ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเสริมสร้างสุขภาพจิตของผู้สูงอายุตำบลหนองชุมพลเหนือ อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ค้นหาปัจจัยการเสริมสร้างสุขภาพของผู้สูงอายุตำบลหนองชุมพลเหนือ อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี 2) ศึกษาระดับสุขภาพจิตของผู้สูงอายุตำบลหนองชุมพลเหนือ อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี และ 3) ค้นหาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเสริมสร้างสุขภาพจิตของผู้สูงอายุตำบลหนองชุมพลเหนือ อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรีใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยคือ ผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปในตำบลหนองชุมพลเหนือ อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรีจำนวน 356 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถาม สถิติ ที่ใช้ในการวิจัยคือ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัจจัยการเสริมสร้างสุขภาพของผู้สูงอายุ โดยรวมและรายด้านมีระดับการปฏิบัติบ่อยมาก (= 3.99, S.D. = 0.60) ด้านที่อยู่ในสามารถแยกเป็นรายด้านได้ดังนี้ คือด้านการพัฒนาจิตวิญญาณ รองลงมาคือด้านการออกกำลังกาย ด้านความรับผิดชอบต่อสุขภาพด้านความสัมพันธ์ ระหว่างบุคคล ด้านการจัดการกับความเครียดและด้านโภชนาการอยู่ในลำดับสุดท้าย 2) สุขภาพจิตของผู้สูงอายุพบว่า ส่วนใหญ่มีสุขภาพจิตดีเท่ากับคนทั่วไป คิดเป็นร้อยละ 52.25 และ 3) ปัจจัยการเสริมสร้างสุขภาพ ด้านการ
ออกกำลังกาย (X2 ) และด้านการจัดการกับความเครียด (X6 ) ส่งผลต่อสุขภาพจิตของ ผู้สูงอายุ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 มีประสิทธิภาพในการทำนาย ร้อยละ 56.20 เขียนเป็นสมการถดถอยได้ดังนี้ = 1.296 + 0.151(X2) + 0.097(X6) จากการวิจัยสรุป ได้ว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือบุคคลในครอบครัวต้องหมั่นเอาใจใส่ผู้สูงอายุ โดยการทำกิจกรรมเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอ มีการจัดกิจกรรมทางสังคมและประเพณีพื้นบ้าน ส่งเสริมความร่วมมือและแรงสนับสนุนทางสังคมในชุมชนและท้องถิ่น ตลอดจนสร้างความสัมพันธ์ระหว่างคนในครอบครัวและสังคม ซึ่งจะเป็นเกราะป้องกันในการเสริมสร้างสุขภาพจิตของผู้สูงอายุให้ดียิ่งขึ้น และมีความสุขในการดำเนินชีวิต
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2565). กรมกิจการผู้สูงอายุ. รายงานประจำปี.จาก
https://www.dop.go.th/th/news/1/4174 สืบค้นเมื่อ31 ธันวาคม 2567
กองส่งเสริมและพัฒนาสุขภาพจิต. (2560). แบบประเมินสุขภาพจิตผู้สูงอายุ ฉบับสั้น Thai Geriatric Mental
Health Assessment Tool (T-GMHA-15).
http://www.sorporsor.com/happy2017/t_gmha15_index.php สืบค้นเมื่อ 15 มกราคม 2568.
กาญจนา นิ่มสุนทร, สัณณ์ภณ ตะพังพินิจการ, วิภาพร คุณพาที และสนธยา ลาเตะ. (2567). ปัจจัยที่ส่งผลต่อภาวะ
สุขภาพจิตของผู้สูงอายุในตำบลไทรใหญ่ อำเภอไทรน้อย จังหวัดนนทบุรี. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อม และสุขภาพชุมชน, 9(5), 715–724.
นัสมล บุตรวิเศษ และอุปริฏฐา อินทรสาด. (2563). ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ: กรณีศึกษาอำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. ใน (รายงานการวิจัย). มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2564). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ.2563. นครปฐม: สถาบันวิจัย
ประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
ลออ สิงหโชติสุขแพทย์, ศิรินา สันทัดงาน, รัตติยา วงศ์ลาภพานิช, สิทธิ อติรัตนา, ขจรวิชญา ประภาเลิศ
และพวงแก้ว แสนคำ (2567) ประสิทธิผลของหลักสูตรการเรียนรู้สุขภาพผู้สูงอายุแบบองค์รวมในโรงเรียน
ผู้สูงอายุ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์, 4(2), 102-111.
วรวรรณ สุภาตา, และสุกัญญา บัวศร. (2567). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงในเขต อำเภอเมือง. วารสารวิจัยการพยาบาลและสุขภาพ, 25(2), 1-17
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2565). คุณภาพชีวิตการทำงานและความสุข. กรุงเทพ: โรงพิมพ์ธรรมดาเพลส จำกัด.
สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดเพชรบุรี. (2567). รายงานสถานการณ์ทางสังคม
จังหวัดเพชรบุรี ประจำปี พ.ศ. 2565. เพชรบุรี: สำนักงาน.
สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดเพชรบุรี.(2566). รายงานผลการดำเนินงานตามแผนการดำเนินงานประจำปี งบประมาณ พ.ศ. 2566. เพชรบุรี: สำนักงาน.
สำนักส่งเสริมและพัฒนาสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต. (2558). คู่มือความสุข 5 มิติสำหรับผู้สูงอายุ. (พิมพค์รั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
อัมพร พรชยากร. (2024). ผลของโปรแกรมแรงสนับสนุนทางสังคมต่อสุขภาพจิตและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุเทศบาลเมืองศรีสัชนาลัย อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 9(6), 375-383.
อุไรวรรณ ขมวัฒนา. (2563). การพัฒนารูปแบบกิจกรรมนันทนาการระหว่างวัยที่มีผลต่อสุขภาพองค์รวมและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาศาสตร์การกีฬา ไม่สังกัดภาควิชา/ เทียบเท่าคณะวิทยาศาสตร์การกีฬา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.กรุงเทพมหานคร.
Best, J.W. (1981). Research in Education. New Jersey: Prentice – Hall.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). "Determining Sample Size for Research Activites". Education and Psychological Measurement, 30(3), 266-272
Polit DF, Hungler BP. Essentials of nursing research:methods, appraisal, and utilization 8th ed. Philadelphia:Lippincott; 2013
World Health Organization. Ageing and health Fact sheet 2022. Retrieved from:
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-h.
and Psychological Measurement, 30(3), 266-272.
WHO. (2019). การดูแลผู้สูงอายุแบบบูรณาการ (ICOPE): แนวทางการประเมินที่เน้นที่บุคคลและเส้นทางสู่การดูแลสุขภาพเบื้องต้น.สืบค้นได้จาก: http//www.who.int/ageing/publications/world-report-2015-
launch/en/ [Google Scholar ] วันที่สืบค้น 20 พฤศจิกายน 2567.
Ya-hui lee. (2011). Older adults’ Motivation to Learn in Higher Education. Adult education Research Conference. Available:
http://newprairiepress.org/cgi/viewcontent.cgi?article=3184&context=aercAccessed Sep.14, 2024.