วิเคราะห์การใช้ภาษาพรรณนาภูมินามในนิราศเมืองแกลง ของสุนทรภู่

Main Article Content

ณรงค์ฤทธิ์ สุขสวัสดิ์
อุดมลักษณ์ ระพีแสง
สุวิชา ถาวร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาภูมินามที่ปรากฏในนิราศเมืองแกลง ของสุนทรภู่ 2) เพื่อวิเคราะห์ลักษณะการใช้ภาษาเพื่อการพรรณนาภูมินามในนิราศเมืองแกลง ของสุนทรภู่ ผลการวิจัยพบว่า การใช้ภาษาพรรณนาภูมินามของสุนทรภู่ในนิราศเมืองแกลง พบได้ 8 ลักษณะ ได้แก่ 1) การใช้ภาษาสะท้อนอารมณ์และความรู้สึก โดยใช้คำที่มีความหมายลึกซึ้งและใช้ภาพพจน์ ที่สื่ออารมณ์ความรู้สึก 2) การสร้างภาพพจน์ด้วยการเปรียบเทียบ เพื่อทำให้ผู้อ่านเกิดจินตนาการถึงสถานที่และบรรยากาศได้อย่างมีชีวิตชีวา 3) การใช้ภาษาเชื่อมโยงภูมินามกับความรู้สึกส่วนตัว ทำให้ผู้อ่านเห็นภาพของสถานที่และรับรู้ถึงความรู้สึกและประสบการณ์ของสุนทรภู่ 4) การพรรณนาลักษณะทางกายภาพของภูมิประเทศ ทำให้ผู้อ่านเกิดจินตนาการและเห็นภาพสถานที่ได้อย่างชัดเจน 5) การใช้ภาษาสะท้อน วิถีชีวิตและวัฒนธรรม เพื่อพรรณนาให้เห็นถึงการดำรงชีวิต อาชีพและประเพณีของผู้คน 6) การใช้คำที่สื่อ ถึงความยากลำบากในการเดินทาง ทำให้เข้าใจและมีรู้สึกร่วมกับความท้าทายที่ต้องเผชิญระหว่างการเดินทาง 7) การใช้ภาษาที่สื่อถึงความงดงามของธรรมชาติ ทำให้ผู้อ่านเกิดจินตนาการและการสัมผัสถึงความงดงามของสถานที่ต่าง ๆ และ 8) การใช้ภาษาที่สื่อถึงความศักดิ์สิทธิ์และความเชื่อ เพื่อสะท้อนความเชื่อและวัฒนธรรมที่มีอิทธิพลต่อสังคมไทย ซึ่งการใช้ภาษาทั้ง 8 ลักษณะแสดงให้เห็นถึงความสามารถของสุนทรภู่ด้านการใช้ภาษาเพื่อสร้างความลึกซึ้งในบทกวีและสะท้อนความรู้สึกที่ซ่อนอยู่ในใจของสุนทรภู่

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กิตติศักดิ์ หารดี. (2542). กลวิธีการเสนอมุมมองเกี่ยวกับธรรมชาติของกวีในวรรณกรรมนิราศสมัยรัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ 1 ถึง รัชกาลที่ 3) (วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิตสาขาภาษาไทย, มหาวิทยาลัยมหาสารคาม).

ชลดา เรืองรักษ์ลิขิต. (2541). ตะเลงพ่าย ศรีมหากาพย์. กรุงเทพฯ: คณะสงฆ์วัดเชตุพน.

ประจักษ์ ประภาพิทยากร. (2519). วรรณคดีนิราศ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ประชุมคำกลอนสุนทรภู่. (2558). กรุงเทพฯ: แสงดาว.

ประอรรัตน์ ตั้งกิตติภาภรณ์. (2543). วรรณคดีนิราศ: วิวัฒนาการด้านเนื้อหาและกลวิธีการนําเสนอ.กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

เปลื้อง ณ นคร. (2495). ประวัติวรรณคดีไทยสำหรับนักศึกษา. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.

รื่นฤทัย สัจจพันธุ์. (2516). นิราศคำโครง: การศึกษาเชิงวิเคราะห์และเปรียบเทียบกับนิราศอื่น (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). ภาควิชาภาษาไทย, บัณฑิตวิทยาลัย, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศุภณัฐ เทียนทอง. (2566). นิราศสุนทรภู่ : ภาพสะท้อนวิถีชีวิตชุมชนในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น. วารสาร มจร พุทธโสธรปริทรรศน์, 3(1), 56 – 70.

สายทิพย์ นุกูลกิจ. (2523). นิราศวรรณคดี. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

สุภาพร พลายเล็ก. (2541). นิราศสมัยรัตนโกสินทร์: การสืบทอดขนบวรรณศิลป์จากพระนิพนธ์เจ้าฟ้าธรรมาธิเบศร (วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.