ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
เขตพญาไทเป็นศูนย์กลางความเจริญในด้านเศรษฐกิจและสังคมที่สำคัญขงกรุงเทพมหานคร มีประชากรอาศัยอยู่อย่างหนาแน่น จึงทำให้เกิดปัญหาปริมาณขยะมูลฝอยตกค้างในแต่ละวันเพิ่มมากขึ้น ประกอบกับพฤติกรรมการทิ้งขยะที่ไม่ถูกต้องในชีวิตประจำวันจนกลายเป็นวัฒนธรรมและพฤติกรรมที่คุ้นชินของประชาชน ส่งผลให้เกิดปัญหาขยะล้นเมืองการวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย และศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ประชาชน
ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป ในเขตพญาไท กรุงเทพมหานคร จำนวน 400 คน และสุ่มแบบบังเอิญ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้การวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยแบบพหุคูณ
ผลการวิจัยพบว่า ประชาชนในเขตพญาไท กรุงเทพมหานคร มีระดับการมีส่วนร่วมในการจัดการขยะมูลฝอยในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.21) โดยการมีส่วนร่วมในการประเมินผล มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด ( = 4.58) รองลงมา คือ การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ การมีส่วนร่วมในการปฏิบัติ และการมีส่วนร่วมในการร่วมรับผลประโยชน์ ตามลำดับ และความตระหนักเกี่ยวกับการจัดการขยะ และทัศนคติต่อการจัดการขยะ ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย ส่วนความรู้เกี่ยวกับขยะไม่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย
องค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัยในครั้งนี้คือ ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร ได้แก่ ความตระหนักเกี่ยวกับการจัดการขยะ และทัศนคติต่อการจัดการขยะ ซึ่งทัศนคติที่ดีสามารถสร้างได้ผ่านต้นแบบทางสังคม เช่น ครอบครัว เพื่อนบ้าน หรือบุคคลที่มีอิทธิพล สามารถนำไปใช้เพื่อพัฒนาแนวทางส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยในเขตอื่น ๆ โดยการสร้างความตระหนัก การร่วมมือกับชุมชน การพัฒนานโยบายที่เข้มแข็ง และการนำเทคโนโลยีมาใช้ให้เกิดประโยชน์
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1) บทความนี้เป็นลิขสิทธิ์ของสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แต่ความคิดเห็นและเนื้อหาเป็นของผู้แต่ง
2) ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารวิจัยสังคมและปริทัศน์ สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้แต่งบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสารวิจัยสังคมและปริทัศน์ สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กองบรรณาธิการไม่สงวนสิทธิ์ในการคัดลอก แต่ให้ระบุถึงการอ้างอิง
เอกสารอ้างอิง
Afangideh, A. I., Joseph, K. U. & Atu, J. E. (2012). Attitude of urban dwellers to waste disposal and management in Calabar, Nigeria. Eur J Sustain Dev, 1(1), 22–34. https://www.researchgate.net/publication/358087688.
Ansori, R., Priyakorn, P., & Piyasakunkit, A. (2024). Public participation in municipal solid waste management using the 3R principle in Phaya Thai District, Bangkok [การมีส่วนร่วมของประชาชนในโครงการการจัดการมูลฝอยโดยชุมชนด้วยหลัก 3R สํานักงานเขตพญาไท กรุงเทพมหานคร]. Mahachula Kachasarn Journal, 15(2), 51–66. (in Thai)
Arpornpong, T. (2017). Factors influencing public waste management in Nang Rong Municipality, Buriram Province [ปัจจัยที่มีผลต่อการจัดการขยะของประชาชนในเขตเทศบาลเมืองนางรอง อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์]. Master’s thesis, Suranaree University of Technology. (in Thai)
Boonma, T. (2021). The role of communities in source-level waste management in Khlong Toei District [บทบาทของชุมชนในการบริหารจัดการขยะต้นทาง เขตคลองเตย]. Master’s thesis, Chulalongkorn University. (in Thai)
Buayai, D. & Wasiwirasi, W. (2023). Public participation in solid waste management, Semed Subdistrict Administrative Organization, Mueang Buriram District, Buriram Province. Journal of Health Science and Community Health, 6(2), 1–12.
Cohen, J. M., & Uphoff, N. (1981). Participation’s Place in Rural Development: Seeking Clarity Through Specificity. World Developments, 8(3), 213-235. https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=3807480
Department of Environmental Quality Promotion. (2024). Environmental management plan 2024 [แผนการจัดการสิ่งแวดล้อม ปี 2567]. Retrieved from https://www.pcd.go.th/. (in Thai)
Department of Provincial Administration. (2023). Annual Report 2023 [รายงานประจำปี 2566]. Retrieved from: https://multi.dopa.go.th/. (in Thai)
Gibson, J. H. (1990). Organizations: Behavior structure and Processes. (pp. 45-67). Business Publications.
Kanapum, S. (2018). Success of community enterprises in the four provinces of the Mekong River basin [ความสำเร็จของวิสาหกิจชุมชนใน 4 จังหวัดชายแดนลุ่มน้ำโขง]. Doctoral dissertation, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage. (in Thai)
Komba, T. (2022). Environmental Effectiveness and Community Participation in Sustainable Solid Waste Management Practices in Freetown City, Sierra Leone. American Journal of Environmental Protection, 11(4), 82–96.
Krimkeaw, S. (2018). Definition of solid waste [ความหมายของมูลฝอย]. Retrieved from https://kb.pus.ac.th/. (in Thai)
Labib, O. A., Manaf, L., Sharaai, A. H., & Zaid, S. S. M. (2021). Understanding the effect of internal and external factors on households’ willingness to sort waste in Dammam City, Saudi Arabia. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(18), 9685.
McKenzie-Mohr, D. (2000). Promoting sustainable behavior: An introduction to community-based social marketing. Journal of Social Issues, 56(3), 543–554. https://psycnet.apa.org/record/2001-14019-011
Mettakarunchit, M. (2020). Participatory educational management: People, local administrative organizations, and the government [การบริหารจัดการศึกษาแบบมีส่วนร่วม: ประชาชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และราชการ]. (2nd ed.). Bangkok: Bookpoint. (in Thai)
Muhaamadalee, Y., Niyomyat, S., Kalyanamitra, K., & Siripornwut, N. (2023). Effectiveness of municipal solid waste management based on the 3R principle in the South Krungthon area, Bangkok [ประสิทธิผลการจัดการขยะมูลฝอยตามหลัก 3R พื้นที่กลุ่มกรุงธนใต้ กรุงเทพมหานคร]. MCU Hariphunchai Review Journal, 7(1), 44–57. (in Thai)
Noicharoen, P. (2022). Factors of participation in waste management affecting the waste management of people in the Khai Bok Wan Subdistrict Administrative Organization, Mueang District, Nong Khai Province. Mahachulalongkornrajavidyalaya Journal, 9(11), 268–277.
Ouma, S., & Okot, C. (2024). Factors influencing willingness to pay for improved solid waste collection services among households in urban cities in Uganda: Empirical evidence from Lira City. BMC Public Health, 24, Article 19568. https://doi.org/10.1186/s12889-024-19568-6.
Phayathai District Office. (2024). Annual operational plan B.E. 2567 [แผนปฏิบัติราชการประจำปี พ.ศ. 2567]. Retrieved from https://webportal.bangkok.go.th/. (in Thai)
Pollution Control Department. (2019). Annual report 2022 [รายงานประจำปี 2565]. Retrieved from https://www.pcd.go.th/. (in Thai)
Pollution Control Department. (2024). Waste volume statistics [สถิติปริมาณมูลฝอย]. Retrieved from https://webportal.bangkok.go.th/. (in Thai)
Rattanalednusorn, S. (2018). Principles of sustainable environmental management [หลักการจัดการสิ่งแวดล้อมแบบยั่งยืน]. Bangkok: Technology Promotion Association Thailand–Japan. (in Thai)
Rousta, K., Zisen, L., & Hellwig, C. (2020). Household Waste Sorting Participation in Developing Countries - A Meta-Analysis. Recycling, 5(1), 6.
Sombhorn, T. (2019). Public participation in solid waste management: a case study of Prachuap Khiri Khan Municipality, Mueang District, Prachuap Khiri Khan Province [การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย: กรณีศึกษาเทศบาลเมืองประจวบคีรีขันธ์ อำเภอเมือง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์]. Unpublished master's thesis. Thammasat University. (in Thai)
Somsri, P. (2019). Participation behavior in community waste management in Bang Sue District [พฤติกรรมการมีส่วนร่วมในการจัดการขยะในชุมชนเขตบางซื่อ]. Master’s thesis, Ramkhamhaeng University. (in Thai)
Suchato, S. S., & Wanpichit, S. (2020). Community participation in waste management of Ban Bahoy, Bahoy Subdistrict, Saba Yoi District, Songkhla Province [การมีส่วนร่วมในการจัดการขยะของชุมชนบ้านบาโหย ตำบลบาโหย อำเภอสะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา]. Retrieved from http://journal.nmc.ac.th/. (in Thai)
Suryani, S., & Wijayanti, D. R. (2019). Factors determining the public receptivity regarding waste sorting: A case study in Surabaya city, Indonesia. Sustainable Environment Research, 29(1), 1–8.
Tarapitakwong, S. (2019). Development of comprehensive waste management efficiency through environmentally friendly community-based processes in Pa Pae Subdistrict, Mae Taeng District, Chiang Mai [การพัฒนาประสิทธิภาพการจัดการขยะครบวงจรด้วยกระบวนการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมโดยชุมชนตำบลป่าแป๋ อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่]. Research report, Chiang Mai Rajabhat University. (in Thai)
William, E. (1976). Electoral Participation in a Low Stimulus Election. (pp. 68-72). Rural Development.
Yamane, T. (1973). Statistics: an introductory analysis. (pp. 46-60). Harper & Row.
Yookeat, C., Srison, W. & Phaksuwan, S. (2021). Community participation in sustainable management: A case study of waste management model of Happyland New Fresh Market Community, Bueng Kum District, Bangkok [การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการแบบยั่งยืน: กรณีศึกษารูปแบบการจัดการขยะชุมชนตลาดสดแฮปปี้แลนด์ใหม่ เขตบึงกุ่ม กรุงเทพมหานคร]. Interdisciplinary Journal of Humanities and Social Sciences, 4(2), 713-726. (in Thai)
