บูรณาการระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ เพื่อหาพื้นที่เหมาะสมในการปลูกผักเศรษฐกิจ

บทคัดย่อ

ความจำเป็นในการปรับเปลี่ยนพื้นที่การเกษตรเดิมให้มีประสิทธิภาพ เพิ่มผลผลิตต่อพื้นที่และเพิ่มรายได้ที่ยั่งยืนและมั่นคงให้เกษตรกร อาจประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เพื่อวิเคราะห์หาพื้นที่เหมาะสมในการปลูกผัก ซึ่งงานวิจัยนี้กำหนดปัจจัยที่ใช้ในการวิเคราะห์ความเหมาะสม 6 ประการ ได้แก่ 1) การใช้ที่ดิน 2) ความลาดชัน 3) ระยะห่างแหล่งน้ำ 4) สมบัติดิน 5) ระยะห่างที่อยู่อาศัย และ 6) กรรมสิทธิ์ที่ดิน โดยกำหนดค่าคะแนนและค่าถ่วงน้ำหนักด้วยเทคนิค Rank Sum และชาวบ้านมีส่วนร่วมการให้ค่าถ่วงน้ำหนักปัจจัย นำปัจจัยทั้งหมดมาซ้อนทับกันด้วยเทคนิคการวิเคราะห์แบบหลายปัจจัย ได้พื้นที่เหมาะสมในการปลูกผักเศรษฐกิจ 5 กลุ่ม ได้แก่ พื้นที่เหมาะสมมากที่สุด เหมาะสมมาก เหมาะสมปานกลาง เหมาะสมน้อย และพื้นที่เหมาะสมน้อยที่สุด มีขนาดพื้นที่เท่ากับ 1,020.30, 3,814.88, 4,338.00, 3,762.00 และ 932.63 ไร่ ตามลำดับ พื้นที่เหมาะสมมากที่สุดตั้งอยู่ใกล้ที่อยู่อาศัยหลัก ซึ่งเป็นพื้นที่โล่งสาธารณะของหมู่บ้าน มีเส้นทางน้ำหลักไหลผ่าน เป็นที่ราบและดินร่วนที่เหมาะสมต่อการปลูกผัก โดยชาวบ้านร่วมกำหนดและคำนวณพื้นที่นำร่องขนาด 45 ไร่ ที่สามารถจัดสรรให้ชาวบ้านได้ 70 ครัวเรือน พื้นที่ดังกล่าวมีความเหมาะสมและเพียงพอต่อปริมาณผลผลิตสำหรับการขนส่งด้วยรถบรรทุกขนาดเล็ก 1 เที่ยวต่อวัน ที่รับประกันได้ว่าผลผลิตที่ได้ต่อวันจะสามารถขนส่งไปขายยังตลาดได้หมด สร้างรายได้และยกระดับคุณภาพชีวิตให้ชาวบ้านที่ยั่งยืนต่อไป

Integrated Geographic Information System for Vegetable Production

To raise productivity in agricultural land area and to farmer VS income sustainably, various technologies are implemented. This study implemented as a tool for finding suitable vegetable area production relevant factors, including 1) land use 2) slope 3) distance from water 4) soil properties 5) distance from housing and 6) land ownership. The criteria’s weighting is used Rank Sum technique with public participatory and overlay by Multi-Criteria Analysis (MCA) for determinate suitability area. The results of suitable area are classified into five groups, including 1) very high suitable 2) high suitable 3) medium suitable 4) low suitable and 5) very low suitable. The suitable areas (in Rai) are 1,020.30, 3,814.88, 4,338.00, 3,762.00 and 932.63 respectively. The most suitable areas are located near the main residence, which is public land are closes to water resource flat plan and mold soil are appropriate for growing vegetables. The villagers define and calculate the pilot area (45 rais) that can be allocated to 70 households. The pilot areas are appropriate and sufficient supply for a yield’s truck transportation per day. The product will be transported to the market to sell out, which generate revenue and enhance the quality of life for the villagers in sustainable way.