การเปรียบเทียบการบริหารจัดการขยะพลาสติกในตลาดสดของประเทศไทย

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบการบริหารจัดการขยะพลาสติกในตลาดสดของประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลจากการทบทวนเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึกและการสำรวจตลาดสด 3 ประเภท ได้แก่ ตลาดชุมชน ตลาดเอกชน และตลาดรัฐวิสาหกิจ วิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้เครื่องมือการบริหารจัดการประสิทธิผลและความยั่งยืนขององค์กร Sustainable Balanced
Scorecard (SBSC) 6 มิติ ได้แก่ มิติประสิทธิผล มิติผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย มิติการบริหารจัดการ มิติการเรียนรู้และพัฒนา มิติสังคม และมิติการจัดการสิ่งแวดล้อม

ผลการศึกษา พบว่าการบริหารจัดการขยะพลาสติกในตลาดสดของประเทศไทยแต่ละประเภทแตกต่างกันในรายละเอียดของมิติการบริหารจัดการ มิติผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย มิติการเรียนรู้และพัฒนา นำไปสู่มิติประสิทธิผลที่แตกต่างกัน โดยตลาดเอกชนและตลาดรัฐวิสาหกิจสามารถบริหารจัดการขยะพลาสติกได้อย่างครบวงจรและต่อเนื่อง จากนโยบายที่ชัดเจนและความร่วมมือของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย สร้างแรงจูงใจในการขับเคลื่อนกิจกรรมลดการใช้ถุงพลาสติก และเพิ่มมูลค่าของขยะพลาสติกทั้งในรูปของตัวเงินหรือด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม ในขณะที่ตลาดชุมชนภายใต้การดูแลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น แม้มีการรณรงค์หรือดำเนินกิจกรรมลดการใช้พลาสติกจะเป็นในลักษณะของโครงการระยะสั้น ไม่ต่อเนื่อง
ด้วยข้อจำกัดของงบประมาณและบุคลากร การจัดการขยะพลาสติกในตลาดสดจึงยังไม่ประสบความสำเร็จ