“หวย” ในผู้สูงวัย สถานการณ์ ความรุนแรงของปัญหา และแนวทางลดผลกระทบ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ศึกษาสถานการณ์ ความรุนแรง และแนวทางลดผลกระทบในการเล่นการพนัน (หวย) ของผู้สูงอายุ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ จากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักซึ่งประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญในเรื่องการพนัน ผู้นำชุมชน และผู้สูงอายุจำนวน 16 คน ด้วยวิธีการเลือกแบบเจาะจง และแบบลูกโซ่ พบว่า 1) สถานการณ์ การเล่นหวย ของผู้สูงอายุ เป็นลักษณะการเล่นจะเป็นการเล่นแบบต่อเนื่องในระยะยาว เพราะค่อนข้างมีเวลาว่าง ไม่มีรายได้ มีรายได้น้อย พึ่งพิงการเลี้ยงดูจากลูกหลาน และสวัสดิการของรัฐ หวยจึงกลายเป็นความหวังในการเพิ่มรายได้ 2) ความรุนแรงของสถานการณ์การเล่นการหวย ขึ้นอยู่กับปัจจัยกระตุ้น เช่น การนำเสนอข่าวเกี่ยวกับหวยผ่านสื่อมวลชน การจัดชุดเลขเด็ด การเล่นในระบบออนไลน์ และระบบการซื้อก่อนจ่ายทีหลัง ซึ่งผลกระทบคือภาระหนี้สิน สุขภาพจิตที่อาจจะเครียด และเรื่องความสัมพันธ์ในครอบครัว และ3) แนวทางลดผลกระทบการเล่นหวยของผู้สูงอายุ ได้แก่ 3.1) ครอบครัวควรใช้การสื่อสารสร้างความเข้าใจด้วยเหตุและผล 3.2) ควรสร้างกลไกการให้ความรู้ในเรื่องการเท่าทันสื่อ 3.3) สร้างระบบให้คำปรึกษาเกี่ยวกับปัญหาการพนันในชุมชน 3.4) ควรสร้างการเปลี่ยนแปลงด้วยกระบวนการเสริมพลังแก่ชุมชน ในรูปแบบกิจกรรมการเรียนรู้ 3.5) ควรมีการตั้งหน่วยงานกลางกำกับ ตรวจสอบ เร่งรัด ประเมินผลการทำงาน และประสานความร่วมมือกับภาคส่วนอื่น 3.6) ควรมีการบริหารจัดการหวยรัฐบาลให้มีมาตรฐาน แก้ปัญหาหวยเกินราคา พร้อมทั้งสร้างมาตรการคุมเข้มหวยใต้ดิน และ 3.7) ควรมีการรณรงค์หยุดพนัน พร้อมกับการให้ความรู้ในเรื่องอื่น เช่น ความเท่าทันสื่อ และการจัดการเงิน