พฤติกรรมการสูบบุหรี่ไฟฟ้าและพฤติกรรมต้องการเลิกบุหรี่ของนักศึกษาระดับอุดมศึกษาในเขตกรุงเทพมหานคร (E-CIGARETTES BEHAVIOR AND SMOKING CESSATION BEHAVIOR OF YOUTH SMOKER IN HIGHER EDUCATION INSTITUTE, BANGKOK)

บทคัดย่อ

         การวิจัยนี้เป็นการวิจัยผสานวิธีแบบคู่ขนาน เพื่อศึกษา 1) พฤติกรรมการสูบบุหรี่ไฟฟ้าและพฤติกรรมต้องการเลิกบุหรี่ และ 2) ปัจจัย กระบวนการและเงื่อนไขที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการสูบบุหรี่ไฟฟ้า เก็บข้อมูล 2 ส่วน โดยการวิจัยเชิงปริมาณใช้แบบสอบถาม ทำการสุ่มแบบหลายขั้นตอนจากนักศึกษาระดับอุดมศึกษาในกรุงเทพฯ จำนวน 422 คน วิเคราะห์ด้วยสถิติพื้นฐาน การทดสอบไคร์สแควร์และสมการทำนาย การวิจัยเชิงคุณภาพใช้วิธีสัมภาษณ์เชิงลึก จากผู้สูบบุหรี่ไฟฟ้า จำนวน 15 คน โดยเลือกแบบเจาะจง ทำการวิเคราะห์เนื้อหา แล้วนำผลวิจัย 2 ส่วน มาวิเคราะห์สรุปผล พบว่า ส่วนใหญ่สูบบุหรี่บางเวลาเฉพาะตอนเข้าสังคม โดยสูบบุหรี่ธรรมดาร่วมกับบุหรี่ไฟฟ้า มีพฤติกรรมและความต้องการเลิกสูบบุหรี่ระดับค่อนข้างมาก โดยกลุ่มที่สูบบุหรี่ 2 อย่างร่วมกันมีพฤติกรรมต้องการเลิกบุหรี่แตกต่างจากกลุ่มอื่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ตัวแปรทำนายพฤติกรรมการสูบบุหรี่ไฟฟ้า คือ การมีแบบอย่างในการสูบบุหรี่ไฟฟ้า ผลิตภัณฑ์บุหรี่ไฟฟ้า การส่งเสริมการตลาดบุหรี่ไฟฟ้า ราคาบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งปัจจัย เงื่อนไขและกระบวนการเข้าสู่วงจรบุหรี่ไฟฟ้าเกิดจากประสบการณ์การสูบบุหรี่ธรรมดาร่วมกับเห็นตัวอย่างบุคคลและได้รับโฆษณาชวนเชื่อ จึงอยากลองสูบร่วมกับขาดความรู้และความเชื่อที่ถูกต้องต่อการเลิกสูบบุหรี่ ทั้งนี้บุหรี่ไฟฟ้ามีคุณสมบัติด้อยกว่าบุหรี่ธรรมดาทั้งคุณสมบัติและราคา ส่วนใหญ่จึงกลับไปสูบบุหรี่และไม่สามารถเลิกบุหรี่ได้