ผลกระทบจากนโยบายยกเลิกใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอันตรายที่มีต่อระบบเศรษฐกิจ และความเหลื่อมล้ำทางรายได้ของครัวเรือนไทย
คำสำคัญ:
สารเคมีกำจัดศัตรูพืช, ผลกระทบทางเศรษฐกิจ, การกระจายรายได้, บัญชีเมตริกส์สังคม, ประเทศไทยบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ได้ประเมินผลกระทบจากการยกเลิกนโยบายการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอันตราย (พาราควอต ไกลโฟเสท และคลอร์ไพริฟอส) ที่มีต่อระบบเศรษฐกิจและการกระจายรายได้ของไทย โดยใช้บัญชีเมตริกซ์สังคมปี 2561 ที่ถูกเพิ่มบัญชีค่ารักษาพยาบาลอันเกิดจากความเจ็บป่วยจากการใช้สารเคมีตามงานศึกษาของ Resosudarmo และ Thorbecke (1998) ผลการศึกษาพบว่า สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอันตรายนั้นสามารถส่งผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจไทยโดยรวมได้ ด้วยผลกระทบเชื่อมโยงไปข้างหลังที่สูงต่อภาคเกษตร และภาคอุตสาหกรรมอาหารที่เกี่ยวข้อง ส่วนผลกระทบต่อการกระจายรายได้ยังไม่ชัดเจนนัก เนื่องจากตัวทวีคูณด้านมูลค่าเพิ่มที่มีต่อค่าตอบแทนแรงงานของทั้งครัวเรือนภาคเกษตรและนอกภาคเกษตรมีค่าไม่ต่างกันมาก ผลการศึกษาสามารถนำไปสู่ข้อสรุปเชิงนโยบายที่สำคัญได้ว่า รัฐบาลควรมีนโยบายรองรับผลกระทบทางด้านลบที่จะตามมาอย่างฉับพลันต่อระบบเศรษฐกิจ เช่น ส่งเสริมนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมสำหรับภาคเกษตร เพื่อลดการพึ่งพาสารเคมี เพราะนอกจากจะยิ่งช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่ภาคเกษตรและอุตสาหกรรมอาหาร จากการเป็นอาหารปลอดภัยแล้ว รัฐบาลเองก็จะสามารถนำเงินไปอุดหนุนแก่นโยบายสาธารณะอื่นได้ แทนที่จะใช้เงินเพื่อบรรเทาผลกระทบทางลบที่เกิดจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอันตราย
Downloads
เอกสารอ้างอิง
คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580. สืบค้นจาก https://www.nesdc.go.th/download/
document/SAC/NS_PlanOct2018.pdf
คณะอนุกรรมการเฉพาะกิจพิจารณาการควบคุมวัตถุอันตรายพาราควอต คลอร์ไพริฟอส และไกลโฟเซต. (2561). รายงานการพิจารณาการควบคุมวัตถุอันตรายพาราควอต คลอร์ไพริฟอส และไกลโฟเซต. สืบค้นจาก https://www.thaipan.org/action/137/attachment/pesticide_doc49
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.). (2561). สปสช.หนุนมติ สธ.ห้ามใช้ 3 สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ข้อมูลระบบบัตรทอง 3 ปี พบผู้เสียชีวิต 1,715 ราย. สืบค้นจาก https://www.nhso.go.th/FrontEnd/index.aspx
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2562). เนื้อที่ใช้ประโยชน์ทางการเกษตร รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2562. สืบค้นจาก http://www.oae.go.th/
สำนักควบคุมพืชและวัสดุการเกษตร. (2563). รายงานสรุปการนำเข้าวัตถุอันตรายทางการเกษตร: พาราควอต ไกลโฟเสท และคลอร์ไพริฟอส ปี 2556-2561. สืบค้นจาก http://www.doa.go.th/ard/?page_id=386
Praneetvatakul, S., Schreinemachers, P., Pananurak, P., and Tipraqsa, P. (2013). Pesticides, external costs and policy options for Thai agriculture. Environmental Science & Policy, 27, 103-113.
Grovermann, C., Schreinemachers, P., Riwthong, S., and Berger, T. (2017). Smart’policies to reduce pesticide use and avoid income trade-offs: An agent-based model applied to Thai agriculture. Ecological economics, 132, 91-103.
Resosudarmo, B. P., and Thorbecke, E. (1998). Reducing the number of pesticide-related illnesses: The impact on household incomes in Indonesia. Bulletin of Indonesian Economic Studies, 34(2), 143-157.
Bellù, L. G. (2012). Social Accounting Matrix (SAM) for analysing agricultural and rural development policies. Conceptual aspects and examples. FAO, UN. EasyPol Module, p. 130.
Puttanapong, N. (2016). Tracing Thailand's Linkages to Global Supply Chain: Applications of World Input-Output Database (WIOD) and Structural Path Analysis. International Journal of Applied Business and Economic Research, 14(1), 411-438.
Puttanapong, N., and Sessomboon, P. (2017). Revealing the Paths Connecting Thai Agriculture, Food Industry and Household from Structural Path Analysis (No. 2196-2019-1306). n.p.
Puttachai, W., Singhapreecha, C., and Sirisrisakulchai, J. (2021). Impact of Chemical Pesticides Use in a Social Accounting Matrix Framework: A Case Study of Thailand. The Journal of Asian Finance, Economics, and Business, 8(2), 297-307.
Lekuthai, S. (2007). The economic contributions of promoting the Thai food industry to the economy and its future prospects in the international markets (Doctoral dissertation, 名古屋大学). n.p.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ อยู่ภายใต้การอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 International (CC-BY-NC-ND 4.0) เว้นแต่จะระบุไว้เป็นอย่างอื่น โปรดอ่านหน้านโยบายของวารสารสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเข้าถึงแบบเปิด ลิขสิทธิ์ และการอนุญาต
