แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงศาสนา ตำบลเบตง จังหวัดยะลา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาสภาพและศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวเชิงศาสนา ตำบลเบตง จังหวัดยะลา และ (2) ค้นหาแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงศาสนา ตำบลเบตง จังหวัดยะลา ใช้กระบวนทัศน์แนวปรากฏการณ์วิทยา เก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสารและภาคสนาม โดยการสังเกต การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่ม ผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ กลุ่มหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว จำนวน 6 คน กลุ่มผู้ประกอบการภาคเอกชน จำนวน 6 คน กลุ่มผู้นำชุมชน จำนวน 6 คน กลุ่มนักท่องเที่ยว จำนวน 5 คน และกลุ่มบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวเชิงศาสนา จำนวน 5 คน รวมทั้งหมด 28 คน ผลการวิจัยพบว่า แหล่งท่องเที่ยวเชิงศาสนาตำบลเบตง จังหวัดยะลา ที่เป็นที่นิยมของกลุ่มนักท่องเที่ยว และสามารถเชื่อมโยงเป็นเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงศาสนาได้ในอนาคต มีด้วยกัน 3 แห่ง ได้แก่ วัดโพธิสัตโตเจ้าแม่กวนอิมเบตง วัดพุทธาธิวาส และมูลนิธิอำเภอเบตง แต่ละแห่งล้วนมีประวัติเรื่องเล่าและกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงศาสนาที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง เช่น กิจกรรมงานสมโภชวัดกวนเบตง กิจกรรมเวียนเทียนรอบอุโบสถ กิจกรรมการเสี่ยงเซียมซี และการขอหวยในส่วนของแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงศาสนา ตำบลเบตง จังหวัดยะลา มีทั้งหมด 6 ด้าน สามารถนำมาจัดกลุ่มสร้างเป็นแก่นหลักของการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงศาสนา ได้ 4 มิติ คือ มิติการวางแผน เช่น ความสามารถในการจัดโปรแกรมการท่องเที่ยว มิติการจัดการ เช่น ความสามารถในการเข้าถึงและกิจกรรม มิติการอำนวยการ เช่น การให้บริการของแหล่งท่องเที่ยวและสิ่งอำนวยความสะดวก และมิติการประสานงาน เช่น สิ่งดึงดูดใจ ทั้งนี้ หน่วยงานภาครัฐควรเป็นแกนนำในการประสานงานให้เกิดความร่วมมือ เน้นการขับเคลื่อนพลังกันของทุกภาคส่วน (Synergy) ตระหนักเห็นคุณค่าของทรัพยากรแหล่งท่องเที่ยวเชิงศาสนาที่มีอยู่ในพื้นที่ อันจะนำไปสู่ความเข้มแข็งด้านการท่องเที่ยวเชิงเศรษฐกิจและสังคมของชุมชนเบตงต่อไป