นาคในคัมภีร์พระพุทธศาสนา : บ่อเกิดและอิทธิพลที่มีต่อวัฒนธรรมไทย

Main Article Content

จำนง คันธิก

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของนาคในคัมภีร์พระพุทธศาสนาและศึกษาอิทธิพลของนาคในวัฒนธรรมไทย ขอบเขตในการศึกษาเป็นการวิจัยเอกสารด้วยการค้นคว้าพระไตรปิฎกและอื่นๆ และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาเกี่ยวกับนาคที่มีต่อความคิดคนไทย วัฒนธรรมไทย เรื่องนาคหรือพญานาคปรากฏในคัมภีร์ทางพุทธศาสนาจริงในพระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก เช่น ในพระวินัยปิฎกเล่ม 4 มหาวรรค และพระสูตรเล่ม 17 เป็นต้น เป็นข้อความที่บรรยายธรรมดา ไม่ถือเป็นอัศจรรย์ อิทธิพลที่มีต่อวัฒนธรรมไทยมีมากยิ่ง เช่น ผู้ชายอายุครบ 20 ปีครบบวช เรียกบวชนาค เนื่องมาจากเชื่อเรื่องนาคปลอม บวชในสมัยพุทธกาล (วิ.มหา.4/127/175-177) วรรณคดีสำคัญ เช่น นันโทปนันทนาคคำหลวง ด้านสถาปัตยกรรม มีบันไดนาค นาคสะดุ้งบนหลังคาอุโบสถ ด้านความเชื่อถือของประชาชน เป็นต้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
คันธิก จ. (2015). นาคในคัมภีร์พระพุทธศาสนา : บ่อเกิดและอิทธิพลที่มีต่อวัฒนธรรมไทย. วารสาร สถาบันวิจัยญาณสังวร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 6(1), 25–30. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/yri/article/view/173460
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

คูณ โทขันธ์. พระพุทธศาสนาและสังคม วัฒนธรรมไทย. กรุงเทพฯ : โอเดี่ยนสโตร์, 2545.

ดิตถ์ ตัณฑไพบูลย์. ฟื้นเผ่าพันธุ์คนเมือง. เชียงใหม่ : ม.ป.พ., 2545.

ดำรงราชานุภาพ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ, กรมพระยา. ตำนานพุทธเจดีย์. กรุงเทพฯ : ศิลปาบรรณาคาร, 2513.

พญาลิไท. ไตรภูมิพระร่วง. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา. 2535.

มหาสมณเจ้า กรมพระญาณวโรรส, สมเด็จพระ. พุทธประวัติเล่ม 1.พิมพ์ครั้งที่ 53. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2541.

“___________.” พุทธประวัติเล่ม 2. พิมพ์ครั้งที่ 17. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2538.

Davids, Rhys T.W. Sacred Books of the Buddhist. Translated by Various Oriental, Vol. III. Oxford : The Pali Text Society, 1995.

Geiger, Wilhelm. Culavajsa : Being the More Recent Part of the Mahavajsa. Delhi : Motilal Banarsidass Publisher Private Limited, 1996.

Horner I.B., The Minor Anthologies of the Pali Canon Part III, Chronicle of Buddha’s (Buddhavajsa) and Basket of Conduct (Cariyapitaka). London : The Pali Text Society, 1975.

Horner M.A., I.B., The Book the Discipline (Vinaya Pitaka). Vol. IV (Mahavagga). Oxford : The Pali Text Society, 1996.

Shimray, U.A., Dr. Naga Population and Integration Movement. New Delhi : Mittal Publications, 2007.

Watson Burlingame, Eugene. Buddhist Legends. Translated from the Original Pali Text of Dhammapala Commentary. Part 3 : Translations of Book 13-26. Oxford : The Pali Text Society, 1995.

Winsor, Antony. Sawasdee 20 May 1991. Hong Kong : Travel’s Trade Publication, 1991.