แนวทางการแก้ไขปัญหาหนี้สินเกษตรกรตามแนวพุทธของปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาสาเหตุของการเป็นหนี้สิน แนวทางการแก้ไข หลักธรรม และแนวทางการแก้ไขแบบยั่งยืนของปราชญ์ชาวบ้าน จังหวัดขอนแก่น เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้แบบสัมภาษณ์ในการเก็บข้อมูลกับปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดขอนแก่น จำนวน 3 คน แล้วนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์และตรวจสอบเพื่อหาความถูกต้องผลการวิจัยพบว่าสาเหตุที่ทำให้เกษตรกรเป็นหนี้สินมาจากนโยบายของรัฐที่ผลิตเพื่อการค้าไม่ใช่เพื่อความพอมีพอกิน และทัศนคติเกษตรกรเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตเปลี่ยนไป แนวทางการแก้ไขปัญหาหนี้สินของเกษตรกรคือต้องทำการเกษตรแบบผสมผสานโดยเน้นเรื่องน้ำเป็นหลักในการทำการเกษตรประเภทนี้ ทำการเกษตรเพื่อการบริโภค เหลือกินก็แจกเหลือจากการแจกก็ขาย ทำแผนการใช้จ่ายเงิน มีการออม ส่วนหลักธรรมที่ปราชญ์นำมาใช้มี อยู่ 3 หลัก คือ หลักอปริหานิยธรรม โดยเลือกใช้ข้อที่ว่าหมั่นประชุมกันตลอดเวลาเพื่อวางแผนหาสาเหตุเพื่อหาทางออกของปัญหา หลักอิทธิบาท 4 ประการ หลักของการกระทำการเกษตรให้ประสบความสำเร็จ และ หลัก อัตตา หิ อัตตโน นาโถ หลักการพึ่งตนเอง สำหรับแนวทางแก้ไขปัญหาหนี้สินเกษตรกรแบบยั่งยืนคือเกษตรกรต้องทำให้มีรายได้รายวัน รายเดือน รายปี และเงินบำนาญ