การรักษาศีล 5 ของประชาชนหมู่บ้านเขารักษ์ ตำบลดอนแสลบ อำเภอห้วยกระเจา จังหวัดกาญจนบุรี

บทคัดย่อ

งานวิจัยเชิงคุณภาพเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1 เพื่ออรรถาธิบายวิถีชีวิตของประชาชนหมู่บ้านเขารักษ์ 2 เพื่อวิเคราะห์และสังเคราะห์การรักษาศีล 5 ของของประชาชนหมู่บ้านเขารักษ์ 3 เพื่อแสวงหาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่นำมาใช้ในการรักษาศีล 5 ของประชาชนหมู่บ้านเขารักษ์ เครื่องมือที่ใช้ในการทำวิจัย มีดังนี้ แบบการเดินทางเข้าพื้นที่ แบบสำรวจสภาพพื้นที่เบื้องต้น แบบสัมภาษณ์เชิงลึกรายบุคคล แบบสนทนากลุ่ม แบบสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม แบบบันทึก แบบศึกษาประวัติชีวิต และอุปกรณ์อื่นๆ เช่น กล่องถ่ายรูป เป็นต้น ผลการวิจัย พบว่า การรักษาศีลทำให้จิตใจสงบ สบายได้ชั่วคราวจากความเร่าร้อนใจที่เกิดขึ้น จากที่เป็นคนอารมณ์รุนแรง อารมณ์ร้อน โกรธง่าย แต่เมื่อมารักษาศีล 5 แล้ว สามารถทำใจให้เย็นลงได้ ทำให้ไม่ต้องโกรธใครมาก ทำให้ไม่อยากไปทำผิดศีลเลย ทำให้ชีวิตดีขึ้นอย่างน่าอัศจรรย์ เหมือนพลิกหน้ามือเป็นหลังมือ หมายถึง ทำให้การดำเนินชีวิตในครอบครัวดีขึ้น ลูกหลานอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข ไม่มีการทะเลาะเบาะแว้งเหมือนแต่ก่อน มีแต่การให้อภัยซึ่งกันและกัน และรายรับรายจ่ายบัญชีในครอบครัวดีขึ้น และมีรายได้เหลือไว้สำหรับเป็นต้นทุนในการประกอบลงทุนในอาชีพ ทำให้มีอาชีพมั่นคง และมีรายรับที่แน่นอนมากกว่าแต่ก่อน แต่เดิมอย่างมาก และในประเด็นนี้ จากการสังเกตการณ์ พบว่า ประชาชนหมู่บ้านเขารักษ์ อยู่ร่วมกันอย่างสามัคคี มีการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ผู้ใหญ่ก็คอยแนะนำเด็กๆ ในการประพฤติดี ปฏิบัติชอบ มีคำแนะนำที่ดีต่อลูกหลาน ส่วนการแสวงหาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่นำไปใช้ในการรักษาศีล 5 ของประชาชนหมู่บ้านเขารักษ์พบว่า หลักธรรมที่ควรปฏิบัติมี 5 ประการ ได้แก่ 1) เมตตา กรุณา คือ บุคคลใดที่มีเมตตา ย่อมไม่ฆ่า หรือเบียดเบียนสัตว์ โดยรู้ดีว่าทุกชีวิต ล้วนย่อมรักชีวิตตนอย่างยิ่ง 2) สัมมาอาชีวะ คือ ประกอบอาชีพที่สุจริต มีรายได้ ก็รู้จักใช้จ่าย และที่สำคัญ รู้จักคำว่าพอดี และมีหิริโอตตัปปะ คือความละอายและเกรงกลัวต่อบาป 3) ความสำรวมอินทรีย์ คือระมัดระวัง ตา หู จมูก ลิ้น กาย และ ใจ ทำให้ความใคร่ในกามคุณ คือการติดในรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ลดน้อยลง เมื่อความสำรวมเกิดขึ้น 4) ความซื่อสัตย์ คือ การพูดความจริง การยึดมั่นในความจริง รู้สึกภูมิใจในความซื่อสัตย์ เป็นสิ่งที่ทำไม่ให้เกิดการมุสาวาท 5) สติ คือการรู้ตัว ซึ่งเป็นหัวหน้าฝ่ายกุศล ทำให้ชีวิตไม่ประมาท คือรู้ว่าอะไรดี อะไรรู้ชั่ว ทำให้ไม่เกลือกกลั้วในการทำให้ชิวิตตกต่ำ เช่น สุรา หากใครดื่มไปแล้ว ทำให้มึนเมา ขาดสติ