ศึกษาวิเคราะห์ปรัชญาประจักษ์นิยมตามแนวพุทธปรัชญา

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง “ศึกษาวิเคราะห์ปรัชญาประจักษนิยมตามแนวพุทธปรัชญา” นี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบสัมภาษณ์ โดยศึกษาจากเอกสารทางพระพุทธศาสนาเถรวาท เอกสารอื่น ๆ และสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ เพื่อ 1. ศึกษาปรัชญาประจักษนิยม 2. ศึกษาประจักษนิยมตามแนวพุทธปรัชญา 3. วิเคราะห์คุณค่าปรัชญาประจักษนิยมตามแนวพุทธปรัชญา และ 4. นำเสนอแนวทาง และองค์ความรู้ใหม่เกี่ยวกับ “รูปแบบคุณค่าปรัชญาประจักษนิยมตามแนวพุทธปรัชญา” จากการศึกษาพบว่า ปรัชญาประจักษนิยม เป็นการค้นพบความรู้ด้วยประสบการณ์ตรงของตนเอง มีความเชื่อว่า ความรู้เกิดจากประสบการณ์ทางประสาทสัมผัสทั้ง 5 ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น และกายสัมผัสกับสิ่งหรือวัตถุทางกายภาพภายนอกโดยตรงเท่านั้นจึงจะเป็นความจริงแท้ ปรัชญาประจักษนิยมตามแนวพุทธปรัชญา เป็นการเข้าถึงความรู้ด้วยประสบการณ์ตรงของตนเองเช่นกัน จนสิ้นความสงสัย และต่างก็หวังผลทางปฏิบัติ มีความเชื่อว่าความรู้เกิดจากอายตนะภายใน 6 ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ กระทบกับอายตนะภายนอก 6 ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ และธัมมารมณ์ที่เกิดกับใจ เป็นการรับรู้ทางตรง เมื่อศึกษาปรัชญาประจักษนิยมตามแนวพุทธปรัชญาแล้วทำให้เกิดความรู้จริงแท้ องค์ความรู้ใหม่ที่ได้จากการศึกษาวิเคราะห์ปรัชญาประจักษนิยมตามแนวพุทธปรัชญา คือ FIT F = คือ FACT แปลว่า ข้อเท็จจริง I = คือ INTELLECT แปลว่า ปัญญา, ความรู้ T = คือ TRUTH แปลว่า ความจริง เมื่อบุคคลศึกษาและปฏิบัติตามแนวทางปรัชญาประจักษนิยมตามแนวพุทธปรัชญาแล้วจะมีความรู้จริงแท้อย่างแน่นอน