แรงจูงใจในการบวชเรียนของพระภิกษุและสามเณรโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ในจังหวัดนครปฐม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาจุดประสงค์และแรงจูงใจในการบวชเรียนของพระภิกษุและสามเณร โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษาในจังหวัดนครปฐม เพื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลและปัจจัยสนับสนุนกับแรงจูงใจในการบวชเรียนและเพื่อทราบปัญหาและข้อเสนอแนะในการสร้างแรงจูงใจในการบวชเรียนของพระภิกษุสามเณรที่บวชเรียนจากจากโรงเรียนพระปริยัติธรรม 2 แห่งในจังหวัดนครปฐม ผลการวิจัยพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นสามเณรมากกว่าพระภิกษุ มีอายุตั้งแต่ 14-15 ปี กำลังเรียนอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยมีผลการเรียนระหว่าง 2.01-3.00 ซึ่งอาชีพทางครอบครัวมีอาชีพรับจ้างหรือค้าขาย มีรายได้เฉลี่ยไม่เกิน 5,000 บาท และมีมารดารบิดาอยู่ด้วยกัน โดยที่พระภิกษุสามเณรมีรายได้หลักจากกิจนิมนต์หรือบิณฑบาต ซึ่งมีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน ตั้งแต่ 200-500 บาท และพระภิกษุสามเณรมีจุดประสงค์ของการบวชเรียนเพื่อพัฒนาตนเอง รองลงมาบวชเพื่อตอบแทนคุณบิดามารดาและบวชเพื่อสืบทอดพระพุทธศาสนาไว้ และด้านแรงจูงใจในการบวชเรียนคือการบวชเป็นการฝึกตนให้เป็นคนมีระเบียบวินัย รองลงมาคือ การบวชทำให้มีโอกาสสร้างความก้าวหน้าทางด้านการศึกษาได้ดีกว่า และการบวชทำให้รู้ว่าชีวิตมีคุณค่าและสามารถพัฒนาได้ ส่วนปัจจัยส่วนบุคคลและปัจจัยสนับสนุน พบว่า รายได้ทางครอบครัวมีความสัมพันธ์กับสถานภาพของพระภิกษุและสามเณรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 ส่วนอายุ เกรดเฉลี่ย อาชีพผู้ปกครอง สถานภาพทางครอบครัว และรายได้เฉลี่ยต่อเดือนไม่มีความสัมพันธ์กับแรงจูงใจในการบวชเรียน นอกจากนี้ พระภิกษุและสามเณรมีข้อเสนอแนะว่าควรมีห้องพยาบาล โรงพยาบาลเล็ก ๆ ในโรงเรียน แผนกดูแลยามเจ็บป่วยและปรับปรุงด้านยารักษาโรคอุปกรณ์ทางการปฐมพยาบาลและควรให้ทุนการศึกษาเพื่อช่วยเหลือการศึกษาของพระภิกษุและสามเณร ให้ครูผู้สอนมีแต่รอยยิ้ม มีความเมตตา และไม่ดุร้าย และควรจัดการเรียนการสอนให้เหมาะสมกับเวลาจนไม่มีเวลาพักผ่อน