การเมืองของนโยบาย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะอธิบายถึงการเมืองกับอำนาจในการกำหนดนโยบายและความหมายของนโยบายที่สัมพันธ์กับอำนาจการเมืองนั้นๆ ตลอดจนถึงการใช้อำนาจของตัวกระทำทางการเมืองในปริมณฑลของนโยบายสาธารณะในสังคมการเมือง โดยได้ทำการอธิบายผ่านการตีความเชิงสังเคราะห์จากความเป็นเหตุและเป็นผลของการเมืองที่หมายถึงอำนาจกับกิจกรรมในกระบวนการกำหนดนโยบาย พบว่า การเมืองหรือตัวแบบการเมืองหรือการใช้อำนาจในบริบทการกำหนดนโยบายในบริบทรัฐแบบทุนนิยมเสรีปัจจุบัน มี ดังนี้ 1)การเมืองในแบบรัฐนิยม พบว่ารัฐที่ชอบธรรมตามกฎหมายจะมีความเป็นอิสระมากๆในการกำหนดนโยบาย จึงเป็นตัวกระทำทางอำนาจหลักเพียงอำนาจเดียว 2) การเมืองแบบพหุนิยม เป็นลักษณะรัฐที่เน้นความสำคัญของพหุสังคมสามารถสร้างอิทธิพลต่อกระบวนการกำหนดนโยบายของรัฐ ทำให้รัฐไม่อิสระในการตัดสินใจนโยบาย 3) การเมืองแบบสหการ อธิบายบทบาทของตัวกระทำทางการเมืองที่มีกลุ่มทางสังคมระดับสูง ทำหน้าที่แทนกลุ่มทางสังคมอื่นๆเป็นตัวถ่วงดุลอำนาจรัฐเพื่อมีอิทธิพลต่อการตัดสินใจในนโยบายของรัฐ 4) การเมืองรัฐแบบทางเลือกสาธารณะ หรือเหตุผลในการเลือกเน้นอธิบายการตัดสินใจของปัจเจกชนในกระบวนการกำหนดนโยบายของรัฐผ่านการออกเสียงเลือกตั้ง โดยมีพรรคการเมืองสร้างนโยบาย การตัดสินใจเลือกของปัจเจกชนนั้นอยู่ภายใต้อรรถประโยชน์สูงสุด 5) การเมืองแบบรัฐชนชั้นนำ เป็นการใช้อำนาจแบบแฝงเร้นของกลุ่มหรือปัจเจกบุคคลที่มีคุณลักษณะพิเศษในสังคมการเมืองในการมีอิทธิพลในการกำหนดนโยบาย ส่วนความหมายของนโยบาย นั้นจึงสัมพันธ์กับการใช้อำนาจของตัวกระทำในการเมืองนั้น คือ ประการแรก นโยบาย คือ ผลการตัดสินใช้อำนาจตามกฎหมาย นโยบายจึงเป็นผลพวงการใช้อำนาจรัฐที่มีความชอบธรรมมีความเป็นอิสระในการตัดสินใจต่อกระบวนการกำหนดนโยบาย เป้นความหมายของการเมืองตัวแบบรัฐนิยม ประการที่สอง นโยบาย คือ ผลการต่อสู้ แข่งขัน แย่งชิง ต่อรองของกลุ่ม องค์กร สถาบันต่างๆ เพื่อให้นโยบายเป็นไปตามความประสงค์หรือเป้าหมาย หรือ นโยบายคือผลพวงของการต่อสู้ แข่งขันแย่งชิง ต่อรองระหว่างอำนาจของกลุ่มทางสังคมต่างๆ ที่รัฐไม่อิสระแต่เป็นไปตามการอธิบายของการเมืองในนโยบายแบบรัฐพหุนิยม และ รัฐแบบสหการ ประการที่สาม นโยบาย คือ สินค้าทางการเมือง นั้นคือ นโยบายเป็นผลการตัดสินใจการเลือกซื้อสินค้าหรือนโยบายของผู้ออกเสียงเลือกตั้ง จากฝ่ายพรรคการเมืองและนักการเมืองที่เป็นฝ่ายผลิตสินค้าหรือผลิตนโยบาย ที่ส่งนโยบายหรือสินค้าลงสู่ตลาดหรือปริมณฑลการหาเสียง คือเวทีการเลือกตั้ง ผู้ออกเสียงเลือกตั้งเลือกซื้อสินค้าหรือนโยบายที่เปรียบเหมือนผลของตัดสินใจเลือกนโยบาย ตามรัฐแบบทางเลือกสาธารณะ หรือตัวแบบรัฐตัดสินใจเลือกอย่างมีเหตุผล หรือ เหตุผลในการเลือก ประการที่สี่ นโยบาย คือ ผลการแทรกแซง ชี้นำ ใช้อิทธิพล บารมี ความเชื่อ ความไว้วางใจ ความศรัทธา หรือแม้นกระทั้งใช้ความรู้ความสามารถของผู้นำ ชนชั้นนำ ต่อการตัดสินใจของอำนาจรัฐ ตามความหมายของนโยบายตามรัฐชนชั้นนำ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
รังสรรค์ ธนะพรพันธ์. กระบวนการกำหนดนโยบายเศรษฐกิจไทย : บทวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์เศรษฐกิจการเมือง พ.ศ.2475-2530 .สำนักพิมพ์คบไฟ . 2532
อนุสรณ์ ลิ่มมณี.รัฐ สังคม และการเปลี่ยนแปลง : การพิจารณาในเชิงอำนาจนโยบายและ เครือข่ายความสัมพันธ์ . โรงพิมพ์เดือนตุลา.2542
Ferguson & Mansbach.1989 Kenneth N. Bickers , John T. Williams. Public Policy Analysis : Apolitical Economy approach.2001
Nicholls , D. The Pluralist State. The Macmillan Press. 1975. Shively.2005:79-80