การเมืองของนโยบาย

Main Article Content

รงค์ บุญสวยขวัญ

บทคัดย่อ

บทความชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะอธิบายถึงการเมืองกับอำนาจในการกำหนดนโยบายและความหมายของนโยบายที่สัมพันธ์กับอำนาจการเมืองนั้นๆ ตลอดจนถึงการใช้อำนาจของตัวกระทำทางการเมืองในปริมณฑลของนโยบายสาธารณะในสังคมการเมือง โดยได้ทำการอธิบายผ่านการตีความเชิงสังเคราะห์จากความเป็นเหตุและเป็นผลของการเมืองที่หมายถึงอำนาจกับกิจกรรมในกระบวนการกำหนดนโยบาย พบว่า การเมืองหรือตัวแบบการเมืองหรือการใช้อำนาจในบริบทการกำหนดนโยบายในบริบทรัฐแบบทุนนิยมเสรีปัจจุบัน มี ดังนี้ 1)การเมืองในแบบรัฐนิยม พบว่ารัฐที่ชอบธรรมตามกฎหมายจะมีความเป็นอิสระมากๆในการกำหนดนโยบาย จึงเป็นตัวกระทำทางอำนาจหลักเพียงอำนาจเดียว 2) การเมืองแบบพหุนิยม เป็นลักษณะรัฐที่เน้นความสำคัญของพหุสังคมสามารถสร้างอิทธิพลต่อกระบวนการกำหนดนโยบายของรัฐ ทำให้รัฐไม่อิสระในการตัดสินใจนโยบาย 3) การเมืองแบบสหการ อธิบายบทบาทของตัวกระทำทางการเมืองที่มีกลุ่มทางสังคมระดับสูง ทำหน้าที่แทนกลุ่มทางสังคมอื่นๆเป็นตัวถ่วงดุลอำนาจรัฐเพื่อมีอิทธิพลต่อการตัดสินใจในนโยบายของรัฐ 4) การเมืองรัฐแบบทางเลือกสาธารณะ หรือเหตุผลในการเลือกเน้นอธิบายการตัดสินใจของปัจเจกชนในกระบวนการกำหนดนโยบายของรัฐผ่านการออกเสียงเลือกตั้ง โดยมีพรรคการเมืองสร้างนโยบาย การตัดสินใจเลือกของปัจเจกชนนั้นอยู่ภายใต้อรรถประโยชน์สูงสุด 5) การเมืองแบบรัฐชนชั้นนำ เป็นการใช้อำนาจแบบแฝงเร้นของกลุ่มหรือปัจเจกบุคคลที่มีคุณลักษณะพิเศษในสังคมการเมืองในการมีอิทธิพลในการกำหนดนโยบาย ส่วนความหมายของนโยบาย นั้นจึงสัมพันธ์กับการใช้อำนาจของตัวกระทำในการเมืองนั้น คือ ประการแรก นโยบาย คือ ผลการตัดสินใช้อำนาจตามกฎหมาย นโยบายจึงเป็นผลพวงการใช้อำนาจรัฐที่มีความชอบธรรมมีความเป็นอิสระในการตัดสินใจต่อกระบวนการกำหนดนโยบาย เป้นความหมายของการเมืองตัวแบบรัฐนิยม ประการที่สอง นโยบาย คือ ผลการต่อสู้ แข่งขัน แย่งชิง ต่อรองของกลุ่ม องค์กร สถาบันต่างๆ เพื่อให้นโยบายเป็นไปตามความประสงค์หรือเป้าหมาย หรือ นโยบายคือผลพวงของการต่อสู้ แข่งขันแย่งชิง ต่อรองระหว่างอำนาจของกลุ่มทางสังคมต่างๆ ที่รัฐไม่อิสระแต่เป็นไปตามการอธิบายของการเมืองในนโยบายแบบรัฐพหุนิยม และ รัฐแบบสหการ ประการที่สาม นโยบาย คือ สินค้าทางการเมือง นั้นคือ นโยบายเป็นผลการตัดสินใจการเลือกซื้อสินค้าหรือนโยบายของผู้ออกเสียงเลือกตั้ง จากฝ่ายพรรคการเมืองและนักการเมืองที่เป็นฝ่ายผลิตสินค้าหรือผลิตนโยบาย ที่ส่งนโยบายหรือสินค้าลงสู่ตลาดหรือปริมณฑลการหาเสียง คือเวทีการเลือกตั้ง ผู้ออกเสียงเลือกตั้งเลือกซื้อสินค้าหรือนโยบายที่เปรียบเหมือนผลของตัดสินใจเลือกนโยบาย ตามรัฐแบบทางเลือกสาธารณะ หรือตัวแบบรัฐตัดสินใจเลือกอย่างมีเหตุผล หรือ เหตุผลในการเลือก ประการที่สี่ นโยบาย คือ ผลการแทรกแซง ชี้นำ ใช้อิทธิพล บารมี ความเชื่อ ความไว้วางใจ ความศรัทธา หรือแม้นกระทั้งใช้ความรู้ความสามารถของผู้นำ ชนชั้นนำ ต่อการตัดสินใจของอำนาจรัฐ ตามความหมายของนโยบายตามรัฐชนชั้นนำ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บุญสวยขวัญ ร. (2017). การเมืองของนโยบาย. วารสาร สถาบันวิจัยญาณสังวร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 8(1), 197–203. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/yri/article/view/188665
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

พัชรี สิโรรส. พลวัตนโยบายสาธารณะ:จากรัฐ เอกชนสู่ประชาชน. สำนักพิมพ์คบไฟ.2556

รังสรรค์ ธนะพรพันธ์. กระบวนการกำหนดนโยบายเศรษฐกิจไทย : บทวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์เศรษฐกิจการเมือง พ.ศ.2475-2530 .สำนักพิมพ์คบไฟ . 2532

อนุสรณ์ ลิ่มมณี.รัฐ สังคม และการเปลี่ยนแปลง : การพิจารณาในเชิงอำนาจนโยบายและ เครือข่ายความสัมพันธ์ . โรงพิมพ์เดือนตุลา.2542

Ferguson & Mansbach.1989 Kenneth N. Bickers , John T. Williams. Public Policy Analysis : Apolitical Economy approach.2001

Nicholls , D. The Pluralist State. The Macmillan Press. 1975. Shively.2005:79-80