ความสำเร็จและแนวทางในการจัดการขยะด้วยแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน กรณีศึกษาชุมชนเกาะกลาง เขตคลองเตย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาสภาพการณ์และกระบวนการจัดการขยะมูลฝอยด้วยแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน 2. ศึกษาปัจจัยความสำเร็จในการจัดการขยะมูลฝอยด้วยแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ทำการเก็บข้อมูลจากเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการจัดการขยะด้วยแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) โดยวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้ผ่านการตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า ด้านวิธีการรวมรวมข้อมูล และเก็บข้อมูลจากการลงพื้นที่ภาคสนามด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ สมาชิกในชุมชนและกลุ่มผู้นำของชุมชนเกาะกลาง ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการจัดการขยะมูลฝอยด้วยแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียนของชุมชนเกาะกลาง เป็นความสำเร็จจากการบูรณาการของทุกภาคส่วน โดยมีการจัดการตั้งแต่ต้นทางถึงปลายทางผ่านศูนย์การเรียนรู้ต้นแบบการจัดการขยะครบวงจร พร้อมทั้งสร้างกลไกเศรษฐกิจหมุนเวียนที่ครอบคลุมการแปรรูปขยะทุกรูปแบบ ผ่านการประยุกต์หลักการ 3Rs–5Rs ในทุกขั้นตอน รวมถึงการเพิ่มมูลค่าขยะรีไซเคิลเพื่อสร้างรายได้และสวัสดิการแก่ชุมชน ส่งผลให้ปริมาณขยะที่ต้องส่งไปกำจัดภายนอกลดลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยพบว่าปัจจัยความสำเร็จที่สำคัญ ได้แก่ ความเข้มแข็งของผู้นำชุมชน การมีส่วนร่วมของสมาชิกในชุมชนอย่างต่อเนื่องและการสนับสนุนเชิงนโยบายจากภาครัฐและเอกชน ซึ่งนำไปสู่การสร้างระบบการจัดการขยะที่ยั่งยืนสามารถพึ่งพาตนเองทางเศรษฐกิจของชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ