ความต้องการใช้ประโยชน์จากสมุนไพรในอดีต ปัจจุบัน และอนาคตของประชาชน ในอำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา

Main Article Content

เกตุกนก พงษ์นุรักษ์
เกษตรชัย และหีม

บทคัดย่อ

สมุนไพรเป็นทางเลือกในการดูแลรักษาสุขภาพและป้องกันโรคทั้งในรูปแบบยาและผลิตภัณฑ์อาหารเสริมที่เป็นกระแสนิยม พืชหลายชนิดถูกนำมาใช้เป็นยาพื้นบ้านแผนโบราณของไทยมาแต่อดีต หลายชนิดรับประทานเป็นอาหารให้คุณค่าทางโภชนาการ สมุนไพรหาได้ง่าย ราคาถูก ปลอดภัยและมีผลข้างเคียงน้อย งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความต้องการใช้ประโยชน์จากสมุนไพรในอดีต ปัจจุบัน และอนาคตของประชาชนในอำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก โดยมีโครงสร้างคําถามปลายเปิดที่กำหนดเป็นทิศทางในการสัมภาษณ์และเปิดโอกาสให้กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสามารถถ่ายทอดได้อย่างอิสระ ซึ่งกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักมีจำนวน 15 คน วิเคราะห์เนื้อหาแบบพรรณนา ช่วงเดือนกุมภาพันธ์-ตุลาคม 2564 จากผลการศึกษาพบว่าในอดีตประชาชนในพื้นที่ส่วนใหญ่มีความต้องการใช้ประโยชน์จากยาสมุนไพรในด้านการบำบัดรักษาโรค ขับสารพิษ ใช้เป็นเครื่องสำอางและอาหารเสริมบำรุงร่างกาย และใช้ประโยชน์ด้านอาหาร คิดเป็นร้อยละ 100 โดยในปัจจุบันความต้องการด้านอาหาร คิดเป็นร้อยละ 80 ซึ่งลดลงกว่าในอดีต เนื่องมาจากสังคมในปัจจุบันที่มีการพัฒนาเทคโนโลยีที่ทันสมัย มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครัน ส่งผลต่อพฤติกรรมการรับประทานอาหารของประชาชนที่เปลี่ยนแปลงไป และในอนาคต พบว่าประชาชนมีความต้องการด้านอาหารและเครื่องดื่มเพิ่มขึ้นกว่าในปัจจุบัน เป็นเพราะเทรนด์การบริโภคที่นิยมใช้สมุนไพรเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพ โดยข้อค้นพบสามารถนําไปเป็นข้อมูลให้แก่ภาครัฐ ภาคเอกชน รวมถึงประชาชนในพื้นที่ได้เห็นถึงความสำคัญของการใช้ประโยชน์จากสมุนไพรต่อไป

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Chokwiwat, V. (2013). Thai herbal products: Status, and future trends. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, 11(3), 219-228. (in Thai)

Department of Thai Traditional and Alternative Medicine (2023). Herbal champions. [Online]. Retrieved November 10, 2022, from: https://www.dtam.moph.go.th/index.php/en/about-us.html. (in Thai)

Euromonitor International. (2022). Traditional products. [Online]. Retrieved November 10, 2022, from:

https://www.euromonitor.com/euromonitor-help. (in Thai)

Hannarong, A. & Chokwiwat, V. (2020). The study of local wisdom in health and folk medicine: Case study of Changklang District Nakhon Si Thammarat Province. Journal of Science and Technology (NSTDA), 7(1), 117-126. (in Thai).

Jaitae, S. & Chiangma, N. (2017). Factors predicting utilization of medicinal plants of people in Li Watershed, Lumphun Province. Ratchaphruek Journal, 15(3), 71-78. (in Thai).

Krongyut, O., Wansutha, S. & Udonsan, P. (2021) A study the wisdom of Thai herbs utilization of flok herbs: A case study of a flok herbs in Nam Mong Sub-District, Tha Bo District, Nong Khai Province. Udon Thani Rajabhat University Journal of Humanities and Social, 10(2), 17-37. (in Thai).

Pochai, S., (2019). Factors related to application of local wisdom in food for self-care of People in Nong Kaew Sub-District, Mueang Sisaket District, Sisaket Province. Journal of Sakon Nakhon Hospital, 22(2), 39-49. (In Thai).

Ministry of Public Health. (2021). The National Master Plan of Thai Herbal Development Vol.1 Department of Thai traditional and alternative medicine. Journal of public Health, 20(16), 200-210. (in Thai).

Tepsuriwong, S. (2020). Wisdom of Thai Traditional Medicine from Thai Traditional Healers in Sathingphra Peninsula, Songkhla Province. Journal of Community Development and Life Quality, 8(1), 238-249. (in Thai).

Thongchuchouy, T., Tanthai, K. & Anantasaran, J. (2013). Folk Healers’ Wisdom in the Use of Herbal Medicines in Amphur Bang klam, Songkhla Province. The 4th Hat Yai Academic Meeting; May 10; Prince of Songkla University, Hat Yai, Songkhla. (in Thai).

Sirichai, L., Lumlerdkij, N., & Phujaroenwong, P.- orn. (2023). Development of Thai herbal medicines in post–COVID-19 era. Journal of Medicine and Public Health, Ubon Ratchathani University, 6(1), 70–81. (in Thai).

Woradet, S., Chaimael, P., Sanae, R. & Kongmee, Y., (2015). Behavior of using herbs for self-care among village volunteers, Kong Ra District, Phatthalung Province. Public Health Journal, 24(1), 50-59. (in Thai).