ศึกษาความเชื่อเรื่องเทวดาที่มีอิทธิพลต่อล้านนา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาเทวดาในคัมภีร์พระไตรปิฎก และเพื่อศึกษาวิเคราะห์ความเชื่อเรื่องเทวดาที่มีต่อสังคมล้านนา ผลการศึกษาพบว่า เทวดา หมายถึง ผู้ที่อาศัยอยู่ในเทวโลก การอุบัติขึ้นมาของเทวดานั้นเกิดจากผลบุญที่ได้กระทำสั่งสมมา แต่เทวดาก็สามารถจุติจากเทวโลกได้เช่นกัน หากหมดบุญหรือหมดอายุขัย  ในพระพุทธศาสนาจำแนกเทวดาออกเป็น ๓ ประเภท คือ สมมติเทวดา อุบัติเทวดาและวิสุทธิเทวดา คุณธรรมที่เทวดาจำเป็นต้องมีเรียกว่า เทวธรรม ในสังคมไทยมีความเชื่อเรื่องเทวดามาจากวิวัฒนาการของความเชื่อทางจิตวิญญาณในธรรมชาติ ก่อให้เกิดคติความเชื่อในการนับถือ ผีสาง นางไม้ เทวดา สอดคล้องกับหลักการปฏิบัติในทางลัทธิความเชื่อดั้งเดิม อิทธิพลของศาสนาพราหมณ์ฮินดู และอิทธิพลของพระพุทธศาสนา สำหรับในล้านนานั้นเทวดาได้มีอิทธิพลทางด้านต่างๆ คือ ๑. ด้านประเพณีและพิธีกรรม เช่น การขึ้นท้าวทั้ง ๔  เป็นต้น ๒. ด้านวรรณกรรม เช่น ชาดกคาถา คำเวนทาน  ๓. ด้านศิลปกรรม เช่น งานจิตกรรมฝาผนัง ประติมากรรมปูนปั้น เป็นต้น ๔. ด้านความศรัทธา เช่น  การบนบานและการขอพร เป็นต้น