รูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิต การสนับสนุนทางสังคม และความคงอยู่ ของพระคิลานุปัฏฐาก ในเขตการปกครองคณะสงฆ์ ภาค ๗

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาบริบทคุณภาพชีวิตของพระคิลานุปัฏฐาก ในเขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค 7 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่สนับสนุนการคงอยู่ของพระคิลานุปัฏฐาก ในเขตการปกครองคณะสงฆ์ ภาค 7 และ 3) เพื่อแสวงหารูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตของพระคิลานุปัฏฐาก ในเขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค 7 เป็นงานวิจัยแบบผสมผสาน โดยการวิจัยเชิงปริมาณ ที่ใช้แบบสอบถาม จากกลุ่มตัวอย่าง 330 รูป ในเขตปกครองของคณะสงฆ์ภาค 7 (จังหวัดเชียงใหม่ ลำพูน และแม่ฮ่องสอน) และการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก จากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 20 รูป/คน  

ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัญหาคุณภาพชีวิตของพระคิลานุปัฏฐากในเขตปกครองคณะสงฆ์ภาค 7 พบว่า ด้านร่างกาย มีการเจ็บปวดตามร่างกาย เช่น ปวดหัว ปวดท้อง ปวดตามตัว ทำให้ไม่สามารถทำในสิ่งที่ต้องการ มีค่าเฉลี่ยที่ () (4.518) ในระดับมากที่สุด ด้านจิตใจ มีความเครียดและวิตกกังวล ที่ค่าเฉลี่ย () (3.409) ระดับปานกลาง ด้านความสัมพันธ์ทางสังคม พอใจต่อการผูกมิตร หรือเข้ากับคนอื่นอย่างที่ผ่านมา  ค่าเฉลี่ยที่ () (3.518) ระดับมาก และด้านสิ่งแวดล้อม ได้รู้เรื่องราวข่าวสารที่จำเป็นในชีวิตแต่ละวัน ค่าเฉลี่ยที่ () (3.927) ในระดับมากเช่นกัน 2) ปัจจัยสนับสนุนการคงอยู่ของพระคิลานุปัฏฐาก พบว่า ปัจจัยสนับสนุนทางสังคม เช่น มีการเอาใจใส่ดูแลทางจิตใจ สนับสนุนและความช่วยเหลือในกิจกรรมที่องค์กรต้นสังกัดการส่งเสริมและสนับสนุน การเป็นพระคิลานุปัฏฐากอย่างจริงจัง 3) รูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิต การสนับสนุนทางสังคม และความคงอยู่ของพระคิลานุปัฏฐาก พบว่า ด้านวิชาการ ให้มีจัดการอบรมโครงการอาสาสมัครส่งเสริมสุขภาพประจำวัด - อสว. ในเขตปกครองคณะสงฆ์ภาค 7, ด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิต  ให้การสนับสนุนปัจจัย 4 ที่จำเป็นและพอพียงต่อการดำรงชีวิตอย่างมีคุณภาพ  ด้านการสนับสนุนทางสังคม ให้มีการสนับสนุนจากองค์กรทั้งทางภาครัฐและเอกชนโดยเฉพาะองค์กรศาสนาในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง  และด้านการคงอยู่ของพระคินานุปัฏฐาก มีการปลูกฝังอุดมการณ์แก่พระคิลานุปัฏฐากให้ยึดมั่นในบทบาทและศาสนพันธกิจด้วยความภาคพูมใจอยู่เสมอ