มหาวิทยาลัยพุทธศาสนาและการบริหารการศึกษาระดับโลก มหาวิทยาลัยแห่งพระพุทธศาสนา : การบริหารการศึกษาสู่ความเป็นสากล

Main Article Content

นิพนธ์ โอภาษี
อานนท์ เมธีวรฉัตร
ชนากานต์ สิงห์เรือง

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาบทบาทและความท้าทายของมหาวิทยาลัยสงฆ์ในการบริหารจัดการการศึกษาท่ามกลางพลวัตของโลกสมัยใหม่ โดยเฉพาะในบริบทของโลกาภิวัตน์และการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีสารสนเทศ การศึกษาวิเคราะห์บทบาทของมหาวิทยาลัยสงฆ์ทั้งในฐานะศูนย์กลางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาและในฐานะสถาบันการศึกษาที่มีพันธกิจในการผลิตบัณฑิตที่มีคุณธรรมควบคู่ความรู้สมัยใหม่ ผลการศึกษาพบว่า มหาวิทยาลัยสงฆ์มีจุดแข็งด้านทุนทางวัฒนธรรมและหลักธรรม ซึ่งสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการสร้างระบบการเรียนรู้ที่เน้นจริยธรรมและความยั่งยืน อย่างไรก็ตาม การปรับตัวให้ทันกับบริบทโลก เช่น การพัฒนาหลักสูตรสากล การบริหารจัดการที่โปร่งใส และการใช้เทคโนโลยีอย่างมีประสิทธิภาพ ยังคงเป็นความท้าทายสำคัญ


งานวิจัยชี้ให้เห็นว่า การบริหารการศึกษาในมหาวิทยาลัยสงฆ์ควรมีแนวทางเชิงบูรณาการ โดยเชื่อมโยงหลักธรรมทางพุทธศาสนากับกรอบมาตรฐานการศึกษาในระดับนานาชาติ รวมทั้งส่งเสริมความร่วมมือกับเครือข่ายการศึกษาทั่วโลกเพื่อยกระดับคุณภาพและความน่าเชื่อถือ การพัฒนาศักยภาพของคณาจารย์และนิสิตในบริบทดังกล่าวจึงเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนมหาวิทยาลัยสงฆ์ให้มีบทบาทอย่างมีนัยสำคัญในเวทีโลก

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
โอภาษี น., เมธีวรฉัตร อ., & สิงห์เรือง ช. (2025). มหาวิทยาลัยพุทธศาสนาและการบริหารการศึกษาระดับโลก: มหาวิทยาลัยแห่งพระพุทธศาสนา : การบริหารการศึกษาสู่ความเป็นสากล. วารสาร มจร.หริภุญชัยปริทรรศน์, 9(3), 704–717. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMHR/article/view/aa-00050
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

เกียรติศักดิ์ ศรีประเสริฐ. (2561). วัฒนธรรมองค์กรของมหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนา. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา. 10 (1).

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. (2565). แนวทางการพัฒนาหลักสูตรในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานปลัดกระทรวง อว.

จงจิตต์ แก้วใจ. (2562). การพัฒนาศักยภาพมหาวิทยาลัยสงฆ์ไทยสู่ความเป็นสากล. วารสารวิชาการศาสนาและปรัชญา. 3(1).

จุฑารัตน์ พราหมณี. (2563). การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยสงฆ์ในยุคดิจิทัล. วารสารวิชาการพระพุทธศาสนาและปรัชญา. 5(2).

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (2540). พระราชบัญญัติมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พ.ศ. 2540. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2565). แผนยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2566–2570. กรุงเทพมหานคร : มจร.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2565ก). หลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา พ.ศ. 2565. [ออนไลน์]. แหล่งข้อมูล : https://acd.mcu.ac.th/ [27 พฤษภาคม 2568]

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2565ข). หลักสูตรศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการสอนพระพุทธศาสนา. [ออนไลน์]. แหล่งข้อมูล : https://edu.mcu.ac.th/ [27 พฤษภาคม 2568]

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2566). รายงานแผนยุทธศาสตร์ความร่วมมือทางวิชาการ พ.ศ. 2566–2570. กรุงเทพมหานคร: มจร.

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2565). แผนกลยุทธ์การพัฒนามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย พ.ศ. 2565–2569. กรุงเทพมหานคร : มมร.

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2565ก). หลักสูตรศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการสอนพระพุทธศาสนา. [ออนไลน์]. แหล่งข้อมูล : https://www.mbu.ac.th/ [27 พฤษภาคม 2568]

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2565ข). หลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาพุทธศาสตร์เพื่อการพัฒนา. [ออนไลน์]. แหล่งข้อมูล : https://www.mbu.ac.th/course/ [27 พฤษภาคม 2568]

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2566). แผนยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย พ.ศ. 2566–2570. [ออนไลน์]. แหล่งข้อมูล : https://www.mbu.ac.th [27 พฤษภาคม 2568]

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2566). พันธกิจของมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. [ออนไลน์]. แหล่งข้อมูล : จาก https://www.mbu.ac.th [27 พฤษภาคม 2568]

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2562. กรุงเทพมหานคร : สกศ.

สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา. (2550). รายงานการจัดทำกรอบมาตรฐานหลักสูตรระดับอุดมศึกษา. กรุงเทพมหาสนคร : สกอ.

สุนทร ทองมี. (2564). การจัดการศึกษาเชิงพุทธเพื่อสังคมโลก: ความท้าทายและโอกาส. วารสารพระพุทธศาสนาและการพัฒนา. 5(1).

สุนทร ทองมี. (2564). อัตลักษณ์พุทธในมหาวิทยาลัยสงฆ์: ความท้าทายท่ามกลางกระแสโลกาภิวัตน์. วารสารศาสนาและวัฒนธรรมศึกษา. 6(1).

Chu, K. (2020). Digital tools and Dharma: Technology in modern Buddhist education. Singapore: Wisdom Tech Press.

Knight, J. (2008). Higher education in turmoil: The changing world of internationalization. Rotterdam: Sense Publishers.

OECD. (2020). Education at a Glance 2020: OECD indicators. Paris: OECD Publishing.

Smart, N. (1996). Dimensions of the sacred: An anatomy of the world's beliefs. Berkeley: University of California Press.

UNESCO. (2021). Reimagining our futures together: A new social contract for education. Paris: UNESCO.

United Nations. (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development. New York: United Nations.