การเสริมสร้างภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อพัฒนาผู้สูงอายุ อำเภอเมือง จังหวัดสระบุรี
DOI:
https://doi.org/10.14456/nrru-rdi.2020.52คำสำคัญ:
ภูมิปัญญาท้องถิ่น, ประสิทธิภาพ, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการเสริมสร้างภูมิปัญญาท้องถิ่น และกำหนดแนวทาง การเสริมสร้างภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อพัฒนาผู้สูงอายุ อำเภอเมือง จังหวัดสระบุรี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมายเลือกแบบเจาะจง รวม 15 คน ประกอบด้วย ปราชญ์ชาวบ้านซึ่งเป็นผู้สูงอายุ จำนวน 11 คน กลุ่มสมาชิกวุฒิสภาอาสาธนาคารสมองจังหวัดสระบุรี ที่ดำรงตำแหน่งตามวาระไม่น้อยกว่า 1 ปี จำนวน 3 คน และนักพัฒนาสังคมที่ดูแลผู้สูงอายุของสำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ จังหวัดสระบุรี ที่ปฏิบัติงานไม่น้อยกว่า 1 ปี จำนวน 1 คน ใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างที่มีค่า IOC=0.87 เก็บรวบรวมข้อมูล ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการจัดระเบียบ กำหนดรหัส สร้างข้อสรุปชั่วคราวและบทสรุป และพิสูจน์ความน่าเชื่อถือ
ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการเสริมสร้างภูมิปัญญาท้องถิ่น ประกอบด้วย 1) ความรอบรู้แห่งตนและการคิดอย่างเป็นระบบ ได้แก่ ประสบการณ์ ความเชี่ยวชาญ เอกลักษณ์เฉพาะตน สร้างรายได้ต่อตนเองและครอบครัว ระบบการหาผู้สืบทอด และหลักสูตรภูมิปัญญาท้องถิ่น 2) วิสัยทัศน์ร่วมกัน ได้แก่ เข้าร่วมกัน ยอมรับการเปลี่ยนแปลงร่วมกัน และคงความสมดุลระหว่างความรู้ใหม่กับภูมิปัญญาท้องถิ่น และ 3) แบบแผนความคิดและการเรียนรู้ ได้แก่ การเรียนรู้จาก บรรพบุรุษ สภาพวิถีชีวิต สติปัญญาตนเอง ถ่ายทอดเป็นอาชีพ แนวร่วมผ่านเครือข่าย แลกเปลี่ยนเรียนรู้แต่ละภูมิปัญญาท้องถิ่น และพัฒนาการดำรงชีวิต สำหรับการพัฒนาศักยภาพของผู้สูงอายุ ด้านทักษะพื้นฐานที่จำเป็นต่อการเรียนรู้ ได้แก่ การคิดวิเคราะห์ การเข้าใจและแก้ไขปัญหา การดูแลสุขภาพ การใช้เทคโนโลยี และด้านการมีส่วนร่วมและการอยู่ร่วมกันในสังคม ได้แก่ การถ่ายทอดองค์ความรู้ การเป็นวิทยากร การแสดงคุณค่าตนเอง และการสร้างพลังกระตุ้น โดยมีแนวทางคือ จัดทำฐานข้อมูลภูมิปัญญาท้องถิ่น จัดตั้งศูนย์ถ่ายทอดความรู้หลักสูตรภูมิปัญญาท้องถิ่น กิจกรรมเสริมสร้างพลังภูมิปัญญาท้องถิ่น และการสนับสนุนการบรรจุหลักสูตรภูมิปัญญาท้องถิ่นในระบบการศึกษาของชาติ
References
Akasang, D. (2009). Knowledge Management Process of Local Wisdom Mudmee Sil with Natural Dye. Thesis, Master of Business Administration degree in Khon Kaen Univeristy, Khon Kaen. (In Thai)
Buason, R. (2015). Quality Research in Education (5th ed.). Bangkok : Chulalongkorn University. (in Thai)
Bureau of Health Promotion. (2013). Health Promoting Hospital National Quality Criteria. Bangkok : Business office, Veterans Relief Organization. (In Thai)
Chanwanit, S. (2010). Quality Research (18th ed). Bangkok : Chulalongkorn University. (in Thai)
Department of Elderly, Ministry of Social Development and Human Security. (2020). Measures to drive the national agenda on aging society (revised version). Bangkok : Amarin Printing and Publishing. (In Thai)
National Elderly Committee, Ministry of Social Development and Human Security. (2010). The 2nd National Elderly Plan (2002-2021) 1st edition 2009. Bangkok : Thep Phenwanis Press. (In Thai)
Royal Government Gazette. (2005). Announcement of the Ministry of Social Development and Human Security on the formaulation of rules, procedures and conditions for protection, promotion and support of self-development and participation in social activities Grouping in a network or community manner. 122, Chapter 10 Ngor, 36-37. 3 February 2005. (In Thai)
Senge, P. M. (1990). The fifth discipline: The art and practice of the learning organization. Broadway Business.
Singhathep, C., Srichan, T., & Chantasang, S. (2018). The role of the elderly in the development of local knowledge in accordance with the principles of sufficiency economy, Khok Mang Ngoi Subdistrict, Khon Sawan Dicsrict, Chaiyaphum Province. Community Research. King Prajadhipok’ s Institute, Bangkok. (In Thai)
Somakettrain, C. (2008). Management of local wisdom Sisaket for sustainable competition. Research report. National Research Office, Bangkok. (In Thai)
The Secretariat of the House of Representative. (2019). Constitutional provisions of the Kingdom of Thailand concerning the welfare of the elderly. Bangkok : Secretariat of the House of Representatives. (In Thai)
Yotphet, S. (2005). Project for caring for the elderly in the family. Bangkok : Thammasat University Printing House. (In Thai)
