การพัฒนาขีดความสามารถของกลุ่มธุรกิจโดยการรวมกลุ่มคลัสเตอร์ : กรณีศึกษากลุ่มผลิตขนมจีน จังหวัดนครปฐม
DOI:
https://doi.org/10.14456/nrru-rdi.2021.33คำสำคัญ:
การผลิตขนมจีน, การพัฒนาขีดความสามารถ, กลุ่มคลัสเตอร์บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษารูปแบบของกลุ่มคลัสเตอร์ธุรกิจการทำขนมจีนในจังหวัดนครปฐม และ 2) ศึกษาองค์ประกอบสำคัญ และแนวทางการพัฒนาขีดความสามารถที่เกี่ยวข้องกับการขับเคลื่อนกลุ่มคลัสเตอร์ธุรกิจการทำขนมจีนในจังหวัดนครปฐม ใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพโดย การสังเกต และการสัมภาษณ์เชิงลึก ผู้ให้ข้อมูลที่สำคัญ 45 คน ประกอบด้วย 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มเกษตรกร 30 คน กลุ่มแปรรูปและตลาด จำนวน 6 คน และกลุ่มสนับสนุน จำนวน 9 คน การตรวจสอบเครื่องมือการวิจัยโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 3 ท่าน ร่วมแก้ไขปรับปรุงแบบสัมภาษณ์ให้ตรงตามวัตถุประสงค์ของงานวิจัย การวิเคราะห์ข้อมูลงานวิจัยเชิงคุณภาพ 3 ขั้นตอน ได้แก่ จัดระเบียบข้อมูล แสดงข้อมูล และตรวจสอบคุณภาพข้อมูล โดยใช้วิธีการตรวจสอบสามเส้า ผลการศึกษาพบว่า มีการรวมกลุ่มคลัสเตอร์ธุรกิจขนมจีน จำแนกได้เป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) นครปฐม โมเดล 2) สกต.โมเดล 3) เขาย้อย โมเดล 4) บัวล้มช้าง โมเดล องค์ประกอบที่สำคัญต่อการพัฒนาขีดความสามารถในการรวมกลุ่มคลัสเตอร์มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ด้านการสนับสนุนจากภายนอก 2) การพัฒนาภาวะผู้นำและการบริหารงาน 3) กระบวนการภายในกลุ่มคลัสเตอร์ 4) ด้านการพัฒนาการผลิต 5) การพัฒนาสินค้าให้ตรงกับความต้องการของตลาด แนวทางการพัฒนาขีดความสามารถ ประกอบด้วย 3 แนวทาง ได้แก่ 1) การพัฒนาการผลิต 2) การสนับสนุนจากภาครัฐ 3) การพัฒนาสินค้าตามความต้องการของตลาด
References
Anek, T., Mr. (2019, 17 December). Khanom Jeen Factory operator. Interview.
Ceriyìng, D., Mr. (2019, 10 December). Rice Department Officer. Interview.
Chai-amporn, S. (2012). The social capital implementation ability of Ban Bang Phrai Community, Bangkhonthi District, Samut Songkram Province. Journal of the Association of Researchers 17(1), 29-41. (In Thai)
Chai-amporn, S. (2013). Qualitative research for development: concepts, methods and applications. Bangkok : National Institute of Development Administration. (In Thai)
Chamnanpon, K., Boonkoum, W., & Sungrugsa, N. (2016). A Development Model of Tourism Market Network Management in the Small and Micro Community Enterprise in Thailand to Prepare for ASEAN Economic Community. Ratchaphruek Journal, 14(3), 80-86. (In Thai)
Chanpaso P., & Suwaenadchariya, C. (2016). Procedures and Ways to Specify Tourism Clusters in Songkhla Province. FEU Academic Review, 10(2), 97–113. (In Thai)
Chok, T., Mr. (2019, 25 December). Rice mill operator. Interview.
Division of Research Administration and Educational Quality Assurance. (2016). Blueprint of Thailand 4.0 Model Drive Thailand to Prosperity, Stability and Sustainability. Retrieved December 25, 2019 from https://waa.inter.nstda.or.th/stks/pub/2017/20171114-draeqa-blueprint.pdf (In Thai)
Institute for Small and Medium Enterprise Development. (2018). Institute of Small and Medium Enterprise Development. Retrieved November 12, 2018, from http://www.ismed.or.th (In Thai)
Kasetkaoklai. (2017). Nakhon Pathom Model. Retrieved December 17, 2019 from https://www. kasetkaoklai.com (In Thai)
Khodphue, S. (2008). Factors affecting implementation of community enterprises in San Pa Tong District, Chiang Mai Province. Thesis, Master of Science (Agriculture) Program in Agricultural Extension, Chiang Mai University, Chiang Mai. (In Thai)
Kraidet, L. (2003). Kanom Jeen: Thai food-local wisdom and Thai economy and industry. Folk wisdom Thai Development: Commemorative Arts and Culture Promotion Fair, 5th, 24-26 January 2003 (pp. 84-86). Walailak University, Nakhon Si Thammarat. (In Thai)
Kriwanit, P. (2004). The Cluster development process: a case study of Northern Handicraft Manufacturer and Exporters Association. Chiang Mai: Graduate School, Chiang Mai University. (In Thai)
Lengwiriyakul, K., & Jarernsiripornkul, S. (2017). Development Approach on Tourism Cluster of Chai Khong Road, Chiang Khan District, Loei Province. MBA-KKU Journal, 10(1), 220-246. (In Thai)
Maturos, L. (2012). Transformational Leadership, Effectiveness of Sustainable Cluster Development and Commitment of Silk Product Cluster Members in Ubon Ratchathani Province. Journal of Management Science, Ubon Ratchathani University, 1(1), 63-81. (In Thai)
Phinaitrup, B. (2012). Capacity Development of SMEs throght Cluster-based Approach: Vegetable and Beef Clusers. NIDA Development Journal 52, (3), 155-192. (In Thai)
Phochathan, S. (2016). Capability Development of SMEs through Cluster-based Approach: Healthy Food Industrial Cluster in Nakhon Ratchasima Province. Ratchaphruek Journal 14(2), 46-52. (In Thai)
Pitaksarn, S. (2013). Factors affecting the successful implementation of the community enterprise promotion policy: A case study of Mueang Krabi District, Krabi Province. Academic Services Journal, 24(3), 33-46. (In Thai)
Porter, E. M. (1998). Clusters and the New Economics of Competition. Harvard Business Review 76(6), 77-90.
Pothisai, A. (2009). New price insurance policy for Thai farmers. Retrieved December 20, 2019 from https://www.senate.go.th/assets/portals/93/fileups/272/files/S%E0%B9%88ub_Jun /11all/all16.pdf (In Thai)
Rice Department. (2016). Report on the situation of rice cultivation. Retrieved December 8, 2017 from http://www.ricethailand.go.th/web/ (In Thai)
Secretariat Office of Community Enterprise Promotion Board (2008). Community Enterprise. Retrieved November 12, 2017 from http://www.sceb.doae.go.th/Ssceb2.htm
Suranartyuth, A. (2010). A study of the factors contributing to the success of industrial cluster implementation in Thailand, Thesis, Doctor of Philosophy Program in Development Administration, National Institute of Development Administration, Bankok. (In Thai)
Suttiprapa, T. (2012). Cluster and sustainable competitiveness enhancement: A case study of Chanthaburi Gem and Jewelry Industry Cluster. Bangkok : College of Innovation, Thammasat University. (In Thai)
Thai Rice Exporters Association. (2017). Rice export statistics. Retrieved December 17, 2019 from http://www.thairiceexporters.or.th/default_th.htm (In Thai)
Wattanapunkitti, P. (2016). Factors Contributing to Success of Community Enterprises of 5 Star OTOP in Lampang Province. Kasalongkham Research Journal, 10(2), 17-26. (In Thai)
