รูปแบบการจัดการความรู้ภูมิปัญญาผู้สูงอายุสำหรับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กรณีศึกษา เทศบาลนครสกลนคร

บทคัดย่อ

    งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้ภูมิปัญญาผู้สูงอายุและสภาพปัญหาการดำเนินการจัดการความภูมิปัญญาผู้สูงอายุ เพื่อการจัดการความรู้ภูมิปัญญาผู้สูงอายุ และพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้ภูมิปัญญาผู้สูงอายุในเขตเทศบาลนครสกลนคร คัดเลือกผู้ให้ข้อมูลสำคัญแบบเฉพาะเจาะจง ได้แก่ เจ้าหน้าที่รัฐ เจ้าของภูมิปัญญา ผู้นำชุมชน นักวิชาการ และนักศึกษาวิทยาลัยเทคนิค จำนวน 70 คน ใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างที่ผ่านการตรวจสอบคุณภาพจากผู้เชี่ยวชาญ เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก สนทนากลุ่มย่อย การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาตรวจสอบข้อมูลโดยวิธีสามเส้า และนำเสนอผลการวิจัยด้วยวิธีเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า ความรู้ภูมิปัญญาผู้สูงอายุมีทั้งด้านหัตถกรรม ศิลปวัฒนธรรม การดูแลสุขภาพ และการเกษตร โดยมีปัญหาการดำเนินการจัดการความรู้ในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นคือ ไม่มีภารกิจที่ชัดเจนในการสำรวจความรู้ จัดเก็บความรู้เพื่อเผยแพร่และขาดการติดตามการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ ในชุมชนพบปัญหาผู้สูงอายุปราศจากสื่อในการถ่ายทอดความรู้ ไม่มีการจัดเก็บความรู้จึงไม่สามารถนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ได้ รวมทั้งขาดผู้สืบทอดความรู้ ดังนั้นจึงนำรูปแบบการจัดการความรู้ภูมิปัญญาผู้สูงอายุแบบหนุนเสริมมาดำเนินการโดยสำรวจความรู้ สร้างความรู้ จัดเก็บความรู้ เผยแพร่ความรู้ และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ ซึ่งมีองค์ประกอบการจัดการความรู้ ได้แก่ คน การจัดการความรู้ เทคโนโลยี และการหนุนเสริมโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชนเพื่อเสริมสร้างศักยภาพผู้สูงอายุ อนุรักษ์และสืบทอดความรู้ให้แก่คนรุ่นใหม่นำไปใช้ประโยชน์