การพัฒนาผลิตภัณฑ์ของผู้ประกอบการโอทอป เพื่อส่งเสริมเครือข่ายองค์ความรู้ จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

    การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหา และอุปสรรค เพื่อนำไปกำหนดแนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ประเภทผ้าและเครื่องแต่งกายของผู้ประกอบการโอทอป ในจังหวัดสุรินทร์ โดยการวิจัยเชิงคุณภาพ กำหนดกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักด้วยวิธีการเลือกแบบเจาะจง จำนวน 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ 1 ผู้ประกอบการประเภทผ้าและเครื่องแต่งกาย จำนวน 35 กลุ่ม กลุ่มที่ 2 ผู้พัฒนาศักยภาพ รวม 11 คน และกลุ่มที่ 3 ผู้พัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ จำนวน 1 กลุ่ม ใช้แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง โดยประเด็นคำถามทุกข้อมีค่าความสอดคล้องตามเนื้อหาอยู่ระหว่าง 0.67-1.00 เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มที่ 1 จัดประชุมวิเคราะห์ปัญหาและอุปสรรค เพื่อหาแนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์กับกลุ่มที่ 2 นำผลสรุปมาพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบกับกลุ่มที่ 3 จากนั้นจัดประชุมเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมทั้ง 3 กลุ่ม ร่วมกับการจัดเวทีเพื่อนำเสนอผลิตภัณฑ์ผ้าไหมต้นแบบและรูปแบบทางการตลาด นำข้อมูลที่ได้มาตรวจสอบแบบสามเส้าและวิเคราะห์เนื้อหา นำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาและภาพประกอบ ผลการวิจัยพบว่า การผลิตผ้าไหมของกลุ่มทอผ้าในจังหวัดสุรินทร์ส่วนใหญ่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น ไม่ได้มาตรฐานเชิงพาณิชย์ ปัญหาและอุปสรรคที่สำคัญคือ ผลิตภัณฑ์ผ้าไหมสีไม่ได้มาตรฐาน ไม่มีลายเอกลักษณ์สำหรับกลุ่ม ต้นทุนการผลิตสูง สมาชิกไม่มีความเชี่ยวชาญด้านช่องทางการตลาดออนไลน์ กิจกรรมการส่งเสริมการตลาดไม่ชัดเจน และแนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าไหมรวบรวมองค์ความรู้จากนักวิชาการ ปราชญ์ชาวบ้านและสมาชิกในกลุ่มทอผ้าไหม คือ 1) การพัฒนาการผลิตผ้าไหมแบบโบราณ “ผ้าสมปักปูม” 2) การออกแบบลายใหม่ ที่มีเอกลักษณ์ประจำกลุ่ม “ลายหมื่นชัย” 3) การย้อมเส้นไหมด้วยสีจากธรรมชาติ 4) การใช้วัตถุดิบเส้นไหมที่ผลิตภายในกลุ่ม 5) การทอผ้าด้วยขั้นตอนแบบโบราณ 6) การอบผ้าเพิ่มความหอมและยืดอายุการใช้งานของผ้าด้วยสมุนไพรในขั้นตอนสุดท้าย และ7) ออกแบบรูปแบบทางการตลาดเพื่อนำเสนอผลิตภัณฑ์สู่ตลาดระดับประเทศ