ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยในการรักษาโรคความดันโลหิตสูง

ผู้แต่ง

  • อำพล บุญเพียร คณะการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • สนั่น ศุภธีรสกุล คณะการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • ธัญญลักษณ์ ศิริยงค์ คณะการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

DOI:

https://doi.org/10.14456/nrru-rdi.2022.56

คำสำคัญ:

ภูมิปัญญา, แพทย์แผนไทย, ความดันโลหิตสูง

บทคัดย่อ

    การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยในการรักษาโรคความดันโลหิตสูง จากแพทย์แผนไทย จำนวน 10 คน และผู้ที่มารับบริการ จำนวน 36 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ที่ผ่านการตรวจสอบความตรงจากผู้ทรงคุณวุฒิ ซึ่งทุกข้อคำถามมีค่าความตรงมากกว่า 0.5 เก็บรวบรวมข้อมูลจากแพทย์แผนไทยโดยวิธีการสัมภาษณ์แบบไม่เป็นทางการ จำนวน 2 ครั้ง ห่างกันครั้งละไม่น้อยกว่า 1 เดือน และสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้มารับบริการ 3-5 ท่านต่อแพทย์แผนไทย 1 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่าแพทย์แผนไทยส่วนใหญ่อธิบายว่าความดันโลหิตสูงเกิดจากความผิดปกติของธาตุลมและไฟ การรักษาเน้นการปรับสมดุลของธาตุ โดยพบวิธีการรักษาโรคความดันโลหิตสูง 4 วิธี คือ 1) จ่ายยาสมุนไพรรสสุขุม เช่น ยาหอมเทพจิตร ยาหอมนวโกฐ 2) การนวดเบา ๆ เช่น นวดฝ่าเท้า นวดคลายบริเวณคอบ่าไหล่ นวดศีรษะและใบหน้า 3) การพอกยาสมุนไพรรสเย็น เช่น ฟ้าทะลายโจร รางจืด พญายอ ย่านาง 4) การประคบสมุนไพร และพบว่าผู้มารับบริการส่วนใหญ่รักษาควบคู่กับแผนปัจจุบัน โดยเชื่อว่าจะช่วยควบคุมระดับความดันโลหิต และบรรเทาอาการแทรกซ้อน ดังนั้นควรมีการศึกษาประสิทธิผล และความปลอดภัย เพื่อเป็นข้อมูลสนับสนุนการรักษา

References

Aekplakorn, W. (2014). Report of the Thai People's Health Survey by Physical Examination No. 5, 2014. Nonthaburi : Heaith systems research institute.

Airnim, T., Rattanaurai, U., Songbud P, Jiraprapat S, & Pongsetkul, N. (2020). Effectiveness of YahomTeppajit on blood pressure reducing in people aged 35 years and older with blood pressure level in high normal group. J Thai Trad Alt Med, 18(2), 21-22. (In Thai)

Bunpean, A., Subhadhirasakul, S., Neamsuvan, O., & Siriyong, T. (2021). The use of herbal medicine to treat hypertension in hospitals under the office of the Permanent Secretary of the Ministry of Public Health. J Med Health Sci, 28(2), 27-42. (In Thai)

Crabtree, B. F., & Miller, W. L. (1992). Doing Qualitative Research. London : SAGE Publications.

Department of disease control. (2013). Health Start Here “Each day, each bite, each meal”. Bangkok : National Office of Buddhism. (In Thai)

Division of Complementary and Altemative Medicine. (2019). Foot reflexology guide for elderly health (2nd ed.). Bangkok : we indy design. (In Thai)

Foundation for the Rehabilitation and Promotion of Traditional Thai Medicine Ayurveda School. (2005). Thai traditional medicine (Royal Massage). Bangkok : Pickanes printing centre. (In Thai)

Foundation for the Rehabilitation and Promotion of Traditional Thai Medicine Ayurveda College (Chewaka Komaraphat). (1998). Original Thai medical textbook (Medical Sciences) Development Edition, part 1 (2nd ed.). Bangkok : See Thai press limited partnership. (In Thai)

Inchan, A., Pathomwichaiwat, T., Bualeong, T., Tipratchadaporn, S., & Chootip, K. (2021). Anti-hypotensive effect of “Yahom Navakot” in rats with orthostatic hypotension. Journal of Traditional and Complementary Medicine, 11(4), 1-10.

James, P. B., Kamara, H., Bah, A. J., Steel, A., & Wardlel, J. (2018). Herbal medicine use among hypertensive patients attending public and private health facilities in Freetown Sierra Leone. Complementary Therapies in Clinical Practice, 31, 7-15. doi: 10.1016/j.ctcp.2018.01.001

Jariyapaisal, M., & Phorawat, R. (2019). The Result of massage and herbal compress on the Elderly Health in Kamphaeng Phet Province. The 6th National Academic Conference, Research and Development Institute Kamphaeng Phet Rajabhat University (pp. 668-673). Kamphaeng Phet : Kamphaeng Phet Rajabhat University. (In Thai)

Picheansoonthon, C., Tanahavadhana, S., Supalaknaree, S., & Punyahotra, V. (2011). Hypertension in Thai traditional medicine perspective. The Journal of the Royal Society of Thailand, 36(2), 221-230.

Pimban, Y., Suttiart, O., & Wangkumprom, K. (2021). Effects of pain management with cold compress in patients after leg bone fixation surgery in orthopedic wards. Academic Journal of Mahasarakham Provincial Public Health Office, 5(10), 44-54. (In Thai)

Prangrattanasila, S. (2019). Basic shoulder massage effect (Royal Massage) on blood pressure and pulse levels in patients receiving Thai traditional and alternative medicine services Chanuman Hospital Amnat Charoen Province. In The 11th Thai Traditional and Folk Medicine Exhibition, Northeastern Region (p. 1). Surin : Surin provincial public health office. (In Thai)

Sangtongrungcharoen, P., & Ngamkham, S. (2019). Pain Management in Labor Based on the Neuromatrix Theory. Journal of Nurses Association of Thailand Northern Office, 25(2), 1-12. (In Thai)

T1. (2020, 11 September). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T10. (2021, 2 September). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T2. (2021, 5 June). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T3. (2021, 2 April). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T4. (2021, 3 May). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T5. (2021, 30 March). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T6. (2021, 15 February). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T7. (2020, 18 August). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T8. (2021, 1 March). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

T9. (2021, 25 May). Thai traditional medicine, prosessional level. Interview. (In Thai)

Thai Hypertension Society. (2019). Thai guidelines on The Treatment of hypertension. Chiang Mai : Trickthink. (In Thai)

Thanamai, Y., Potisat, S., Archayindee, S., & Konlaaed, S. (2012). An educational guide for self-management of hypertension. Bangkok : The war veterans affairs office printing. (In Thai)

The institute of Thai traditional medicine. (2014). Guidelines for providing Thai traditional medical procedures in public health care facilities (2nd ed.). Nonthaburi: Department of Thai traditional and alternative medicine. (In Thai)

Tinnakorn Na Ayuthaya, K. (2015). Lom Vata Wayo in Thai Traditional Medicine. In Department of Thai traditional and alternative medicine, editor. Thai traditional medicine practice manual. Nonthaburi : The agricultural cooperatives federation of thailand limited. (In Thai)

Tuntavanitch, P., & Jindasr, P. (2018). The Real Meaning of IOC. Journal of Educational Measurement, Mahasarakham University, 24(2), 3-12. (In Thai)

Wutthithamwet, W. (2007). Pharmacy Rattanakosin scriptures (3rd ed.). Bangkok : Silpasiam printing. (In Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-08-02

How to Cite

บุญเพียร อ., ศุภธีรสกุล ส., & ศิริยงค์ ธ. (2022). ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยในการรักษาโรคความดันโลหิตสูง . วารสารชุมชนวิจัยและพัฒนาสังคม, 16(3), 207–221. https://doi.org/10.14456/nrru-rdi.2022.56