รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือประเทศไทย

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะผู้นำและวิเคราะห์องค์ประกอบภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่น สร้างรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นและประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่น ใช้วิธีการวิจัยแบบผสมดำเนินการ 3 ระยะ กลุ่มเป้าหมายได้แก่ผู้ทรงคุณวุฒิและผู้เชี่ยวชาญ 20 คน และผู้บริหารท้องถิ่น 353 คน เครื่องมือที่ใช้คือแบบสัมภาษณ์ แบบสอบถาม แบบบันทึกการประชุม ใช้สถิติค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า

1. องค์ประกอบภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือประเทศไทย มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นเชิงคุณลักษณะ หมายถึง ผู้นำที่เกิดขึ้นโดยกำเนิด มีทักษะในการคิดวิเคราะห์ปัญหา 2) ภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นเชิงพฤติกรรม หมายถึง ผู้นำที่มีประสิทธิผลต่อองค์การ ได้แก่มุ่งคน มุ่งงานและมุ่งประสิทธิภาพของงาน 3) ภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นเชิงสถานการณ์ หมายถึง ผู้นำที่เกิดจากสถานการณ์ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ทางสังคม 4) ภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นเชิงบูรณาการ หมายถึง ภาวะผู้นำที่เกิดจากกระบวนการสั่งสมประสบการณ์ด้านต่าง ๆ และ 5) ภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นเชิงการบรรลุเป้าหมาย หมายถึง ภาวะผู้นำที่มีเป้าหมายและบริหารงานให้เกิดประสิทธิภาพ

2. รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 5 รูปแบบ ได้แก่  1) การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงคุณลักษณะ 2) การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงพฤติกรรม 3) การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสถานการณ์ 4) การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงบูรณาการ  และ 5) การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงการบรรลุเป้าหมาย 

3. ผลการประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำผู้บริหารท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในการนำไปปฏิบัติจริง ด้านความเหมาะสม พบว่า เห็นด้วยอย่างยิ่ง ว่ามีความเหมาะสม ทั้ง 5 รูปแบบ ด้านความเป็นไปได้ เห็นด้วยอย่างยิ่ง ว่ามีความเป็นไปได้ 4 รูปแบบ และ เห็นด้วย 1 รูปแบบ

A Model for Leadership Development of Local Administrators in the Northeast of Thailand

This study aimed to examine leadership and leadership components, to create a model for leadership development, and evaluate the model of leadership development of local administrators in the Northeast of Thailand. The study used a mixed methods research design, consisted of 3 phases with the target group of 20 experts and 353 local administrators. The research instruments were questionnaire, interview protocol, and focus group protocol. Descriptive statistics included frequencies, percentages, means, and standard deviation.

The results of the research:

1. The leadership components is composed of 5 areas: 1) trait oriented leadership; 2) behavioral leadership; 3) contingency leadership; 4) integrative leadership; and 5) goal oriented leadership.

2. The development model of leadership includes 5 models as follows: 1) trait development; 2) behavior development; 3) contingency development; 4) integrated approach development; and 5) goal oriented development.

3. Based on the evaluation of the leadership development model, all 5 development areas are appropriate for implementation, 4 of which are highly possible and one is moderately possible.