มนุษย์พุทธินิเวศ: กลวิธีการนำเสนอมโนทัศน์ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ พุทธศาสนา และธรรมชาติในประกาศพระราชพิธีพืชมงคลแลจรดพระนังคัล มนุษย์พุทธินิเวศ: กลวิธีการนำเสนอมโนทัศน์ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ พุทธศาสนา และธรรมชาติในประกาศพระราชพิธีพืชมงคลแลจรดพระนังคัล
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มุ่งศึกษากลวิธีการนำเสนอมโนทัศน์ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ พุทธศาสนาและธรรมชาติในพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ โดยใช้ประกาศพระราชพิธีพืชมงคลแลจรดพระนังคัล ฉบับพิมพ์ปีฉลู พุทธศักราช 2468 อรรถกถาชาดก รวมถึงพระบรมราชาธิบายที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่า มีการใช้กลวิธีสำคัญได้แก่ การปรับรายละเอียดเนื้อหาของประกาศพระราชพิธีพืชมงคลแลจรดพระนังคัล การใช้ความเปรียบเชิงอุปลักษณ์ และการอ้างถึงเนื้อหาบางประการจากวรรณกรรมในคัมภีร์พุทธศาสนาได้แก่ กสิภารทวาชสูตร อรรถกถาเตมียชาดก อรรถกถามัจฉชาดก และอรรถกถาวาริชชาดก ประกอบการแต่งเนื้อหาใหม่เพื่อสร้างความศักดิ์สิทธิ์และความเป็นสิริมงคลในพระราชพิธี กลวิธีดังกล่าวได้นำเสนอมโนทัศน์สำคัญคือ พุทธศาสนาเป็นพื้นฐานความเจริญงอกงามของสรรพสิ่งบนโลก พุทธศาสนาเป็นบรรทัดฐานทางคุณค่าของมนุษย์และธรรมชาติ พุทธศาสนาได้ทำให้มนุษย์ได้พินิจพิจารณาธรรมชาติ ได้สำรวจตรวจตราตนเองอย่างเป็นเหตุเป็นผลมากขึ้น ด้วยกลวิธีและมโนทัศน์ดังกล่าวทำให้เห็นว่าพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญจึงได้อธิบายวิธีคิดอิทธิพลของพุทธศาสนาต่อสังคมไทย อีกทั้งเชื่อมโยงโลกมนุษย์และโลกธรรมชาติให้ใกล้ชิดกัน
Downloads
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Aṭṭhakathā Matcha Jātaka. (2003). Retrieved From https://84000.org/tipitaka/atita100/jataka.php?i=27003 4
Aṭṭhakathā Temiya Jātaka. (2005). Retrieved From https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b =28.0 &i=394&p=2
Aṭṭhakathā Vāricha Jātaka. (2003). Retrieved From https://84000.org/tipitaka/atita100/jataka.p hp?i=270034
Chuenka, R. (Eds.). (2023). The Royal Plowing Ceremony of the Royal Plowing Ceremony: writings by the king Rama V, The Royal Ceremony Announcements Ploughing Ceremony. Bangkok: Institute of Linguistics and Rajanagarindra Cultural Studies Faculty of Humanities Kasetsart University.
Fine Arts Department. (2007). Announcement of the Royal Ceremony, Volume 1. (9th ed.). Bangkok: Office of Literature and History.
King Rama V. (2013). The Royal Twelve-Month Ceremonies. Bangkok: Saengdao.
Panpoo, B., & Nilawanapa, R. (2022). The Language Strategies to Ecological Concept in Feature Writing of Veerasak Chansongsang. Journal of Pacific Institute of Management Sciences (Humanities and Social Sciences), 8(1), 264 – 272. Retrieved from https://so05.tcithaijo.org/index.php%20/pacific/article/view/252688
Polmuk, C. (2009). Royal ceremony literature in the Rattanakosin period : Dharmaraja concept and literary techniques (Master’s Thesis). Retrieved from https://library.car.chula.ac.th/record= b1865034
San Somdej Volume 1: 1933. (1993). Bangkok: The Naris Foundation, The Damrong Rajanupab Foundation and Teachers' Council trade organization.
Sangkhaphanthanon, T. (2013). Ecocriticism in Thai literature. Bangkok: Nakhorn.
Sheravanichkul, A. (2022). The Jataka and Thai Literary Conventions. Bangkok: Project to disseminate academic works of the Faculty of Arts Chulalongkorn University.
Tailanga, S. (2017). The Art and Science of Narration (3rd ed.). Bangkok: Scholarly Communication Project, Faculty of Humanities, Kasetsart University.
Thongchomchay, D. (2018). The Structure of Royal Ceremony Announcements during the Ayutthaya and Rattanakosin Period. Damrong Journal, 17(2), 113-136. Retrieved from http://www.damrong-journal.su.ac.th/upload/pdf/104_5.pdf
Tripitaka, Royal Edition, Vol.25. (2017). Retrieved From http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B =25&A=7102&Z=7176&p agebreak=1
Yindeenoy, P. (2013). The study of royal ceremonies announcement as a source of thai history (King Rama I – King Rama VI). Journal of the Faculty of Arts, Silpakorn University, 35(1), 185–218. Retrieved from https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jasu/article/view/239112