ถอดบทเรียนการบริหารจัดการสังคมสูงวัยระดับสุดยอดของภาครัฐญี่ปุ่น: มองผ่าน 3 พาราไดม์ทางรัฐประศาสนศาสตร์

Article Sidebar

PDF
เผยแพร่แล้ว: ธ.ค. 30, 2017
DOI: https://doi.org/10.14456/jsnjournal.2017.21
คำสำคัญ:
ประเทศญี่ปุ่น การบริหารจัดการภาครัฐ สังคมสูงวัยระดับสุดยอด การประกันการดูแลระยะยาว ระบบการดูแลแบบบูรณาการที่มีชุมชนเป็นรากฐาน

Main Article Content

ปกรณ์ ศิริประกอบ
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

บทคัดย่อ

เนื่องจากญี่ปุ่นเป็นประเทศที่อยู่ในกลุ่ม “สังคมสูงวัยระดับสุดยอด” การบริหารจัดการสังคมสูงวัยของภาครัฐญี่ปุ่นจึงสร้างความสนใจให้กับประเทศเป็นจำนวนมากทั่วโลก ผู้วิจัยกำหนดคำถามวิจัยว่า “การบริหารจัดการสังคมสูงวัยระดับสุดยอดของภาครัฐญี่ปุ่นมีความสอดคล้องกับ 3 พาราไดม์ทางรัฐประศาสนศาสตร์ (OPM, NPM และ NPS) หรือไม่ อย่างไร” พาราไดม์ที่หนึ่ง OPM (old public management หรือ การบริหารจัดการภาครัฐแนวเก่า) สะท้อนผ่านระบบประกันสุขภาพถ้วนหน้า Universal Healthcare (UC) ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1961 และการประกาศใช้กฎหมาย Welfare Act of Elder (สวัสดิการผู้สูงอายุ) ในปี ค.ศ. 1963 โดยในพาราไดม์นี้ภาครัฐทำหน้าที่ “พายเรือ (rowing)” หรือเป็นผู้จัดการบริการสาธารณะโดยตรงเอง อย่างไรก็ตามในปี ค.ศ. 2000 พาราไดม์ NPM (new publicmanagement หรือการบริหารจัดการภาครัฐแนวใหม่) มีการสะท้อนผ่านการประกาศใช้นโยบายการประกันการดูแลระยะยาว (Long-term Care Insurance: LTCI) โดยรัฐบาลกลางทำหน้าที่ “ถือหางเสือ (steering)” โดยการกระจายอำนาจให้รัฐบาลส่วนท้องถิ่นจ้างเหมาบริการส่วนใหญ่จากหน่วยงานเอกชนและหน่วยงานไม่แสวงหาผลกำไร (non-profit organization) ให้เป็นผู้จัดบริการสาธารณะในด้านการดูแลผู้สูงอายุแทน พาราไดม์ล่าสุดคือ NPS (new public service หรือการบริการสาธารณะแนวใหม่) ที่เรียกร้องให้เจ้าหน้าที่ภาครัฐของญี่ปุ่น “ให้บริการ (serving)” โดยการอำนวยความสะดวกให้พลเมืองเข้ามามีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายและนำนโยบายไปปฏิบัติผ่านระบบการดูแลแบบบูรณาการที่มีชุมชนเป็นรากฐาน (Community Based Integrated Care System: CBICS) เพื่อที่จะนำเอาจิตวิญญาณของชุมชนกลับคืนสู่ชุมชน

Article Details

ฉบับ
ปีที่ 7 ฉบับที่ 2 (2017): กรกฎาคม-ธันวาคม 2560
ประเภทบทความ
บทความวิจัยและบทความวิชาการ

ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ ในบทความเป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสาร jsn Journal

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (2557). ประชากรสูงอายุไทย: ปัจจุบันและอนาคต. เอกสารประมวลสถิติด้านสังคม 1/2558 (พฤศจิกายน). กรุงเทพฯ: ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.

ปกรณ์ ศิริประกอบ (2558). 3 พาราไดม์ทางรัฐประศาสนศาสตร์: แนวคิด ทฤษฎีและการนำไปปฏิบัติจริง. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุวรรณี คำมั่น และสุจิตราภรณ์ นาคะลักษณ์ (2547). โอกาสสุดท้ายของประเทศไทย: 6 ปีทองของการสร้างรากฐานการพัฒนาคนให้ก้าวไกลอย่างยั่งยืน. การสัมมนาวิชาการประจำปี 2547 ของมูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย เรื่อง “เหลียวหลังแลหน้า: ยี่สิบปีเศรษฐกิจสังคมไทย” วันที่ 27-28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2547.

สุวัฒนา เลิศมโนรัตน์ (2546). ระบบประกันสังคมของญี่ปุ่น: กรณีศึกษาการดูแลระยะยาว. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).

Berg, B. L. (2007). Qualitative research methods for the social sciences. (6th ed.). Boston, MA: Pearson.

Campbell, J. C. & Ikegami, N. (2000). Long-term care insurance comes to Japan. Health affairs. 19, 3. pp. 26-39.

Denhardt, R. B. & Denhardt, J. V. (2000). The new public service: Serving rather than steering. Public administration review. 60, 6 November/December, pp. 549-559.

Hatano, Y., Matsumoto, M., Okita, M., Inoue, K., Takeuchi, K., Tsutsui, T., Nishimura, & Hayashi, T. (2017). The vanguard of community-based integrated care in Japan: The effect of a rural town on national policy. International journal of integrated care. pp. 1-9.

Hayashi, M. (2015). Japan’s long-term care policy for older people: The emergence of innovative “mobilisation” initiatives following the 2005 reforms. Journal of aging studies. pp. 11-21.

Ikegami, N. (2008). Providing care for the ageing society. In F. Coulmas, H. Conrad, A. Schad-Seifert, & G. Vogt. (Eds.) The demographic challenge: A handbook about Japan. (pp. 1049-1064). Leiden, The Netherland: Brill

Ikegami, N., Byung-Kwan, Y., Hashimoto, H., Matsumoto, M., Ogata, H., Babazono, A., Watanabe, R., Shibuya, K., Bong-Min, Y., Reich, M. R. & Kobayashi, Y. (2011). Japanese universal health coverage: Evolution, achievements, and challenges. The lancet. 378 (9796). pp.1106-1115.

Ikegami, N., Ishibashi, T., & Amano, T. (2014). Japan’s long-term care regulations focus on structure – rationale and future prospects. In V. Mor, T. Lenone, & A. Maresso (Eds.). Regulating long-term care quality: An international comparison. (pp. 121-143). New York: Cambridge University Press.

Iwana, R. (2017). Super aged society: Japan. เอกสารประกอบการบรรยาย Tokyo, Japan: Mitsubishi-UFJ Research and Consulting.

Matsuda, S. & Yamamoto, M. (2001). Long-term care insurance and integrated care for the aged in Japan. International journal of integrated care. 1, 1 (September), pp. 1-11.

Ministry of Health, Labour and Welfare (2017). Japan 2035: Leading the world through health. Brief summary. ที่มา: http://www.mhlw.go.jp/seisakunitsuite/bunya/hokabunya/shakaihoshou/hokeniryou2035/assets/file/healthcare2035_proposal_150703_slide_en.pdf สืบค้นเมื่อ 25 กันยายน ค.ศ. 2017.

Ministry of Health, Labour and Welfare (2016). Long term care insurance system of Japan. ที่มา: http://www.mhlw.go.jp/english/policy/care-welfare/care-welfare-elderly/dl/ltcisj_e.pdf สืบค้นเมื่อวันที่ 23 กันยายน ค.ศ. 2017.

Miskolczi, M. & Csefalvaiova, K. (2013). Process of population ageing and its dynamic. Paper presented at the 7th International days of statistics and economics. Prage, Czech Republic. ระหว่างวันที่ 19-21 กันยายน ค.ศ. 2013.

Olivares-Tirado, P. & Tamiya, N. (2014). Trends and factors in Japan’s Long-Term care insurance system: Japan’s 10-year experience. New York: Springer.

O’leary, Z. (2017). The essential guide to doing your research project. (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage publications.

Osborne, D. & Gaebler, T. (1992). Reinventing government: How the entrepreneurial spirit is transforming the public sector. Reading, MA: Addison-Wesley.

Shimizutani, S. (2013). The future of long-term care in Japan. RIETI discussion paper series 13-E-064. Japan: The Research Institute of Economy, Trade and Industry.

Tamiya N., Noguchi, H., Nishi, A., Reich, M. R., Ikegami, N., Hashimoto, H., Shibuya, K., Kawachi, I. & Campbell, J. C. (2011). Population ageing and wellbeing; Lessons from Japan’s long-term care insurance policy. The lancet. 378 (9797). pp 1183-1192.

Tokoro, M. (2009). Ageing in Japan: Family changes and policy developments. In T. Fu & R. Hughes. (Eds.) Ageing in East Asia: Challenges and policies for the twenty first century. (pp. 54-71). New York, NY: Routledge.

Tokyo metropolitan government (2015). Long-term care insurance system. (April) Tokyo, Japan: Bureau of Social Welfare and Public Health.

Tomufumi, S. (2013). Learning from the approaches in Japan. เอกสารนำเสนอที่ The 11th ASEAN & Japan High Level Officials Meeting on Caring Societies. (5 ธันวาคม ค.ศ. 2013).

Weber, M. (1958) by H. H. Gerth & C. W. Mills (translated, edited, and with an introduction). From Max Weber: Essays in sociology. New York: A Galaxy Book.

Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods. (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications