รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำของแม่บ้านครอบครัวข้าราชการทหารชั้นผู้น้อยบนฐาน หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กับการพัฒนาภาวะผู้นำของแม่บ้านครอบครัวข้าราชการทหารชั้นผู้น้อยและสร้างรูปแบบและวิธีการการพัฒนาภาวะผู้นำแม่บ้านครอบครัวข้าราชการทหารชั้นผู้น้อย บนฐานหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ได้แก่ แม่บ้านครอบครัวข้าราชการทหารชั้นผู้น้อย กรมรบพิเศษที่ 5 ตำบลดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 33 คน ซึ่งเลือกโดยวิธีเจาะจง (Purposive Selected) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเชิงปฏิบัติการมี 2 ประเภท ได้แก่  1) เครื่องมือที่เป็นนวัตกรรมที่ใช้ในการฝึกอบรม มี 5 ชุดกิจกรรมหลัก  ประกอบด้วย ชุดกิจกรรมการพัฒนาศักยภาพ และการค้นหาตนเอง ชุดกิจกรรมเรียนรู้ ดูเพื่อเอาเยี่ยงอย่าง สร้างเศรษฐกิจครอบครัว  ชุดกิจกรรม  Walk Learning  เส้นทางผู้นำ   บนฐานหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ชุดกิจกรรม งานเดินดี ด้วยโครงการเด่น  และชุดกิจกรรมวิพากษ์โครงการสู่ความฝันที่เป็นจริง 2) แบบทดสอบก่อนและหลังการฝึกอบรม และแบบสังเกตประเมินภาวะผู้นำ  สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าเฉลี่ย  และค่าร้อยละ 

ผลการวิจัยพบว่า การวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชื่อมโยงหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับการพัฒนาภาวะผู้นำนั้น สามารถวิเคราะห์เชื่อมโยงถึงองค์ประกอบของภาวะผู้นำของแม่บ้านข้าราชการทหารชั้นผู้น้อยบนฐานหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 6 องค์ประกอบ คือ 1) ความมุ่งมั่นในการดำเนินงานไปสู่ความสำเร็จ 2) การมีวิสัยทัศน์ มองการณ์ไกล สามารถวิเคราะห์สถานการณ์และผลกระทบจากอิทธิพลของสิ่งแวดล้อม สามารถปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อม และกำหนดเป้าประสงค์ที่ต้องการสุดท้ายได้ 3) การเป็นผู้ใฝ่ศึกษาหาความรู้ในเรื่องต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง และเชื่อมโยงกันอย่างถ่องแท้ และลึกซึ้ง 4) การมีความสามารถในการบูรณาการองค์ความรู้ในเรื่องต่าง ๆ จัดทำเป็นแผนการดำเนินงานได้อย่างเป็นขั้นตอน มีแผนงานรองรับปัจจัยเสี่ยง เพื่อป้องกันความล้มเหลว  5) ยึดมั่นในเหตุผล รับฟังเหตุผลของผู้อื่น และเป็นบุคคลที่มีมนุษย์สัมพันธ์กับผู้ร่วมงานเป็นอย่างดี  6) ความสามารถในการสร้างพลังที่จะนำไปสู่ความสำเร็จได้ด้วยตนเอง นอกจากนี้ ผลการวิจัยได้สรุปรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำของแม่บ้านครอบครัวข้าราชการทหารชั้นผู้น้อย บนฐานหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ว่า “SECuL Model” (Sufficiency Economy, Curriculum, Leadership Model)โดยเริ่มจากพื้นฐานแนวคิดของหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง หลักการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ตามแนวพระราชดำริ และผลการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้นำชุมชนนำมาวิเคราะห์ เพื่อให้ได้แนวคิดทฤษฎีการพัฒนาภาวะผู้นำ การพัฒนาบุคคล และการทำงานร่วมกัน แล้วดำเนินการสังเคราะห์เป็นหลักสูตร คู่มือการฝึกอบรม การพัฒนาภาวะผู้นำแม่บ้านข้าราชการทหารชั้นผู้น้อยบนฐานหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อใช้ในการเสริมสร้างภาวะผู้นำซึ่งจากรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำของแม่บ้านครอบครัวข้าราชการทหารชั้นผู้น้อย นี้ ส่งผลให้แม่บ้านฯ ซึ่งเป็นกลุ่มตัวอย่างมีพัฒนาการด้านภาวะผู้นำสูงขึ้น ซึ่งการที่แม่บ้านฯ มีภาวะผู้นำสูงขึ้นจะส่งผลให้เกิดการรวมกลุ่มเพื่อการพัฒนาและแก้ปัญหาร่วมกัน