การศึกษาผ้าบาติก เพื่อเสริมสร้างอัตลักษณ์ท้องถิ่นของจังหวัดนครศรีธรรมราช กรณีศึกษา : กลุ่มผ้าบาติกสำเภาทอง ตำบลท้ายสำเภา อำเภอพระพรหม จังหวัดนครศรีธรรมราช
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่องการศึกษาผ้าบาติกเพื่อเสริมสร้างอัตลักษณ์ท้องถิ่นของจังหวัดนครศรีธรรมราช กรณีศึกษา : กลุ่มผ้าบาติกสำเภาทอง ตำบลท้ายสำเภา อำเภอพระพรหม จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ
มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) อัตลักษณ์ท้องถิ่นของจังหวัดนครศรีธรรมราช เพื่อนำมาใช้ในงานสร้างลวดลายบนผืนผ้า 2) ลวดลายผ้าบาติกของกลุ่มผ้าบาติกสำเภาทอง และ 3) แนวทางพัฒนาลวดลายผ้าบาติกเพื่อเสริมสร้างอัตลักษณ์ท้องถิ่นของจังหวัดนครศรีธรรมราช เก็บรวบรวมข้อมูลจากจากกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 27 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และไม่มีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
- อัตลักษณ์ท้องถิ่นของจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้แก่ 1) อัตลักษณ์ในภาพรวมของจังหวัด เช่น ความเชื่อเกี่ยวกับประเพณีท้องถิ่น โบราณสถาน ศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน และลักษณะตามธรรมชาติ 2) อัตลักษ์เฉพาะพื้นที่ในแต่ละอำเภอ เช่น นกนางแอ่น เครื่องปั้นดินเผา
- ลวดลายผ้าบาติกกลุ่มสำเภาทอง มี 3 ลักษณะ คือ 1) รูปแบบลวดลาย ได้แก่ (1) แนวดัดแปลงมาจากธรรมชาติ (2) ลายเรขาคณิต (3) ลายไทย ลายเครือเถา (4) ลายประเภทภาพสัตว์ (5) สัญลักษณ์ของจังหวัด (6) เอกลักษณ์ของหน่วยงานตามที่ลูกค้าต้องการ 2) สีสันของรูปแบบลวดลาย จะคำนึงถึงความเหมาะสมของลวดลาย ความต้องการของตลาด และความคุ้นเคยในการระบายสี 3) เทคนิครูปแบบการเขียนลวดลาย ได้แก่ (1) เทคนิคบาติกเส้นขาว (2) เทคนิคลวดลายเส้นสี
- แนวทางพัฒนาลวดลายผ้าบาติกเพื่อเสริมสร้างอัตลักษณ์ท้องถิ่น โดยภาครัฐควรส่งเสริมให้นำอัตลักษณ์ประจำท้องถิ่นมาเป็นแนวทางในการออกแบบ ควรผสมผสานลวดลายต่าง ๆ เข้าด้วยกัน ประยุกต์ลวดลายภูมิปัญญาท้องถิ่นกับเทคนิคสมัยใหม่ พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีความหลากหลาย อบรมให้ความรู้เพิ่มเติม
Article Details
เอกสารอ้างอิง
Boonpat, O., & Kaewnet, P. ( 2019). Chiang Sean’s textile identity creation of Chiang Rai
Province toward value added on tourism products. Dusit Thani College journal, 13(2), 118. (in Thai)
Esamah, A., & Chaiyasart, S. (2018). The improvement of Batik Motifs designs in Three
Southernmost Province of Thailand. In The report includes articles, academic
articles and creative work. Proceedings of the First National Conference on Fine and
Applied Art : Arts & Society and Contemporary Culture, (p. 174). Bangkok : n.p.
(in Thai)
Hunpayon, P. (2016). The silk’s graphic design series of Mahasarakham Province in popular
culture identity. (Master of Science Thesis). Mahasarakham University. (in Thai)
Kaewareelap, S., and Kritsanapan, P. (2018). The creative process of Batik’s collection.
Veridian E-Journal, Silpakorn University, 11(3), 3245- 3260. (in Thai)
Pantung, P. (2019). Participatory development of textile products of Ban Phu Thong
Community, Sukhothai Province. Area Based Development Research Journal, 11(4),
-345. (in Thai)
Samphaothong Group. (2018). Batik Samphaothong Group. (Brochure). Nakhon Si
Thammarat: Samphaothong Group. (in Thai)
Tonyalae, T., & Umasin, N. (2019). Developing costumes for Islamic women according to
the trend of fashion design in 2014. Art and Architecture Journal Naresuan
University, 10( 2), 114-126. (in Thai)
Viengsima, M., & Soodsang, M. (2020). Fabric patterned design based on Tai Phuan and Tai
Yuan Jok weaving art and wisdom in line with creative economy. Journal of Fine and Applied Arts, Khon Kaen University, 12(1), 128. (in Thai)
Sunarya, Y.Y. (2016). Identity of Indonesian Textile Craft: Classic to Modern Batik. (Research
report). Faculty of Visual Art and Design Bandung Institute of Technology. INDONESIA.
