ปีนักษัตร: ปีเถาะ ปีฉลู และปีขาล กับลวดลายย่านลิเภา

บทคัดย่อ

“จักสานย่านลิเภา” เป็นงานหัตถกรรมที่มีชื่อเสียงของจังหวัดนครศรีธรรมราช สร้างอาชีพและสร้างรายได้ให้กับชุมชนในพื้นที่ การพัฒนาลวดลายให้ตรงต่อตวามนิยมของผู้ชื้อจึงมีความสำคัญมาก ผู้วิจัยได้นำสัตว์ 3 ประเภท ชึ่งประกอบด้วย กระต่าย(เถาะ) วัว(ฉลู) และเสือ(ขาล) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในดวงตราประจำจังหวัดนครศรีธรรมราชมาพัฒนาเป็นลวดลายเพื่อเพิ่มทางเลือกแก่ผู้บริโภคและผู้ผลิต

 งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบลวดลายปีนักษัตรจำนวน 3 ลวดลาย ให้เหมาะสำหรับนำไปใช้กับผลิตภัณท์ย่านลิเภารูปแบบอื่นๆ เช่น กรอบรูป กระเป๋า และ ตุ้มหู เป็นต้น โดยใช้โปรแกรม GSP (The Geometer’s Sketchpad) เป็นเครื่องมือในการสร้างตัวแบบลวดลายใหม่ๆ จากสมการทางคณิตศาสตร์ ซึ่งตัวแบบลวดลายนี้สามารถนำประยุกต์ หรือเปลี่ยนแปลงได้ นอกจากนี้ตัวแบบลวดลายที่ได้ยังส่งต่อไปยังกลุ่มผู้ประกอบอาชีพจักสานย่านลิเภาในชุมชนท้องถิ่นทั้งหมด 5 พื้นที่ในจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้แก่ ตำบลนาเคียน ตำบลโพธิ์เสด็จ ตำบลท่าเรือ ตำบลนาทราย และตำบลในเมือง เพื่อจัดทำเป็นผลิตภัณฑ์จักสานย่านลิเภาเพิ่มสิ้นค้าทางเลือกสู่ตลาดขยายกลุ่มผู้บริโภคให้มากขึ้น

ผลการวิจัยพบว่าลวดลายผลิตภัณฑ์จักสานย่านลิเภาที่ได้จากการพัฒนามาจากโปรแกรม GSP  ซึ่งได้นำเสนอทั้งหมด 3 ลวดลาย ได้แก่ ลายปีเถาะ(กระต่าย) ลายปีฉลู(วัว) และลายปีขาล(เสือ) ภาพต้นแบบที่ได้มีลักษณะ(สแกล)ที่ช่วยให้สามารถนำไปใช้สานย่านลิเภาได้ง่ายขึ้นกว่าการแกะลายด้วยวิธีปกติ ความพึงพอใจที่มีต่อรูปแบบการพัฒนาลวดลายผลิตภัณฑ์จักสานย่านลิเภาสู่สากลที่ได้จากการสำรวจนั้นอยู่ในระดับมากที่สุด ค่าเฉลี่ย 4.79 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.48