การพัฒนารูปแบบเมืองที่เป็นมิตรสำหรับผู้สูงอายุในพื้นที่เทศบาลนครสุราษฎร์ธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์และความต้องการในการพัฒนาเมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุ วิเคราะห์องค์ประกอบที่สามารถประยุกต์ใช้ในพื้นที่เทศบาลนครสุราษฎร์ธานี และออกแบบแนวทางการพัฒนาที่สอดคล้องกับบริบททางสังคมและวัฒนธรรมในพื้นที่ การศึกษาใช้รูปแบบการวิจัยและพัฒนาด้วยเทคนิคการวิจัยแบบผสมผสาน ประกอบด้วยการวิจัยเอกสาร การสำรวจผู้สูงอายุจำนวน 391 คน การสัมภาษณ์เชิงลึก และจัดประชุมกลุ่มกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 14 คน ได้แก่ ตัวแทนผู้สูงอายุ 5 คน ตัวแทนภาคีหุ้นส่วน 3 คน ผู้นำชุมชน 3 คน และผู้เชี่ยวชาญ 3 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์เนื้อหาเชิงคุณภาพ
ผลการวิจัยพบว่า สถานการณ์ปัจจุบันของเมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุเทศบาลนครสุราษฎร์ธานี อยู่ในระดับปานกลาง โดยด้านการขนส่งมีความพึงพอใจต่ำที่สุด ผู้สูงอายุมีความต้องการการพัฒนาในระดับมาก โดยเฉพาะด้านการขนส่ง บริการสุขภาพ และพื้นที่สาธารณะ องค์ประกอบการพัฒนาครอบคลุม 8 ด้านตามกรอบองค์การอนามัยโลก ซึ่งต้องปรับให้เหมาะสมกับบริบทท้องถิ่น โดยเฉพาะการพัฒนาระบบรถสองแถวที่มีพื้นต่ำ การปรับปรุงย่านเมืองเก่าและเชื่อมโยงสวนสาธารณะ
เกาะลำพูกับชุมชน การส่งเสริมกิจกรรมวัฒนธรรมท้องถิ่น และการบูรณาการระบบบริการสุขภาพระหว่างโรงพยาบาลสุราษฎร์ธานีกับศูนย์สุขภาพชุมชน
การศึกษาได้พัฒนารูปแบบ SURAT THANI Age-friendly City Model ซึ่งเน้นการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน
การบูรณาการความร่วมมือ และความยั่งยืนในการพัฒนา โดยมีแนวทางดำเนินงาน 3 ระยะ ได้แก่ การเตรียมความพร้อม
การดำเนินการพัฒนา และการขยายผลสู่ความยั่งยืน รูปแบบนี้สามารถใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาเมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุเทศบาลนครสุราษฎร์ธานีและพื้นที่อื่นที่มีบริบทคล้ายคลึงกัน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1) บทความนี้เป็นลิขสิทธิ์ของสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แต่ความคิดเห็นและเนื้อหาเป็นของผู้แต่ง
2) ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารวิจัยสังคมและปริทัศน์ สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้แต่งบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสารวิจัยสังคมและปริทัศน์ สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กองบรรณาธิการไม่สงวนสิทธิ์ในการคัดลอก แต่ให้ระบุถึงการอ้างอิง
เอกสารอ้างอิง
Boucouvalas, M. (2023). Lifelong learning. In The handbook of adult and continuing education (pp. 47-60). Routledge.
Buffel, T., Handler, S., & Phillipson, C. (Eds.). (2018). Age-friendly city cities and communities: A global perspective. Policy Press.
Chao, T. Y. S., & Sun, Y. (2025). Planning for Age-friendly city cities and communities in East Asia: The oriental paradigm. In Ageing and urban planning (pp. 35-59). Routledge.
Department of Local Administration. (2024). LOCAL SMART CITY REPORT 2024 [รายงานการศึกษาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีการพัฒนาศักยภาพเมืองน่าอยู่อัจฉริยะที่มีความโดดเด่น ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 Local Smart City Report 2024]. (in Thai)
Gall, M. D., Borg, W. R., & Gall, J. P. (1996). Educational research: An introduction. Longman Publishing. https://psycnet.apa.org/record/1996-97171-000
Geng, J., Shi, Q., & Dong, R. K. (2025). A systematic review of government measures to improve Age-friendly city transportation in the US, UK, Japan, and China. Sustainability.
Kaewpradab, T., Buasri, S., Kalanuson, J., & Chelong, A. (2022). Risk communication on emerging diseases: Lessons of elderly perception in Songkhla community [การสื่อสารความเสี่ยงของโรคอุบัติใหม่: บทเรียนตามการรับรู้ของผู้สูงอายุในจังหวัดสงขลา]. Journal of Social Research and Review, 45(2), 116-136. (in Thai)
Maisel, J., & Steinfeld, E. (2022). Universal design and the built environment. In Rehabilitation engineering: Principles and practice (pp. 295-318).
McGarvie, S. (2025, March 24). Positive aging: Redefining what aging successfully means. PositivePsychology.com. https://positivepsychology.com/positive-aging/
Meechan, S. (2021). The elderly care center of Sisaket municipality: Local administrative organization and public service under collaboration among public and private sectors and civil society [ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุในชุมชนของเทศบาลเมืองศรีสะเกษ: องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับการบริการสาธารณะด้วยเครือข่ายรัฐ เอกชนและประชาสังคม]. Journal of Social Research and Review, 44(1), 53-90. (in Thai)
National Statistical Office. (2024). Elderly population survey report 2024 [การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2567]. Statistical Office Publications. https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_deta il/2025/20241209145003_27188.pdf. (in Thai)
Nilsen, P. (2020). Making sense of implementation theories, models, and frameworks. In Implementation science 3.0 (pp. 53-79). Springer International Publishing.
Rémillard-Boilard, S., & Doran, P. (2024). Developing Age-friendly city cities and communities: An international perspective. In Reimagining Age-friendly city communities (pp. 25-43). Policy Press.
Sampson, R. J., & Laub, J. H. (2017). A general age-graded theory of crime: Lessons learned and the future of life-course criminology. In Integrated developmental and life-course theories of offending (pp. 165-182). Routledge.
Surat Thani Province. (2024). Social situation report, Surat Thani Province [รายงานสถานการณ์ทางสังคมประจำปี 2567]. Office of Social Development and Human Security, Surat Thani Province. OSDSHS Report 2024. (in Thai)
Surat Thani Province. (2025a). Social situation report, Surat Thani Province [รายงานสถานการณ์ทางสังคม ประจำเดือนเมษายน 2568]. Office of Social Development and Human Security, Surat Thani Province. OSDSHS Report 2025-04. (in Thai)
Surat Thani Province. (2025b). Surat Thani Provincial Development Plan 20 years 2017-2036. [แผนพัฒนาจังหวัดสุราษฎร์ธานีระยะ 20 ปี พ.ศ. 2560 -2579]. http://www.cicc.ac.th/images/
work20-10-2565-Update_web/Suratthani 2560-2579.pdf (in Thai)
Thai Publica. (2024, February 10). When Thailand enters a fully Aging Society, what welfare do Thai elderly receive? [เมื่อไทยเข้าสู่สังคมสูงวัยอย่างสมบูรณ์ Aging Society ผู้สูงอายุไทยได้รับสวัสดิการอะไรบ้าง]. ThaiPublica. https://thaipublica.org/2024/02/thailand-becomes-aged-society/ (in Thai)
Tiraphat, S., Buntup, D., Munisamy, M., Nguyen, T. H., Yuasa, M., Nyein Aung, M., & Hpone Myint, A. (2020). Age-friendly city environments in ASEAN plus three: Case studies from Japan, Malaysia, Myanmar, Vietnam, and Thailand. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(12), 4523.
World Health Organization. (2021). Global Age-friendly city cities: A guide. World Health Organization Press.
World Health Organization. (2024a). Institutionalizing social participation in health policy for better performing health systems: Policy lessons from the field. WHO. Retrieved May 29, 2025, from https://www.who.int/europe/publications/i/item/WHO-EURO-2024-10608-50380-76034
World Health Organization. (2024b). Extending healthy ageing across the life course-connecting healthy development and healthy ageing: Report of the third Life Course Network meeting, 28-30 November 2023. World Health Organization.
Zhang, S., Ricciutti, N. M., & Cureton, J. L. (2025). The community readiness instrument: Development and initial testing in a university community about student substance use. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 1-21.
Zielhuis, M., Sleeswijk Visser, F., Andriessen, D., & Stappers, P. J. (2024). How design professionals learn within collaborative research projects. CoDesign, 20(4), 548-566.
