การบูรณาการโยนิโสมนสิการสู่การศึกษาไทย เพื่อพัฒนาการคิดเชิงวิเคราะห์
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปัญหาสำคัญประการหนึ่งในกระบวนการจัดการศึกษาคือคุณภาพของผู้เรียนหรือผู้ที่สำเร็จการศึกษาแล้วไม่มีคุณภาพที่ดีพอ ปัญหานี้มีความเกี่ยวโยงกับหลายเรื่อง เช่น ระบบครอบครัว ระบบการศึกษา สภาพสถานศึกษา คุณภาพของครู และหลักสูตร เมื่อได้แก้ปัญหาดังกล่าวแล้วย่อมได้ผู้สำเร็จการศึกษาซึ่งมีคุณสมบัติที่พึงประสงค์ที่สำคัญประการหนึ่งคือการรู้จักคิดวิเคราะห์ วิพากษ์วิจารณ์และแก้ปัญหาด้วยตนเอง ซึ่งผู้เรียนสามารถมีคุณสมบัติเช่นนี้ได้โดยการบูรณาการวิธีคิดแบบโยนิโสมนสิการเข้ากับระบบการศึกษาไทยและให้สถาบันการศึกษา สังคมและครอบครัว ช่วยส่งเสริมให้ผู้เรียนได้ฝึกฝนฝึกใช้วิธีคิดดังกล่าวจนเกิดความชำนาญในวิถีชีวิตซึ่งจะนำไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองและสันติสุขตลอดไป
Article Details
เอกสารอ้างอิง
คณาจารย์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พุทธวิธีการสอน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๕.
พระเทพโสภณ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). ทิศทางการศึกษาไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๔๖.
พระเทพโสภณ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). โลกทัศน์ของชาวพุทธ. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๔๓.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). พุทธธรรมกับปรัชญาการศึกษาไทยในยุคโลกาภิวัตน์. กรุงเทพมหานคร: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, ๒๕๓๙.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). พุทธวิธีในการสอน. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพุทธธรรม, ๒๕๔๑.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์, ๒๕๕๕.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่มที่ ๒๐. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๓๙.
Bloom, B.S.; Engelhart, M.D.; Furst, E.J.; Hill, W.H.; Krathwohl, D.R. Taxonomy of Education Educational Objectives: The Classification of Educational Goals. Handbook I: Cognitive Domain. New York: David McKay Company, 1956.
Browne, M.N., & Keeley, S. M. Asking the right questions: A guide to critical thinking. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, 1994.
D’Angelo, E. The teaching of critical thinking (Vol. 1). N.V.: B.R. Gruner, Amsterdam, Netherlands, 1971.
Dewey, J. How We Think: A Restatement of the Relation of Reflective Thinking to the Educative Process. Boston: D.C. Heath, 1993.
Edelglass and Garfield. Buddhist Philosophy: Essential Readings. Oxford: Oxford University Press, 2009.
Ennis, R.H. “A Concept of Critical Thinking: A Proposed Basis for Research in the Teaching and Evaluation of Critical Thinking Ability”, Harvard Educational Review, 1962, 32(1): 81-111.
Glaser, E.M. An Experiment in the Development of Critical Thinking. New York: Bureau of Publications, Teachers College, Columbia University, 1941.
Ikuenobe, P. “Questioning as an epistemic process of critical thinking”, Educational Philosophy and Theory, 2001, 33(3&4), 325-341.
Turner, M.I. & Akin, M. Historical Inquiry. in A.L. Costa & R.M. Liebmann (Eds.), Envisioning process As Content: Toward a Renaissance Curriculum.Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
Watson, G. & Glaser, E.M. Watson-Glaser Critical Thinking Appraisal: Manual. New York: Harcourt, Brace&world,๑๙๖๔.
Internet Sources
กระทรวงศึกษาธิการ. การจัดอันดับการศึกษาไทยในเวทีโลก. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.moc.moe.go.th/upload-cms/files/march%2057.pdf [๔ เมษายน ๒๕๔๘].
รายงานฉบับสมบูรณ์. การจัดทำยุทธศาสตร์ การปฏิรูปการศึกษา ขั้นพื้นฐานให้ เกิดความรับผิดชอบโดยมูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย ตีพิมพ์เผยแพร่ มีนาคม ๒๕๕๖. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://tdri.or.th/wp-content/uploads/2014/03/Final-Paper.pdf [๘ มีนาคม ๒๕๕๘].
สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ). การจัดทำยุทธศาตร์เพื่อปฏิรูปการศึกษาให้เกิดความรับผิดชอบ รายงานทีดีอาร์ไอ ฉบับ ๑๐๓ เดือนพฤษภาคม ๒๕๕๗. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://tdri.or.th/wp-content/uploads/2014/06/wb103.pdf [๔ เมษายน ๒๕๔๘].
สภาวการณ์การศึกษาไทยในเวทีโลกปี ๒๕๕๗ สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.onec.go.th/onec_backoffice/uploads/Book/1359-file.pdf The Nation online. Available at http://www.nationmultimedia.com/2011/05/04/business/Importance-of-critical-thinking-30154554.html/accessed on March 8, 2015.
http://tdri.or.th/wp-content/uploads/2014/03/Final-Paper.pdf/accessed on March 8, 2015.
http://www.criticalthinking.org/ accessed on March 8, 2015.
Buranapatana, Maliwan. (2010). Enhancing Critical Thinking of Undergraduate Thai Students through
Dialogic Inquiry, Unpublished. Ph.D. Dissertation, School of Languages, International Studies and Tourism, The University of Canberra, Australia/ From http://www.canberra.edu.au/researchrepository/file/dd8c1ad7-b3e4-3d00-6ec9-ff463dd926c6/1/full_text.pdf accessed on March 8, 2015.
Claudio Corradetti, Internet Encyclopedia of Philosophy. Available at http://www.iep.utm.edu/ accessed on March 8, 2015.
Michael Scriven & Richard Paul’s lecture presented at the 8th Annual International Conference on Critical Thinking and Education Reform, Summer 1987. It is the definition that combines ideas from various fields of study. Available at http://www.criticalthinking.org/ accessed on March 8, 2015.
Partnership for 21st Century Skills, http://www.p21.org/about-us/our-history/accessed on April 4, 2015.
Sir Ken Robinson, http://sirkenrobinson.com/ accessed on April 4, 2015.