รูปแบบการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง : กรณีศึกษาตามบริบทของวัดโป่งคำ ต.ดู่พงษ์ อ.สันติสุข จ.น่าน
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ ได้แก่ (๑) เพื่อศึกษารูปแบบการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (๒) เพื่อวิเคราะห์ความสำเร็จของการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงตามบริบทของวัดโป่งคำ (๓) เพื่อนำเสนอรูปแบบการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่เหมาะสมสำหรับการพัฒนาเป็นศูนย์การเรียนรู้ของคนในชุมชน วิธีการศึกษาวิจัย เป็นการศึกษาแบบผสมวิธี ระหว่างเชิงคุณภาพ และเชิงปริมาณควบคู่กันไป โดยการสังเกต สัมภาษณ์ และสนทนากลุ่มกับเกษตรกร จำนวน ๓๐ คน แล้ววิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าถดถอยพหุคุณ
ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชนแห่งเป็นการพัฒนาเชิงประยุกต์ โดยสอดคล้องหลัก ๓ ห่วง คือความพอประมาณ ความมีเหตุผล ความมีภูมิคุ้มกัน และ ๒ เงื่อนไข คือ ความรู้และคุณธรรม ความสำเร็จของการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง คือมีการร่วมมือกันระหว่างวัด บ้าน โรงเรียน หน่วยงานราชการภาครัฐและเอกชน และการดำเนินงานด้านเกษตรอินทรีย์ของกลุ่มเกษตรกรอย่างมีประสิทธิภาพ ภายใต้การให้คำแนะนำของพระครูสุจิณนันทกิจ (สมคิด จรณธมฺโม) เจ้าอาวาสวัดโป่งคำ ซึ่งเป็นพระสงฆ์นักพัฒนาผู้มีศักยภาพ มีภาวะผู้นำและมีวิสัยทัศน์กว้างไกล รูปแบบการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่เหมาะสมสำหรับการพัฒนาเป็นศูนย์การเรียนรู้ของคนในชุมชน คือการพัฒนาชุมชนตามบริบทของวัดโป่งคำ ใน ๔ ด้าน คือด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคม ด้านสิ่งแวดล้อม และด้านวัฒนธรรม เพื่อให้คนในชุมชนพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
ธวัชชัย เพ็งพินิจ และ ธีรศักดิ์ ละม่อม. “การขับเคลื่อนรูปแบบขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของเครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านและพหุภาคีภาคอีสาน”. วารสารการวิจัยเพื่อพัฒนาชุมชน. ปีที่ ๔ ฉบับที่ ๑ (มกราคม – มิถุนายน ๒๕๕๔) : ๗๙ – ๙๑.
แผนยุทธศาสตร์การบูรณาการการขับเคลื่อนการพัฒนาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (พ.ศ. ๒๕๕๗-๒๕๖๐). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานปลัดนายกรัฐมนตรี สำนักงานขับเคลื่อนการพัฒนาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง, ๒๕๕๗.
พระปลัดระพิน พุทฺธิสาโร. “รูปแบบการประยุกต์ใช้พุทธเศรษฐศาสตร์ในชุมชนต้นแบบในประเทศไทย”. วารสารบัณฑิตแสงโคมคำ. ปีที่ ๕ ฉบับที่ ๒ (กรกฎาคม – ธันวาคม ๒๕๖๓) : ๒๗๘ – ๒๙๓.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ. กรุงเทพมหานคร : มูลนิธิโกมลคีมทอง, ๒๕๔๘.
พระมหานันทวิทย์ ธีรภทฺโท (แก้วบุตรดี). “สวัสดิการสังคมเชิงพุทธ : รูปแบบและการสร้างพลังชุมชน”. รายงานการวิจัย. กรุงเทพมหานคร : สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๗.
พระสิทธิสิงหเสนี, พระครูโอภาสนนทกิตติ์, พระมหาเผด็จ จิรกุโล และวรีรัตน์ ศรีสถิตย์วัฒนา. “รูปแบบการขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงภาคเกษตรกรรมตามหลักพุทธธรรมจังหวัดนครพนม”. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์. ปีที่ ๖ ฉบับที่ ๑๐ (ธันวาคม ๒๕๖๒) : ๕๔๔๒ – ๕๔๕๗.
พระเอกชัย นนตรี. ““การให้ความหมายของรูปแบบและแนวทางการพัฒนาวัดให้เป็นรมณียสถานด้วยการมีส่วนร่วมของชุมชน กรณีศึกษาวัดนาคปรก เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร”. วารสาร มจร. หริภุญชัยปริทรรศน์. ปีที่ ๔ ฉบับที่ ๑ (มกราคม-มิถุนายน ๒๕๖๓) : ๔๐ – ๕๐.
พิสมัย ประชานันท์ และบัณฑิต ผังนิรันดร์. “รูปแบบนวัตกรรมการจัดการเครือข่ายเพื่อการส่งเสริมปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของเครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านภาคตะวันออกเฉียงเหนือ”. วารสารรมยสาร. ปีที่ ๑๖ ฉบับที่ ๑ (มกราคม – มิถุนายน ๒๕๖๑) : ๙ – ๒๔.
พงศ์ชัย สุขะหุต, สัณฐาน ชยนนท์ และวิจิตรา ศรีสอน. “รูปแบบการพัฒนาเศรษฐกิจตามหลักของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในอำเภอค้อวัง จังหวัดยโสธร”. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์. ปีที่ ๘ ฉบับที่ ๔ (ตุลาคม – ธันวาคม ๒๕๖๒) : ๒๕๒ – ๒๖๔.
สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.). เศรษฐกิจพอเพียง ปรัชญาชี้ถึงแนวทางการดำรงชีวิต. กรุงเทพมหานคร : สำนักนายกรัฐมนตรี, ๒๕๕๐.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. สรุปสาระสำคัญแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, ๒๕๖๒.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. “เศรษฐกิจพอเพียงคืออะไร”. กรุงเทพมหานคร : คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, ๒๕๔๒.
วิรุณสิริ ใจมาและประภาพรรณ ไชยานนท์. “รูปแบบบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของกลุ่มเกษตรกรปลูกดอกเก๊กฮวยของศูนย์พัฒนาโครงการหลวงสะโงะ จังหวัดเชียงราย”. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย. ปีที่ ๑๒ ฉบับที่ ๑ (มกราคม-มิถุนายน ๒๕๖๐) : ๙๑ – ๑๑๖.
อภิชัย พันธเสน. พุทธเศรษฐศาสตร์ : วิวัฒนาการ ทฤษฎี และการประยุกต์กับเศรษฐศาสตร์สาขาต่าง ๆ. พิมพ์ครั้งที่ ๓. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์อมรินทร์, ๒๕๔๗.
อาติยะ ชากิจดี และสุวารีย์ ศรีปูณะ. “ยุทธวิธีการพัฒนาวัดให้เป็นแหล่งเรียนรู้ชุมชนตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง กรณีศึกษา วัดสารวนาราม บ้านโคกรัง หมู่ ๗ ตำบลเอราวัณ อำเภอเอราวัณ จังหวัดเลย”. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย. ปีที่ ๗ ฉบับที่ ๒๐ (เมษายน – มิถุนายน ๒๕๕๕) : ๒๙ – ๔๐.