แนวปฏิบัติที่เป็นเลิศในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงเกษตร: กรณีศึกษาจังหวัดขอนแก่น และจังหวัดสุพรรณบุรี

บทคัดย่อ

ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรมที่มีพื้นที่เกษตรกรรมกระจายอยู่ทั่วประเทศ การส่งเสริมการท่องเที่ยวส่งผลให้เกิดการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว การศึกษานี้เลือกอำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่มีชื่อเสียง เป็นกรณีศึกษาสำหรับการเปรียบเทียบและพัฒนาจังหวัดสุพรรณบุรี โดยใช้การวิจัยเชิงเปรียบเทียบเชิงคุณภาพ ผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกต และการสนทนากลุ่ม ตัวอย่างประกอบด้วยผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 45 คน แบ่งเป็นผู้ประกอบการวิสาหกิจชุมชน ตัวแทนภาครัฐ และตัวแทนภาคเอกชน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัยพบว่า แนวปฏิบัติที่ดีในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงเกษตร กรณีศึกษา ศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.) อ.ภูผาม่าน จ.ขอนแก่น พบแนวทางปฏิบัติ 8 แนวทาง ได้แก่ 1) ความเข้มแข็งของกลุ่มและเครือข่าย 2) การวางแผนบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ 3) การเชื่อมโยงการท่องเที่ยวระดับชุมชนกับเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง 4) การบริการและกิจกรรมที่โดดเด่นเชื่อมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวอื่น 5) การมีส่วนร่วมของภาครัฐอย่างต่อเนื่อง 6) การจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน 7) การให้ความสำคัญกับสิ่งอำนวยความสะดวกแก่นักท่องเที่ยว และ 8) การประชาสัมพันธ์ที่มีประสิทธิภาพ จากการศึกษาประเด็นการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงเกษตร กรณีศึกษา จังหวัดสุพรรณบุรี พบว่าจังหวัดสุพรรณบุรีมีศักยภาพด้านการผลิตและแปรรูปสินค้าเกษตร จึงเสนอแนวทางการพัฒนา 5 ด้าน ได้แก่ 1) การจัดการแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร 2) การส่งเสริมการสร้างเครือข่าย 3) การพัฒนาศักยภาพบุคลากรและการมีส่วนร่วมของชุมชน 4) การส่งเสริมการตลาดและประชาสัมพันธ์ และ 5) การพัฒนาผลิตภัณฑ์และบริการ