ลักษณะของบัณฑิตที่พึงประสงค์

บทคัดย่อ

คำว่า “บัณฑิต” มาจากภาษาบาลีว่า “ปัณฑิตา” ซึ.งแปลว่า ผู้ดำเนินชีวิตด้วยปัญญา ซึ.งตรงข้ามกับคำว่า
“พาล” (พาลา พาโล) ทีแ. ปลว่าคนโง่ หรือคนทีด. ำเนินชีวิตด้วยตัณหา โดยทัว. ไปแล้ว คุณค่าและความสำคัญของบัณฑิต
ทางโลกจะถูกวัดด้วยใบปริญญาทีจ. ะนำไปเป็นเครื.องมือสำหรับการันตีเพื.อเป็นใบเบิกทางในการแสวงหาอาชีพ และ
วัตถุเพื.อเลียC งปากเลียC งท้อง ฉะนันC หากจะกล่าวว่าบัณฑิตหมายถึงผู้ฉลาด คำว่า ฉลาดในบริบททางโลกย่อมหมายถึง
ความฉลาดในการใช้ความรู้เพื.อเอาตัวรอดโดยการแสวงหาปัจจัยสีม. าเป็นเครื.องมือหล่อเลียC งร่างกาย แต่เมื.อกล่าวถึง
“บัณฑิตในทางธรรม” ย่อมมีนัยทีล. ึกซึงC มากยง.ิ ขึนC เพราะบัณฑิตในบริบทนีC แม้จะหมายถึง “ความฉลาด” เช่นเดียวกัน
แต่เป็นความฉลาดทางปัญญา ทีไ. ม่ได้หมายถึงการเอาตัวรอดทางกายภาพเท่านันC หากแต่เป็นการพาตัวเองให้หลุดพ้น
จากกับดักของ “โลกธรรม” ทีม. นุษย์กำลังเผชิญหน้าในทุกขณะของการดำเนินชีวิตและการทำงาน
การศึกษาเรื.อง “ลักษณะของบัณฑิตทีพ. ึงประสงค์” นีC มีวัตถุประสงค์เพื.อศึกษาและอธิบายถึงลักษณะของ
บัณฑิตทีด. ี บัณฑิตกับการมีจริยธรรม บัณฑิตกับการมีความรู้ บัณฑิตกับการมีความคิด บัณฑิตกับการอยู่ร่วมกับบุคคล
อื.นในสังคม บัณฑิตกับการสือ. สารให้คนอื.นเข้าใจ ความเป็นสังคมชุมชนวิชาการ บัณฑิตกับการสมาคมในสังคมชุมชน
วิชาการ รวมถึงยังได้กล่าวถึงการสัง. สอนและอบรมบัณฑิตทีด. ีว่าควรทำอย่างไร การคิด พูด อ่าน เขียนของบัณฑิตและ
การทำตนให้เป็นทีย. อมรับในสังคมชุมชนวิชาการ