มาตรการลงโทษที่เหมาะสมในความผิดฐานเจ้าพนักงานรับสินบน

Main Article Content

พัฒน์นรีลักษณ์ วิรยศิริ
รองศาสตราจารย์อัจฉรียา ชูตินันทน์

บทคัดย่อ

            การที่ผลการจัดอันดับดัชนีชี้วัดภาพลักษณ์คอร์รัปชัน พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2564 จากระดับความทุจริตในภาครัฐ ประเทศไทยได้คะแนนเพียง 36 และ 35 คะแนน ตามลำดับ จากคะแนนเต็ม 100 คะแนนอาจมีสาเหตุมาจากความไม่เหมาะสมของโทษในมาตรการทางกฎหมาย ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 149 และมาตรา 201 ในการแก้ไขปัญหาการทุจริตของเจ้าพนักงานรับสินบน เป็นการลงโทษทางอาญาที่ไม่สอดคล้องกับทฤษฎีการลงโทษเพื่อเป็นการแก้แค้น ทดแทนและเพื่อเป็นการข่มขู่ยับยั้งการกระทำความผิด


          จากการศึกษาพบว่า ปัญหาเจ้าพนักงานรับสินบนถือเป็นภัยคุกคามความมั่นคงของชาติ และเป็นการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อสังคมเป็นอย่างมาก ผู้กระทำความผิดฐานเจ้าพนักงานรับสินบนต้องถูกลงโทษสถานหนักตามหลักความได้สัดส่วน (Principle of proportionality) และแนวคิดนิติเศรษฐศาสตร์ (economic analysis of law) โทษทางอาญาที่ผู้กระทำความผิดได้รับจะต้องได้สัดส่วนกับความร้ายแรงของความผิดที่ผู้กระทำความผิดได้กระทำและสอดคล้องกับความน่าตำหนิของตัวผู้กระทำความผิด การลงโทษต้องได้สัดส่วนกับลักษณะของการกระทำความผิด ตามหลักการลงโทษที่ได้สัดส่วนกับการกระทำความผิด ในแง่มุมของฝ่ายนิติบัญญัติที่ต้องบัญญัติโทษทางอาญาให้ได้สัดส่วนกับความผิดอาญาที่ผู้กระทำความผิดได้กระทำ จึงควรมีการแก้ไขเพิ่มเติมอัตราโทษจำคุกขั้นตต่ำและโทษปรับตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 149 และมาตรา 201 ให้สูงขึ้น และกำหนดจำนวนสินบนที่ผู้กระทำความผิดได้รับให้ชัดเจนในกรณีระวางโทษประหารชีวิต เพื่อให้เหมาะสมกับความผิดฐานเจ้าพนักงานรับสินบนและให้สอดคล้องกับทฤษฎีการลงโทษเพื่อเป็นการแก้แค้นทดแทนและเพื่อเป็นการข่มขู่ยับยั้งการกระทำความผิด

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

บท
บทความ

References

United Nations Treaty Collection, ‘United Nations, Treaty Series’ <https://treaties.un.org> สืบค้นเมื่อ 5 พฤศจิกายน 2565.

ศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการทุจริต สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, ‘ดัชนีชี้วัดภาพลักษณ์คอร์รัปชัน’ <https://www.nesdc.go.th/article_attach/article_file_20210129165621.pdf> สืบค้นเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2565.

เพิ่งอ้าง.

Das Amit Kumar, ‘8 kinds and theories of punishment’ (writinglaw, no publication date) <https://www.writinglaw.com/5-theories-of-punishment/> สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565.

สุพิชฌาย์ ศิริวัฒนา สีตะสิทธิ์, ‘แนวทางที่เหมาะสมในการลงโทษและแก้ไขฟื้นฟูผู้กระทำผิดซ้ำในกระบวนการยุติธรรมไทย’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรดุษฎีบัณฑิต สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ 2558) 116.

Edwin H. Sutherland, Donald R. Cressey and David F. Luckenbill, Principle of Criminology (11th edn, General Hall 1993) 307.

สัญญพงศ์ ลิ่มประเสริฐ สุธีราภรณ์ แสงจันทร์ศรี และอนิสา มานะทน, ‘การลงโทษผู้กระทำผิดทางอาญา’ (งานประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิทยาลัยรังสิต ประจำปี 2562, คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต, 26 เมษายน 2562) 1489.

ปกป้อง ศรีสนิท, กฎหมายอาญาชั้นสูง (พิมพ์ครั้งที่ 2, สำนักพิมพ์วิญญูชน 2561) 189.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (พิมพ์ครั้งที่ 4, สำนักพิมพ์วิญญูชน 2563) 225.

ณัฐฐ์วัฒน์ สุทธิโยธิน, ทฤษฎีการลงโทษในแนวทางการศึกษาชุดวิชากฎหมายอาญาและอาชญาวิทยาชั้นสูง (มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช 2554) 13.

สัญญพงศ์ ลิ่มประเสริฐ สุธีราภรณ์ แสงจันทร์ศรี และอนิสา มานะทน (เชิงอรรถ 7).

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์, พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 : ศึกษาหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลพินิจกำหนดโทษกรณีบทบัญญัติของกฎหมายหมดความจำเป็น (สำนักงานศาลยุติธรรม 2565) 8–9.

ปราโมทย์ เสริมศีลธรรม, หลักเกณฑ์ในการกำหนดโทษทางอาญาภายใต้โครงการสนับสนุนสารสนเทศ เพื่อ การทำงานของสมาชิกรัฐสภา (สถาบันพระปกเกล้า 2564) 14-16.

ณรงค์ ใจหาญ, กฎหมายอาญาว่าด้วยโทษและวิธีการเพื่อความปลอดภัย (สำนักพิมพ์วิญญูชน 2543) 21.

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์, พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 : ศึกษาหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลพินิจกำหนดโทษกรณีบทบัญญัติของกฎหมายหมดความจำเป็น (เชิงอรรถ 12) 9.

เพิ่งอ้าง 10.

มนสิชา บุนนาค, ‘การกำหนดโทษทางเลือกกับการแก้ไขฟื้นฟูผู้กระทำความผิด’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ 2556) 18.

Sudeshna, ‘Theories of Punishment’ (ccsuniversity, no publication date) สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565.

ปกป้อง ศรีสนิท (เชิงอรรถ 8) 190.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (เชิงอรรถ 9) 226-227.

สุพิชฌาย์ ศิริวัฒนา สีตะสิทธิ์ (เชิงอรรถ 5) 118.

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์, พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 : ศึกษาหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลพินิจกำหนดโทษกรณีบทบัญญัติของกฎหมายหมดความจำเป็น (เชิงอรรถ 12) 14.

Edwin H. Sutherland, Donald R. Cressey and David F. Luckenbill (เชิงอรรถ 6) 307.

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์, พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 : ศึกษาหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลพินิจกำหนดโทษกรณีบทบัญญัติของกฎหมายหมดความจำเป็น (เชิงอรรถ 12) 11.

กิติมา แก้วนะรา, ‘หลักความได้สัดส่วนกับบทกำหนดโทษที่เหมาะสมสำหรับผู้กระทำความผิดในคดียาเสพติด ให้โทษ : ศึกษากรณีแอมเฟตามีน’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ 2559) 27.

Das Amit Kumar (เชิงอรรถ 4).

Sudeshna (เชิงอรรถ 18).

อัจฉรียา ชูตินันทน์, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (เชิงอรรถ 9) 228.

สุพิชฌาย์ ศิริวัฒนา สีตะสิทธิ์ (เชิงอรรถ 5) 121.

Sudeshna (เชิงอรรถ 18).

ปกป้อง ศรีสนิท (เชิงอรรถ 8) 191.

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์. ‘กฎหมายอาญาที่หมดความจำเป็นตามพระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 : ความหมายและหลักเกณฑ์ (ตอน 1)’ (กรกฎาคม – กันยายน 2564) 3 บทบัณฑิตย์ 189, 209.

บรรเจิด สิงคะเนติ และสมศักดิ์ นวตระกูลพิสุทธิ์, ‘หลักความได้สัดส่วนตามหลักกฎหมายของเยอรมันและ ฝรั่งเศส’ (พฤษภาคม – สิงหาคม 2542) 2 วารสารศาลรัฐธรรมนูญ 40, 40.

กิติมา แก้วนะรา และธานี วรภัทร์, ‘หลักความได้สัดส่วนกับบทกำหนดโทษที่เหมาะสมสำหรับผู้กระทำความ ผิดในคดียาเสพติดให้โทษ : ศึกษากรณีแอมเฟตามีน’ (สิงหาคม – พฤศจิกายน 2559) 1 วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ 125, 128.

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์, พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของ กฎหมาย พ.ศ. 2562 : ศึกษาหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลพินิจกำหนดโทษกรณีบทบัญญัติของกฎหมายหมดความจำเป็น (เชิงอรรถ 12) 119.

เพิ่งอ้าง 120; D’Ascoli Silvia, Sentencing in International Criminal Law : The approach of the two UN ad hoc Tribunals and future perspectives for the International Criminal Court (European Uni¬versity Institute 2008) 24.

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์, ‘หลักเกณฑ์การใช้ดุลพินิจกำหนดโทษกรณีกฎหมายหมดความจำเป็น’ (ตุลาคม – ธันวาคม 2565) 4 บทบัณฑิตย์ 108, 120.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (เชิงอรรถ 9) 218-219.

Bentham Jeremy, An Introduction to the Principles of Morals and Legislation (Batoche Books 2000) 14.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (เชิงอรรถ 9) 220.

John J. DiIulio, Jr., ‘Deterrence Theory’ in Mary Bosworth (ed) Encyclopedia of Prisons & Correctional Facilities (SAGE Publications 2005) <https://marisluste.files.wordpress.com/2010/11/deter¬rence-theory.pdf> สืบค้นเมื่อ 13 ตุลาคม 2565.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (เชิงอรรถ 9) 221.

Franklin Richard Langdon, Freewill and Determinism : A Study of Rival Conceptions of Man (Routledge 2018) 12–55.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (เชิงอรรถ 9) 222.

คณิต ณ นคร, กฎหมายอาญาภาคทั่วไป (พิมพ์ครั้งที่ 6, สำนักพิมพ์วิญญูชน 2560) 292.

หยุด แสงอุทัย, ‘การวินิจฉัยปัญหาคดีอาญา’ (2483) 11 บทบัณฑิตย์ 232.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (เชิงอรรถ 9) 225.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, ‘หลักการกำหนดความผิดอาญาและหลักการกำหนดโทษอาญาในการตรากฎหมาย’ (กรกฎาคม – กันยายน 2564) 3 วารสารสุทธิปริทัศน์ 21, 38.

ปกป้อง ศรีสนิท (เชิงอรรถ 8) 61-62.

อัจฉรียา ชูตินันทน์, ‘หลักการกำหนดความผิดอาญาและหลักการกำหนดโทษอาญาในการตรากฎหมาย’ (เชิงอรรถ 48) 34-36.

สุรศักดิ์ ลิขสิทธิ์วัฒนกุล และปกป้อง ศรีสนิท, ‘การศึกษาเพื่อพัฒนาแนวทางการลงโทษ : หลักการลงโทษที่ได้สัดส่วน กรณีคดียาเสพติดให้โทษ’ (ธันวาคม 2560) 4 วารสารนิติศาสตร์ 903, 907.

ปกป้อง ศรีสนิท (เชิงอรรถ 8) 135, 197.

สุรศักดิ์ ลิขสิทธิ์วัฒนกุล และปกป้อง ศรีสนิท (เชิงอรรถ 51) 907-908.

ปกป้อง ศรีสนิท (เชิงอรรถ 8) 198-199.

ปกป้อง จันวิทย์, ‘ความรู้เบื้องต้นว่าด้วยนิติเศรษฐศาสตร์’ (การสัมมนาเรื่อง การวิเคราะห์กฎหมายและกระบวนการยุติธรรมทางอาญาด้วยเศรษฐศาสตร์, สถาบันรพีพัฒนศักดิ์ สำนักงานศาลยุติธรรม ร่วมกับมูลนิธิสถาบันวิจัย เพื่อการพัฒนาประเทศไทย, 26 มกราคม 2553) 22-23.

Upton Ben, ‘Bribery & Corruption’ in Jonathan Pickworth and Jo Dommock (eds) Bribery & Corruption (Global Legal Insights 2016) 173.

Transparency International, ‘Corruption Perceptions Index 2020’ <https://www.transparency.org/en/cpi/2020> สืบค้นเมื่อ 1 มิถุนายน 2565.

Transparency International, ‘Corruption Perceptions Index 2021’ <https://www.transparency.org/en/cpi/2021> สืบค้นเมื่อ 13 ตุลาคม 2565.

Transparency International (เชิงอรรถ 57).

Transparency International (เชิงอรรถ 58).

Transparency International (เชิงอรรถ 57).

Transparency International (เชิงอรรถ 58).

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์, พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ขอ กฎหมาย พ.ศ. 2562 : ศึกษาหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลพินิจกำหนดโทษกรณีบทบัญญัติของกฎหมายหมดความจำเป็น (เชิงอรรถ 12) 120.

ปกป้อง ศรีสนิท (เชิงอรรถ 8) 61-62.

สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์, พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 : ศึกษาหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลพินิจกำหนดโทษกรณีบทบัญญัติของกฎหมายหมดความจำเป็น (เชิงอรรถ 12) 120