แรงจูงใจในการทำงาน ปัญหาและอุปสรรคภายใต้การทำงานข้ามวัฒนธรรม : กรณีศึกษาบัณฑิตสาขาภาษาญี่ปุ่นและการสื่อสาร คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

Main Article Content

เสาวลักษณ์ สาระพงษ์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแรงจูงใจในการทำงาน ปัญหาและอุปสรรคที่เกิดจากการทำงานข้ามวัฒนธรรมของบัณฑิตสาขาภาษาญี่ปุ่นและการสื่อสาร คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูล 2 กลุ่ม ได้แก่ 1) บัณฑิตที่ทำงานบริษัทญี่ปุ่นในประเทศไทย จำนวน 15 คน และ 2) บัณฑิตที่ทำงานในประเทศญี่ปุ่น จำนวน 15 คน ผลการศึกษาพบว่า แรงจูงใจของบัณฑิตที่ทำงานบริษัทญี่ปุ่นในประเทศไทยระบุตรงกันมากที่สุด คือ ปัจจัยส่วนบุคคลที่ต้องการทำงานที่ตรงกับสาขาที่เรียน ส่วนแรงจูงใจของบัณฑิตที่ทำงานในประเทศญี่ปุ่นระบุตรงกันมากที่สุด คือ ปัจจัยส่วนบุคคลที่ต้องการสัมผัสการใช้ชีวิตและหาประสบการณ์การทำงานที่ประเทศญี่ปุ่น ผลการศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการทำงานข้ามวัฒนธรรมพบอุปสรรค 2 ด้าน ได้แก่ 1) อุปสรรคด้านความรู้และความคิด อันมีสาเหตุมาจากการไม่เข้าใจหรือไม่รู้ภาษาที่ใช้ร่วมกัน การขาดความรู้วัฒนธรรมนั้น ๆ โดยเฉพาะเรื่องหลักโฮ-เร็น-โซ และความแตกต่างทางการรับรู้และวิธีคิดในเรื่องความตรงต่อเวลา กระบวนการหรือขั้นตอนในการทำงาน การปฏิบัติตัวในที่ทำงาน บทบาทและความรับผิดชอบของผู้ที่มีตำแหน่งหรือเงินเดือนสูง หลักในการให้บริการ และ 2) อุปสรรคด้านทัศนคติและความรู้สึกนั้นพบว่าทั้ง 2 กลุ่มต่างนำเอาวัฒนธรรมของตนเองเป็นศูนย์กลางในการประเมินชาวญี่ปุ่น ก่อให้เกิดทัศนคติในแง่ลบ

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กฤตินี พงษ์ธนเลิศ. (2021). โอโมเตนาชิ จิตวิญญาณการบริการแบบญี่ปุ่น. สำนักพิมพ์วีเลิร์น.

กานต์ อึ้งวิฑูรสถิตย์ และ วุฒิ สุขเจริญ. (2016). การศึกษาการนำการบริการแบบญี่ปุ่น OMOTENASHI มาพัฒนาการบริการในประเทศไทย. สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น. http://library.tni.ac.th/thesis/main/index.php?field=title&id=554

ญานิศา จันทร์พุ่ม. (2566). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจเลือกสมัครงานกับบริษัทญี่ปุ่นในเขตสาทร กรุงเทพมหานคร [สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหิดล. https://archive.cm.mahidol.ac.th/bitstream/123456789/5105/1/TP%20HOM.012%202566.pdf

เดลินิวส์ออนไลน์. (2566). ส่งสถิติ Top 5 ชาวต่างชาติ เข้าลงทุนในไทยสูงสุดรอบปี 66. https://www.dailynews.co.th/news/2351114/

นันท์ชญา มหาขันธ์. (2556). การทำงานภายใต้วัฒนธรรมที่แตกต่าง: ปัญหาและความคาดหวังของบริษัทญี่ปุ่น. ใน อรรถจักร์ สัตยานุรักษ์ และ ไมตรี อินทร์ประสิทธิ์ (บ.ก.), เอกสารหลังการประชุมวิชาการระดับชาติญี่ปุ่นศึกษาในประเทศไทย ครั้งที่ 6 สังคมศาสตร์และการศึกษา (น. 1-21). สมาคมญี่ปุ่นศึกษาในประเทศไทย.

ปราณี หมื่นมะเริง. (2562). วัฒนธรรมการทำงานของบริษัทสัญชาติญี่ปุ่นที่มีต่อประสิทธิภาพการทำงานในเขตนิคมอุตสาหกรรม 304 จังหวัดปราจีนบุรี [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. สำนักวิทยทรัพยากร มหาวิทยาลัยรามคำแหง. http://www.advanced-mba.ru.ac.th/advanced-mba-2559/homeweb/7096-IS/Publish/2_2562/prachinburi1/no-6124100230-PCB1.pdf

พิณนภา หมวกยอด และคณะ. (2563). การปรับตัวข้ามวัฒนธรรมของชาวต่างชาติที่ทำงานกับคนไทยในจังหวัดเชียงใหม่: การศึกษาเชิงคุณภาพทางพฤติกรรมศาสตร์. วารสารมนุษยศาสตร์สาร, 21(3), 106-127. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JHUMANS/article/view/241208/167873

มนฑกานต์ แพ่งดิษฐ์. (2556). การสื่อสารระหว่างวัฒนธรรมระหว่างเจ้านายชาวญี่ปุ่นและพนักงานชาวไทยในบริษัทญี่ปุ่นในประเทศไทย: กรณีศึกษาบริษัท เจทีเอ (ประเทศไทย) จำกัด [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. http://library1.nida.ac.th/termpaper6/lang/2556/20020.pdf

รัชนี ปิยะธำรงชัย. (2561). บทบาทและปัญหาความแตกต่างทางวัฒนธรรมในการทำงานของล่ามภาษาญี่ปุ่นชาวไทยภายใต้บริบท “ความเป็นญี่ปุ่น”: กรณีศึกษาบริษัทญี่ปุ่นในนิคมอุตสาหกรรมของไทย. วารสารภาษา ศาสนาและวัฒนธรรม, 7(2) 51-90. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/gshskku/article/view/137056/117744

วนิดา พรพิรุฬห์. (2547). การเปรียบเทียบความแตกต่างด้านวัฒนธรรมองค์กรระหว่างบริษัทญี่ปุ่นกับบริษัทอเมริกันในประเทศไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:115249

วรรณิดา ยืนยงค์ และ สมเกียรติ เชวงกิจวณิช. (2562). บทบาทหน้าที่ของล่ามและปัญหาการล่ามภาษาญี่ปุ่นชาวไทยในโรงงานอุตสาหกรรมของประเทศไทย: กรณีศึกษาความแตกต่างระหว่างล่ามมือใหม่ และล่ามมืออาชีพ. ใน การประชุมวิชาการบัณฑิตศึกษาระดับชาติ สรรพศาสตร์ สรรพศิลป์ ประจำปี 2562 (น. 441-461). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. https://arts.tu.ac.th/uploads/arts/Doctorate/Meeting/M35.pdf

วรินทร วูวงศ์, สุณีย์รัตน์ เนียรเจริญสุข, ปิยะนุช วิริเยนะวัตร์ และ ยูคิเอะ ณ นคร. (2561). การสร้างคนคุณภาพแบบญี่ปุ่นน. สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย. https://japanwatch.today/media/research/project/files/5b8903459f908620932202.pdf

สำนักงานแรงงานในประเทศญี่ปุ่น. (2561). ตลาดแรงงานไทยในญี่ปุ่น. https://japan.mol.go.th/situation/thai-labor-market

สุธากานต์ สกุลทองอร่าม. (2565). ทัศนคติของผู้บริหารคนไทยด้านการบริหารงานภายในองค์กรสัญชาติญี่ปุ่น ที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพในการทำงาน [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหิดล. https://archive.cm.mahidol.ac.th/handle/123456789/4745

สุรศักดิ์ บุญอาจ. (2552). การสื่อสารและการปรับตัวทางวัฒนธรรมของคนไทยที่เข้าร่วมโครงการเวิร์ค แอนด์ ฮอลิเดย์ วีซ่า ไทย-ออสเตรเลีย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. สำนักวิทยทรัพยากร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. https://www.car.chula.ac.th/display7.php?bib=b1861081

สุรศักดิ์ บุญอาจ. (2557). กระบวนการปรับตัวทางวัฒนธรรมของนักศึกษาลาวและกัมพูชาในมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. คลังข้อมูลวิทยานิพนธ์และงานวิจัย มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. http://www.esanpedia.oar.ubu.ac.th/e-research/?q=node/1949

โสมฤทัย สุนธยาธร. (2558). ปัจจัยดึงดูดและผลักดันที่มีผลต่อการเคลื่อนย้ายแรงงานทางการท่องเที่ยวชาวไทยใน 32 ตำแหน่งงานตามข้อตกลงยอมรับร่วมในคุณสมบัติขั้นต้นของแรงงานฝีมือของอาเซียน. วารสารวิทยาศาสตร์การกีฬาและสุขภาพ, 16(2), 87-100. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/spsc_journal/issue/view/16542/3842

องค์การส่งเสริมการค้าต่างประเทศญี่ปุ่น (JETRO). (2564). ผลการสำรวจ “แนวโน้มการลงทุนของบริษัทร่วมทุนญี่ปุ่นในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2563”. https://www.jetro.go.jp/ext_images/thailand/pdf/PressReleaseTHTrendSurveyofJapaneseCompaniesinThailand2020.pdf

อรณัส จิโนวัฒน์. (2559). คุณลักษณะส่วนบุคคล วัฒนธรรมการทำงานแบบญี่ปุ่นและแรงจูงใจที่มีผลต่อประสิทธิผลการปฏิบัติงานของพนักงานคนไทยในเขตนิคมอุตสาหกรรม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยกรุงเทพ. http://dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/1827/3/oranat.jino.pdf

โอฬาริก ขุนสิทธิ์. (2555). การสื่อสารและการปรับตัวทางวัฒนธรรมของบุคลากรไทยในบริษัทสาขาประจำประเทศ เพื่อนบ้าน [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ. https://doi.nrct.go.th/ListDoi/Download/481161/fc4a5e1e89a46126e6a5580f43feca04?Resolve_DOI=10.14457/CU.the.2012.1224

Bahaudin G. Mujtaba & Kazuhito Isomura. (2012). Examining the Japanese leadership orientations and their changes. Leadership & Organization Development Journal. 33 (4), 401-420. https://doi.org/10.1108/01437731211229322

Dung Duong Ha Ngoc. (2022). Cultural Adaptation: Vietnamese Sojourners in Japan [Master's Thesis]. Osaka Jogakuin University. http://ir-lib.wilmina.ac.jp/dspace/bitstream/10775/3779/1/820001-Duong%20Ha%20Ngoc%20Dung.pdf

Elisa Nishikito & Shewin Suksamana. (2021). Thai Young Adults’ Motivations for Pursuing a Care Worker Career in Japan. jsn Journal. 11 (2), 2-18. https://doi.org/10.14456/jsnjournal.2021.8

Monthita Urairoj. (2021). Cultural Differences and Adaptations in a Japanese-Thai Company [Master's Thesis]. Mahidol University. https://archive.cm.mahidol.ac.th/bitstream/123456789/4171/1/TP%20GM.008%202021.pdf

Sylwia Adamowicz. (2020). Japanese Culture as Element of Intercultural Space. Adaptation Process of Polish Students in Japan. Globalization and Cultural Heritage: East—West Perspective. 2(8), 119-135. https://doi.org/10.12797/RM.02.2020.08.08

宮本ゆみこ (2024) 『最新ビジネスマナーと今さら聞けない仕事の超基本』 朝日新聞出版.

李艶&山本理沙 (2020) 在日外国人労働者の異文化適応についての調査研究 『聖泉論叢』 (28), 1-40. https://seisen-u.repo.nii.ac.jp/record/1334/files/2020_28_1-18.pdf