การพัฒนาทักษะการสืบค้นข้อมูลของนักศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาทักษะการสืบค้นข้อมูลของนักศึกษาครูและเพื่อให้ได้ข้อมูลวิธีการและเวลาที่ใช้ในการพัฒนาทักษะของ นักศึกษาเป็นรายบุคคล   กลุ่มทดลองใช้ในการวิจัยประกอบด้วย นักศึกษาที่เรียนรายวิชานักศึกษาที่เรียน คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย ในภาคเรียนที่ 2/2555 จำนวน 80 คน วิธีการได้มาของกลุ่มตัวอย่าง ผู้วิจัยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย (Simple Random Sampling) โดยใช้วิธีการจับสลาก  เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ แบบวัดคุณลักษณะการสืบค้นข้อมูล แบบประเมินทักษะการสืบค้นข้อมูล แบบสรุปการวิเคราะห์ทักษะการสืบค้นข้อมูล แบบสัมภาษณ์ แบบบันทึกผลการเรียนรู้  การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทำการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยโดยใช้สถิติแบบที และวิเคราะห์ความแปรปรวน  แล้วนำเสนอข้อมูลในรูปตารางประกอบคำบรรยาย และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis )

            ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้

1. ผลการพัฒนาทักษะการสืบค้นข้อมูลของนักศึกษา พบว่า ก่อนเรียนและหลังเรียน ตามกระบวนการพัฒนาทักษะการสืบค้นข้อมูลของนักศึกษา แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

เมื่อพิจารณาเป็นรายการ พบว่า รายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ ด้านความทันสมัยของข้อมูล รองลงมา ได้แก่ ด้านความน่าเชื่อถือของข้อมูลและด้านแหล่งการเรียนรู้ตามลำดับ การวิเคราะห์กระบวนการสืบค้นข้อมูลของนักศึกษา โดยวิธีการสัมภาษณ์ พบว่า ก่อนเรียนไม่มีการเตรียมตัววางแผนเนื้อหา มีวิธีการสืบค้นข้อมูล เป็นการนำข้อมูลเท่าที่หาได้มารวบรวมกัน แล้วพิมพ์ส่ง โดยไม่ได้เรียบเรียงใหม่ หลังเรียนมีการเตรียมตัววางแผนเนื้อหาที่ต้องการสืบค้นไว้ล่วงหน้า โดยการกำหนดขอบเขตของเนื้อหาผู้เรียนพยายามสืบค้นเนื้อหาจากคำสำคัญต่างๆ ที่อาจารย์ได้ให้ไว้ และเมื่อผลงานได้รับคำชมจากอาจารย์ผู้สอนจะเกิดกำลังใจในการค้นหา สามารถนำทักษะการสืบค้นไปใช้ในชีวิตประจำวัน  ส่วนใหญ่มีแหล่งเรียนรู้จากเว็บไซต์ และใช้เวลามากกว่า 3 ชั่วโมง ไม่เสียค่าใช้จ่ายจากการเรียนรู้ ใช้คอมพิวเตอร์และวีดีโอประกอบการค้นคว้า  

1. ผลการหาวิธีการและเวลาที่ใช้ในการพัฒนาทักษะของ นักศึกษาเป็นรายบุคคล พบว่ามี  5 ขั้นตอน คือ 1) กำหนดหัวข้อที่ใช้ในการสืบค้นให้นักศึกษา โดยวัดทักษะการสืบค้นก่อนเริ่มกระบวนการ2)  มอบหมายงานตามประเด็นหัวข้อที่กำหนดไว้เป็นงานกลุ่ม โดยไม่อธิบายกระบวนการสืบค้นข้อมูล หลังจากนั้นนำรายงานมาประเมินทักษะการสืบค้นข้อมูล 3) มอบหมายงานตามประเด็นหัวข้อที่กำหนดไว้เป็นงานเดี่ยว โดยไม่อธิบายกระบวนการสืบค้นข้อมูล และทำการประเมินผลรายงานการสืบค้นข้อมูล ตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ 4)  เก็บรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์ในเรื่องการวางแผน ระยะเวลาที่ใช้ แหล่งข้อมูล วิธีการสืบค้น การบันทึกข้อมูล/จัดระบบข้อมูล การสะท้อนผลจากการสืบค้น 5) ติดตามผลการพัฒนาทักษะการสืบค้นข้อมูล โดยการมอบหมายงานเดี่ยว และทำการประเมินผลรายงานการสืบค้นข้อมูล ตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้  6) เปรียบเทียบผลการพัฒนาทั้งแบบงานกลุ่ม งานเดี่ยว และการติดตามผล สรุปผลและจัดทำรายงานผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น