การพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์แกงเคยปลาอบแห้งสู่มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน

บทคัดย่อ

     บทความวิจัยครั้งนี้ วัตถุประสงค์เพื่อ 1) ยกระดับกระบวนการผลิตแกงเคยปลาจากชนิดเปียกเป็นชนิดแห้งโดยใช้วิธีการอบแห้ง 2) ทดสอบการยอมรับทางประสาทสัมผัสของผู้บริโภคที่มีต่อแกงเคยปลาผสมกะปิ 3) พัฒนาผลิตภัณฑ์แกงเคยปลาสู่มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน 4) ส่งเสริมการตลาด มิติการสร้างตราสินค้า และฉลากบนบรรจุภัณฑ์ งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยผสานวิธีระหว่างการวิจัยเชิงทดลอง การวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณ ผลการศึกษาพบว่า 1) การอบแห้งด้วยตู้อบที่อุณหภูมิ 105 องศาเซลเซียส ทำให้ผลิตภัณฑ์ที่มีความชื้นต่ำ เหมาะสมต่อการนำไปบดเป็นผง และ 2) การทดลองปรุงอาหารสูตรแกงเคยปลาผสมกะปิ 3 สูตร โดยใช้ปริมาณน้ำที่แตกต่างกัน สูตรแกงเคยปลาที่ใช้น้ำ 700 มิลลิลิตรต่อการปรุง 1 สำรับ มีค่าดีที่สุดและมีความแตกต่างกันทางสถิติทั้งเครื่องแกงเปียกและแห้ง นำไปทดสอบการยอมรับทางประสาทสัมผัสจากผู้บริโภคที่ใช้ Hedonic Scale (9 Scale) โดยมีคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ ที่ประเมิน 4 หัวข้อ ได้แก่ ลักษณะปรากฏ สี กลิ่น รสชาติ และความชอบโดยรวม คะแนน 1−9 คะแนน พบว่า สูตร 2 กะปิน้ำพริก มีค่าคะแนนมากที่สุดอยู่ที่ (8.03, 8.20, 8.10 และ 8.23) 3) การถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านกระบวนการการผลิตผ่านกิจกรรมฝึกอบรมและศึกษาดูงาน ส่งผลให้ผู้ผลิตในชุมชนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนและมาตรฐาน อย. เพิ่มมากขึ้น ส่งเสริมให้ชุมชนจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชน เพื่อยกระดับกระบวนการผลิต และ 4) การออกแบบ ตราสินค้าและฉลากโดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน ทำให้เกิดต้นแบบฉลากที่สะท้อนอัตลักษณ์ของท้องถิ่นและความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก ค่าเฉลี่ย = 4.56