การจัดการปุ๋ยในสวนยางพาราอย่างยั่งยืน

บทคัดย่อ

ยางพาราเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศไทย  แหล่งปลูกหลักอยู่ในภาคใต้  ปัจจุบันพื้นที่ปลูกขยายไปทั่วประเทศ  เนื่องจากราคาดี  และให้ผลผลิตตลอดปี  แหล่งปลูกยางพาราอยู่ในเขตภูมิอากาศร้อนชื้น  ดินเป็นกรด  ความอุดมสมบูรณ์ต่ำ  เสี่ยงต่อการเสื่อมโทรมหากจัดการไม่เหมาะสม  ธาตุอาหารพืชสูญเสียไปกับผลผลิตทั้งในรูปน้ำยางและไม้ยาง  แต่บางส่วนหมุนเวียนอยู่ในพื้นที่ปลูกเนื่องจากยางพาราเป็นพืชผลัดใบมีอายุเก็บเกี่ยวหลายปี  ในประเทศไทยปุ๋ยเคมีที่แนะนำให้ใช้ในช่วงก่อนเปิดกรีดในเขตปลูกยางเก่า  คือ  ปุ๋ยผสมสูตร  20-8-20  และเขตปลูกยางใหม่คือ  20-10-12  การปลูกพืชตระกูลถั่วคลุมดินช่วยลดการใช้ปุ๋ยไนโตรเจน  และลดการเซาะกร่อนของดิน  ส่วนปุ๋ยเคมีที่แนะนำสำหรับยางหลังเปิดกรีด  คือ  ปุ๋ยผสมสูตร  30-5-18  การใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด  แต่ยังมีข้อจำกัดทางปฏิบัติระดับไร่นา  ปุ๋ยอินทรีย์ก็มีความสำคัญเช่นเดียวกันโดยเฉพาะสภาพดินที่สมบัติทางกายภาพไม่เหมาะสม  อย่างไรก็ตามยังต้องศึกษาแนวทางการจัดการดินแบบผสมผสานเพื่อการผลิตที่ยั่งยืนต่อไป