พระพุทธศาสนากับโหราศาสตร์ : การพึ่งพาและแนวการปฏิบัติของคนไทยในยุค ๔.๐

Main Article Content

ประพันธ์ ศุภษร
กฤติกาวลัย หิรัญสิ

บทคัดย่อ

      บทความนี้มีวัตถุประสงค์ (๑) เพื่อศึกษาสภาพการพึ่งพา และการปฏิบัติตามหลักธรรมของคนไทยในยุค ๔.๐ (๒) เพื่อศึกษาสภาพการพึ่งพาและ ปฏิบัติตามหลักโหราศาสตร์ของคนไทยในยุค ๔.๐ (๓) เพื่อศึกษาแนวทางการพึ่งพาและการปฏิบัติตามหลักพระพุทธศาสนาและโหราศาสตร์ของคนไทยในยุค ๔.๐ วิธีดำเนินการวิจัย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยอ้างอิงจาก คัมภีร์พระไตรปิฎก และข้อมูลหลักการทางโหราศาสตร์ เป็นการศึกษาแบบบูรณาการ หรือแบบสหวิทยาการ (Interdisciplinary) รวมทั้งการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จากการศึกษาพบว่า ในวัตถุประสงค์ข้อที่ ๑ คนไทยในยุค ๔.๐ ยังมีการปฏิบัติธรรม มีความเชื่อในเรื่องบุญ (กุศล) และบาป(อกุศล) เพราะเป็นพื้นฐานทางด้านวัฒนธรรม และขนบประเพณี ในวัตถุประสงค์ข้อที่ ๒ พบว่าคนไทยในยุค ๔.๐ ยังมีความเชื่อที่จะปฏิบัติในเรื่องของโหราศาสตร์เช่นกันเมื่อเกิดปัญหา ด้วยการตรวจสอบดวงชะตากับหมอดู หรือประกอบพิธีอื่น ๆ โดยมีความเชื่อว่า จะผ่านพ้นความทุกข์ยากและโชคร้ายไปได้ ตามวัตถุประสงค์ข้อที่ ๓ พบว่า เมื่อคนไทยในยุค ๔.๐ มีความเชื่อมั่นในพระพุทธศาสนา และเข้าใจในกลไกของโหราศาสตร์อย่างถูกต้อง ใช้ชีวิตในวิถีทางของ ทาน ศีล ภาวนาแล้ว ย่อมช่วยประคองสภาพจิตใจได้ ในการพึ่งพานั้นนักโหราศาสตร์และพระภิกษุ สามารถนำความรู้มาผสานกัน และให้คำแนะนำกับบุคคล เพื่อลดความตึงเครียดความวิตกกังวล มีความมั่นใจ และความกล้าที่จะก้าวผ่านอุปสรรคต่าง ๆ ได้ นั่นคือการพึ่งพากันระหว่างพระพุทธศาสนา และโหราศาสตร์ที่มีมาตั้งแต่อดีต จนถึงปัจจุบัน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ศุภษร ป., และ หิรัญสิ ก. “พระพุทธศาสนากับโหราศาสตร์ : การพึ่งพาและแนวการปฏิบัติของคนไทยในยุค ๔.๐”. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, ปี 7, ฉบับที่ 3, พฤศจิกายน 2020, น. 212-26, https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMA/article/view/244616.
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตโต). เชื่อกรรม รู้กรรม แก้กรรม. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์สวย, ๒๕๔๕.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. พิมพ์ครั้งที่ ๓๓. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์เพ็ทแอนด์-โฮม จำกัด, ๒๕๕๕.

พระมหายงยุทธ ธีรธมฺโม (พลมั่น). "ศึกษาวิเคราะห์รูปแบบการประยุกต์ใช้แนวคิดเรื่องดาราศาสตร์เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักพระพุทธศาสนา". ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต พระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๖.

พระมหาหรรษา นิธิบุณยากร, รศ.ดร.. พระพุทธศาสนากับวิทยาศาสตร์สมัยใหม่. พิมพ์ครั้งที่ ๓. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์รพีปกรณ์, ๒๕๕๗.

พระยาบริรักษ์เวชการ. หลักโหราศาสตร์ทั่วไป มูลฐานของโหราศาสตร์และประโยชน์ของการศึกษาโหราศาสตร์ มรดกแห่งโหรสยาม สมาคมโหรแห่งประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: มิตรสยามการพิมพ์, ๒๕๓๕.

พุทธทาสภิกขุ. กรรมและการอยู่เหนือกรรม. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา, ๒๕๓๙.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๓๙.

วศิน อินทสระ. หลักกรรมและการเวียนว่ายตายเกิด. พิมพ์ครั้งที่ ๑๒. กรุงเทพมหานคร: เคล็ดไทยจำกัด, ๒๕๔๕.

Heidi Hayes Jacobs. Interdisciplinary Curriculum: Design Implementation. New York: Association for Supervision and Curriculum Development, 1989.