การพัฒนาสติเพื่อสร้างสันติภาพ

Main Article Content

ศศิวิมล ทองโอฬาร

บทคัดย่อ

     บทความนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับสติในคัมภีร์ พระไตรปิฎกในพระพุทธศาสนาเถรวาท (๒) เพื่อศึกษาแนวคิดและวิธีการสร้างสันติภาพ (๓) เพื่อเสนอแนวทางของการพัฒนาสติเพื่อสร้างสันติภาพ การวิจัยครั้งนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพโดยการศึกษาจากเอกสารการสัมภาษณ์เชิงลึก และการวิจัยเชิงคุณภาพ สัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญและผู้ทรงคุณวุฒิ โดยผู้วิจัยได้กำหนดไว้ ๒ กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มผู้เชี่ยวชาญด้านพระพุทธศาสนา และกลุ่มผู้เชี่ยวชาญด้านสันติศึกษา ผลการวิจัยพบว่า การพัฒนาสติเพื่อสร้างสันติภาพ นอกจากจะช่วยลดปัญหาความขัดแย้งได้โดยตรงแล้วยังส่งผลดี ๓ ด้าน คือ (๑) ด้านพฤติกรรม เมื่อบุคคลมีการพัฒนาสติ ทำให้สำรวมระวัง กาย วาจา มีจิตอาสา (๒) ด้านจิตใจ มีหิริ โอตตัปปะ ซึ่งรวมไปถึง การมีจิตที่มี เมตตา กรุณา (๓) ด้านปัญญา สติที่ถูกพัฒนาแล้ว มีโยนิโสมนสิการ ช่วยควบคุมจิตใจและยับยั้งใจ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ทองโอฬาร ศ. “การพัฒนาสติเพื่อสร้างสันติภาพ”. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, ปี 7, ฉบับที่ 2, สิงหาคม 2020, น. 191-02, https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMA/article/view/187187.
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธ์. “พุทธวิธีเชิงบูรณาการแก้ปัญหาความขัดแย้งในการเมืองไทยปัจจุบัน”.วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์. ปีที่ ๑๔ ฉบับที่ ๒ (พฤษภาคา-สิงหาคม ๒๕๖๑) : ๗๐-๗๑.

ดวงใจ ปินตามูล .“พุทธวิธีขจัดความขัดแย้งเพื่อสร้างความปรองดองในสังคมโลก”. วารสารมหาจุฬาวิชาการ. ปีที่ ๒ ฉบับพิเศษ เนื่องในโอกาสเฉลิมฉลองวันวิสาขบูชาโลก ประจำปี ๒๕๕๘.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ ๑๗. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๑.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ ๒๑. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์, ๒๕๕๖.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). สันติภาพเกิดจากอิสรภาพและความสุข. พิมพ์ครั้งที่ ๑๐. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ ธรรมสภา, ๒๕๖๑ .

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๓๕.

รัฐพล เย็นใจมา เเละ สุรพล สุยะพรหม. “ความขัดแย้งในสังคม : ทฤษฎีและแนวทางแก้ไข”. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์. ปีที่ ๗ ฉบับที่ ๒ ( เมษายน-มิถุนายน ๒๕๖๑ ): ๒๓๔.

วิลาวัณย์ สุทธิรักษ์ พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส (นิธิบุณยากร) และ ขันทอง วัฒนะประดิษฐ์.“วิเคราะห์ แนวทางการสื่อสารเพื่อสันติภาพขององค์ทะไลมะที่ ๑๔ ตามหลักพุทธวิธี”. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. ปีที่ ๕ ฉบับพิเศษ (พฤษภาคม ๒๕๖๐): ๓๒๗.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). พุทธธรรม ฉบับเดิม. พิมพ์ครั้งที่ ๓๕. กรุงเทพมหานคร: นำอักษรการพิมพ์, ๒๕๖๐.

สัมภาษณ์ พระราชสิทธิมุนี วิ., ดร. ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์. เจ้าคณะเขตพญาไท. ผู้อำนวยการสถาบันวิปัสสนาธุระ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๑๘ เมษายน ๒๕๖๒.

สัมภาษณ์ พระเมธีวรญาน,ดร. ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์. รองคณบดีฝ่ายบริหาร คณะพุทธศาสตร์ อาจารย์ประจำภาควิชาพระพุทธศาสนา มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๖ เมษายน ๒๕๖๒.

สัมภาษณ์ พระมหาดวงเด่น ฐิตญาโณ,ดร. อาจารย์ประจำหลักสูตรสันติศึกษา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๑๙ เมษายน ๒๕๖๒.

สัมภาษณ์ ผศ.ดร.แม่ชีกฤษณา รักษาโฉม ผู้อำนวยการโครงการหลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๑๙ เมษายน ๒๕๖๒.

สัมภาษณ์ ศาสตราจารย์พิเศษ ร้อยโท บรรจบ บรรณรุจิ. อาจารย์ประจำหลักสูตร สาขาวิชาสันติศึกษา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๑๘ เมษายน ๒๕๖๒.

สัมภาษณ์ พระมหาธีรโชติ ธีรปญฺโญ ป.ธ.๙. พระวิปัสสนาจารย์ประจำ คณะ ๕ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ พระวิปัสสนาจารย์ประจำศูนย์วิปัสสนากัมมัฏฐานนานาชาติ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ พระวิปัสสนาจารย์วัดบึงทองหลาง, ๑๙ เมษายน ๒๕๖๒.

สัมภาษณ์ ผศ.ดร.ขันทอง วัฒนะประดิษฐ์ อาจารย์ประจำหลักสูตรสันติศึกษา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๑๙ เมษายน ๒๕๖๒.

สำนักนายกรัฐมนตรี. คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ ๑๘๗/๒๕๔๖.

สำนักนายกรัฐมนตรี. ราชกิจจานุเบกษา (๒๐ ธันวาคม ๒๕๕๐). เล่ม ๑๒๔ ตอนพิเศษ ๑๙๙ ง. หน้า ๑.

หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ. ดาไลลามะ สนทนากับคนไทย ที่ธรรมศาลา. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.dalailama.com/webcasts/post/208-address-to-the-global-buddhist-congregation-2011. [๓๐ เมษายน ๒๕๖๒].