การส่งเสริมจิตอาสาตามหลักของพระโพธิสัตว์

Main Article Content

พระจเร ธมฺมจิตฺโต (จันทร์บาง)
มานพ นักการเรียน

บทคัดย่อ

     วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์ (๑) เพื่อศึกษาการส่งเสริมจิตอาสา (๒) เพื่อศึกษาการส่งเสริมจิตอาสาตามหลักของพระโพธิสัตว์ และ (๓) เพื่อวิเคราะห์คุณค่าการส่งเสริมจิตอาสาตามหลักของพระโพธิสัตว์เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ ข้อมูลการศึกษา ได้แก่ พระไตรปิฎก อรรถกถา ตำรา เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญและผู้ทรงวุฒิ รวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนเมษายน ๒๕๖๒ ถึงเดือนมีนาคม๒๕๖๓ ข้อมูลที่ได้นำมาวิเคราะห์เนื้อหาและวิเคราะห์แบบสร้างข้อสรุปอุปนัย


     ผลการวิจัยพบว่า การส่งเสริมจิตอาสา เป็นการสร้างจิตสำนึกของมนุษย์ตามความรู้สึกที่มีอยู่จริงให้เป็นจิตของการให้ การเสียสละ การช่วยเหลือผู้อื่น และสังคมเพื่อให้ผู้อื่นมีความสุขด้วยความสมัครใจอิ่มใจ ซาบซึ้งใจ ปิติสุข มีคุณค่า และพัฒนาจิตวิญญาณให้สูงขึ้น การมีจิตอาสาตามหลักของพระโพธิสัตว์มีความปรารถนาที่จะช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นจากความทุกข์หรือปัญหา รวมไปถึงการบำเพ็ญสาธารณประโยชน์ด้วยความเสียสละจากจิตใจที่บริสุทธิ์ ความสมัครใจโดยไม่หวังสิ่งใดตอบแทน โดยยึดหลักพุทธธรรม
ได้แก่ ปรโตโฆสะ โยนิโสมนสิการ ธรรมทาน และปิยวาจา และการวิเคราะห์คุณค่าการส่งเสริมจิตอาสาตามหลักของพระโพธิสัตว์ พบว่า (๑) มีคุณค่าด้านการพัฒนาตนเอง เป็นการให้ความสำคัญในการพัฒนาทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และสติปัญญา (๒) มีคุณค่าด้านการพัฒนาสังคม ทำให้บุคคลมีความคิดขั้นสูงช่วยยกระดับจิตใจที่เปี่ยมไปด้วยเมตตา มุ่งเน้นการให้แก่สังคมมากกว่าการรับและเป็นสังคมที่มีคุณภาพและ (๓) มีคุณค่าด้านการบรรลุสัมมาสัมโพธิญาณ เป็นจิตอาสาที่ช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นจากความทุกข์
ในรูปแบบต่าง ๆ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ธมฺมจิตฺโต (จันทร์บาง) พ., และ นักการเรียน ม. “การส่งเสริมจิตอาสาตามหลักของพระโพธิสัตว์”. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, ปี 8, ฉบับที่ 1, เมษายน 2021, น. 71-83, https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMA/article/view/240214.
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรรยา พรรณา. จิตสาธารณะสร้างได้ง่ายนิดเดียว. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย, ๒๕๕๙.

ดนสวัสดิ์ ชาติเมธี. “ศึกษาวิเคราะห์หลักภาวะผู้นำของพระโพธิสัตว์ที่ปรากฏในอรรถกถาชาดก”. วิทยานิพนธ์ พุทธศาสตรดุษฏีบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, ๒๕๕๗.

พรรณภัสส์ ภูแผ่นนา. “ปัจจัยที่ก่อให้เกิดจิตอาสาของอาสาสมัคร ในโครงการอาสาสมัครดูแลผู้สูงอายุที่บ้านอาเซียนโฮมแคร์ จังหวัดเชียงใหม่”. วิทยานิพนธ์ศาสนศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย:มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, ๒๕๕๔.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). ธรรมนูญชีวิต. กรุงเทพมหานคร: สหธรรมิก จำกัด. ๒๕๔๗.

พระไพศาล วิสาโล. พระธรรมปิฏกกับอนาคตของพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร : ธรรมสาร, ๒๕๔๒.

พระมหาสมยศ อภายุตฺโต (เสนานุช). “ศึกษาเชิงวิเคราะห์แนวความคิดเรื่องพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์(กวนอิม) ในพระพุทธศาสนามหายาน”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๔๖.

วราพร วันไชยธนวงศ์ และคณะ. “กระบวนการสร้างจิตอาสาของนักศึกษาพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่”. รายงานการวิจัย. เชียงใหม่: วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี, ๒๕๕๐.

สรณีย์ สายศร. “การบูรณาการหลักการทางพระพุทธศาสนาในการทำงานจิตอาสา”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๗.

สุธาทิพย์ แก้วเกลี้ยง. “การพัฒนาจิตอาสาในพระพุทธศาสนา”. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหิดล, ๒๕๔๙.