การศึกษาเชิงวิเคราะห์พระพุทธพจน์ที่ว่า ถ้าสงฆ์ปรารถนา จะถอนสิกขาบทเล็กน้อยเสียบ้างก็ถอนได้
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์พระพุทธพจน์ในมหาปรินิพพานสูตรที่ว่า ถ้าสงฆ์ปรารถา จะถอนสิกขาบทเล็กน้อยเสียบ้างก็ถอนได้ การศึกษาในครั้งนี้ดำเนินการด้วยการพิจารณาคัมภีร์ที่อธิบายพระพุทธพจน์นี้โดยตรง และด้วยการพิจารณาหลักการในพระไตรปิฎก ผลการศึกษาพบว่า พระพุทธเจ้าไม่ได้ตรัสพระดำรัสนี้เพื่อทรงอนุญาตให้สงข์ถอนสิกขาบทเล็กน้อย แต่พระพุทธองค์ตรัสเพื่อทดลองใจเหล่าพระภิกษุในพระพุทธศาสนา ฉะนั้น พระพุทธพจน์ที่ว่านี้จึงไม่ควรถูกนำไปใช้เป็นเหตุผลหรือเป็นข้ออ้างในการถอนสิกขาบทเล็กน้อย เพราะว่า พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทขึ้นมาเพื่อป้องกันไม่ให้พระภิกษุประพฤติผิด การมีความคิดที่จะถอนสิกขาบทเล็กน้อยโดยใช้พระพุทธพจน์ดังกล่าวเป็นเหตุผล ย่อมเท่ากับว่าเป็นการทำลายหลักการของพระพุทธศาสนา
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). ตอบ ดร.มาร์ติน: พุทธวินัย ถึง ภิกษุณี. พิมพ์ครั้งที่ ๔. ม.ป.ท., ๒๕๕๕.
พระพุทธโฆสเถระ. คัมภีร์วิสุทธิมรรค. แปลโดย สมเด็จพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถระ). พิมพ์ครั้งที่ ๑๐. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ธนาเพรส จำกัด, ๒๕๕๔.
พระมหาดาวสยาม วชิรปัญโญ. ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในอินเดีย. พิมพ์ครั้งที่ ๔. กรุงเทพมหานคร: บริษัท เอกพิมพ์ไท จำกัด, ๒๕๕๗.
พระมหาธิติพงษ์ อุตฺตมปญฺโญ. ไวยากรณ์บาลีเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ ๕. กรุงเทพมหานคร: ประยูรศาส์น การพิมพ์, ๒๕๖๐.
พระมหาสมบูรณ์ วุฑฺฒิกโร. การตีความในพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เซ็นจูรี่, ๒๕๖๑.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๓๙.
______. สารตฺถทีปนีฏีกา (ตติโย ภาโค). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์วิญญาณ, ๒๕๓๘.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. อรรถกถาภาษาไทย พระวินัยปิฎก สมันตปาสาทิกา ภาค ๑. พิมพ์ครั้งที่ ๒ กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๖๐.
______. อรรถกถาภาษาไทย พระวินัยปิฎก สมันตปาสาทิกา ภาค ๒. พิมพ์ครั้งที่ ๒ กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๖๐.
______. อรรถกถาภาษาไทย พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค. พิมพ์ครั้งที่ ๒. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๙.
______. อรรถกถาภาษาไทย พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ ปปัญจสูทนี ภาค ๒. พิมพ์ครั้งที่ ๒. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๒.
______. คัมภีร์มิลินทปัญหาภาษาไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๙.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตโต). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ ๓๔. (กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์พระพุทธศาสนาของธรรมสภา, ๒๕๕๙.
Assistant Professor Ven. Guang Xing. “The Questions of Lesser and Minor Rules”. Journal of International Buddhist Studies (JIBS). Vol 2 (December 2010).
Bhikkhu Khantipāl.The Buddhist Monk's Discipline Some Points Explained for Laypeople. Kandy Sri Lanka: Buddhist Publication Society, 1984.
Jotiya Dhirasekera. Buddhist Monastic Discipline. Colombo: M.D. Gunasena & Co, 1982.
Richard F. Gombrich. Theravāda Buddhism. 2 ed. London and New York: Routledge, 2006.
Sanu Mahatthanadull. “Bhikkhu Pātimokkha: the Fundamental Precepts and their Number of Rules”. Teaching Document, International Buddhist Studies College: Mahachulalongkornrajavidyalaya University, 2014.
ธรรมปาลา. “เรื่อง เงินทอง กับ ทางออก ของคณะสงฆ์ไทย”. ประชาไท. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://prachatai.com/journal [๒๘ กรกฎาคม ๒๕๖๕].