การศึกษาเทวทูตสูตรในคัมภีร์พระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

     งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ข้อคือ ๑) เพื่อศึกษาความเป็นมาเนื้อหาเรื่องเทวทูตสูตร ๒) เพื่อศึกษาหลักธรรมที่กับสัมพันธ์เทวทูต ๓) เพื่อวิเคราะห์เทวทูตสูตรในคัมภีร์พระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยเชิงเอกสารโดยศึกษาจากคัมภีร์พระพุทธศาสนาและหนังสือที่เกี่ยวข้อง

     ผลการวิจัยพบว่า เทวทูตคือปรากฏการณ์ของชีวิต ความเกิด ความแก่ ความเจ็บ การถูกลงอาญาและความตาย บุคคลที่ทำทุจริตทางกาย ทางวาจา ทางใจ หลังจากเสียชีวิตแล้วไปเกิดในนรก นายนิรยบาลได้นำบุคคลนั้นไปหาพญายม คำถามที่พญายมถามบุคคลที่ไปในแดนนรกคือเคยเห็นเด็กอ่อนแรกเกิด คนชรา คนเจ็บ คนต้องอาชญา คนตายหรือไม่ หากตอบว่าเคยเห็นและน้อมนำมาพิจาณาในตนก็จะพ้นจากแดนนรก หากตอบว่าเคยเห็นแต่ไม่เคยน้อมนำเข้ามาพิจารณาในตนเอง ก็จะตกอยู่แดนนรก

     หลักธรรมที่สัมพันธ์กับเทวทูตคือความไม่ประมาท พิจารณาอย่างแยบคายถึงความเกิด ความแก่ ความเจ็บ การถูกลงโทษและความตายเปรียบเทียบกับตนเองและรีบเร่งสร้างความดีทางกาย ทางวาจา และทางใจ และเข้าใจหลักกรรมและผลของกรรม ส่วนหลักธรรมที่เป็นปฏิปักข์ต่อเทวทูตคือความประมาทก่อให้เกิดความมัวเมาในชีวิต

     หลักการของเทวทูตมีมุมมอง ๒ แบบคือ (๑) มองเทวทูตแล้วเกิดความสังเวชเตือนสติให้ประพฤติสุจริตทางกาย วาจา ใจ พัฒนาตนเองด้วยหลักของไตรลักษณ์ พิจารณาเทวทูตในกรอบของความไม่ประมาท อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา รู้เท่าทันเทวทูตทั้ง ๕ ตระหนักรู้ด้วยปัญญาน้อมเข้ามาพิจารณาในตนเองปฏิบัติวิปัสสนา เพื่อให้พ้นจากสังสารวัฏ เพื่อให้ชีวิตมีความสุขที่ยั่งยืน (๒) มองเทวทูตแล้วก่อให้เกิดตัณหา เกิดความโลภ ความโกรธ ความหลง คือความประมาททำให้ชีวิตมีความทุกข์เทวทูตสูตรเป็นมูลเหตุให้เกิดวรรณกรรมเรื่องพระมาลัยโปรดสัตว์นรก