การวิเคราะห์ภาษาเพื่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา: กรณีศึกษาปริจเฉทเทศนาธรรมในเพจเฟซบุ๊ก “พระศักดา สุนฺทโร”

Main Article Content

บัณฑิกา จารุมา

บทคัดย่อ

         การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์กลวิธีทางภาษาเพื่อการเผยแผ่ธรรมะของพระศักดา สุนฺทโร โดยการวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพประเภทวิเคราะห์เนื้อหาตามแนวคิดของจันทิมา อังคพณิชกิจ ซึ่งเก็บข้อมูลจากการปริจเฉทธรรมะที่ถอดความเป็นตัวหนังสือจากคลิปของพระศักดา    สุนทฺโรที่เผยแพร่ผ่านเฟซบุ๊กเพจ “พระศักดา สุนทฺโร” ในช่วงวันที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๓ - วันที่ ๓๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๕ มีจำนวนปริจเฉททั้งหมด ๗๒๓ ปริจเฉท


         ผลจากการวิจัย พบว่า พระศักดา สุนฺทโรใช้กลวิธีทางภาษาในการเผยแผ่ธรรมะ จำนวน ๕ กลวิธี ได้แก่ (๑) กลวิธีทางศัพท์ (๒) กลวิธีการขยายความ (๓) กลวิธีทางวัจนปฏิบัติศาสตร์และวาทกรรม     (๔) กลวิธีทางวาทศิลป์ และ (๕) กลวิธีอื่น ๆ พระศักดา สุนฺทโรมีลักษณะเด่นเฉพาะตัว กล่าวคือ  การเล่นเสียง การใช้คำซ้ำ การใช้สำนวน และการใช้คำคล้องจอง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
จารุมา บ. . “การวิเคราะห์ภาษาเพื่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา: กรณีศึกษาปริจเฉทเทศนาธรรมในเพจเฟซบุ๊ก ‘พระศักดา สุนฺทโร’”. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, ปี 12, ฉบับที่ 2, กรกฎาคม 2025, น. 507-22, https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMA/article/view/277360.
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

เจตน์ ตันติวณิชชานนท์. “บทบาทของพระพุทธศาสนาในการพัฒนาชาติ : มุมมองของอาจารย์ ป๋วยอึ๊ง ภากรณ์”. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ปีที่ ๔ ฉบับที่ ๒ (กรกฎาคม - ธันวาคม ๒๕๕๙): ๓๔๑-๓๕๕.

ชัชวิน วรปัญญาภา. “การเปลี่ยนแปลงสถานะของศาสนาพุทธในประเทศไทยภายหลังการเปลี่ยนผ่านอำนาจทางการเมือง”. รายงานการประชุมวิชาการสาขานิติศาสตร์ระดับชาติครั้งที่ 1 หัวข้อ “ระบบกฎหมายไทย : ปฏิรูป / เปลี่ยนผ่าน/ ปฏิสังขรณ์”. (มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, ๒๕๖๑): ๒๑๗-๒๓๔.

ทรงธรรม วงศ์วิรุฬห์. “การวางโครงเรื่อง ในปริเฉทเรื่องเล่า จากประสบการณ์ตรงและประสบการณ์อ้อมในภาษาไทย”. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๔๗.

ทวีศักดิ์ ทองทิพย์, ชนิศร์ ชูเลื่อน, พระใบฎีกาสุพจน์ ตปสีโล, สหัทยา วิเศษ, และ ธนู ศรีทอง. “ภูมิศาสตร์วัฒนธรรม : ประวัติศาสตร์ เส้นทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาและหลักพุทธธรรมในประเทศไทย”. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์. ปีที่ ๒๑ ฉบับที่ ๒ (กรกฎาคม – ธันวาคม ๒๕๖๒): ๘๙-๑๐๐.

ปวิรศา ประดิษฐศร. “ปริจเฉทการเล่าข่าวในรายการโทรทัศน์ : "เรื่องเล่าเช้านี้" และ "เรื่องเล่าเสาร์-อาทิตย์". วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, ๒๕๖๐.

พระครูปลัดสุวัฑฒนพรหมจริยคุณ (คำมาก). “พระพุทธศาสนากับการพัฒนาทางการเมืองการปกครองในสังคมไทย”. วารสารปัญญาปณิธาน. ปีที่ ๕ ฉบับที่ ๑ (มกราคม - มิถุนายน ๒๕๖๓): ๑-๑๔.

พระเริ่ม ไขตะขบ, นลินทิพย์ พิมพ์กลัด, และ กิ่งแก้ว ปะติตังโข. “แนวทางการมีส่วนร่วมระหว่างวัดและชุมชน ในการจัดกิจกรรมวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา”. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University. ปีที่ ๑๐ ฉบับที่ ๑ (มกราคม - เมษายน ๒๕๖๐): ๑๘๙๕-๑๙๐๗.

พิชญาวี ทองกลาง. “กลวิธีทางภาษากับการนำเสนออัตลักษณ์เด็กไทยในหนังสือวันเด็กแห่งชาติ”. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. ปีที่ ๒๒ ฉบับที่ ๓ (กันยายน - ธันวาคม ๒๕๖๕): ๓๒๔-๓๕๔.

เพียรศิริ วงศ์วิภานนท์. “ปริจเฉท: แนวใหม่ในการศึกษาวากยสัมพันธ์ไทย”. วารสารภาษาและวรรณคดีไทย, ปีที่ ๔ ฉบับที่ ๒ (สิงหาคม ๒๕๓๐): ๒๕๗-๒๖๓.

วราพร สารกุล. “กลวิธีทางภาษากับการนำเสนออัตลักษณ์ของตุ๊ด จาก ไดอารี่ตุ๊ดซี่ส์ เดอะซีรีส์”. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, ๒๕๖๓.

สมบูรณ์ วัฒนะ, ประยูร สุยะใจ, เริงวิชญ์ นิลโคตร, สุวิญ รักสัตย์ และ พีรวัฒน์ พันศิริ. “พระพุทธศาสนากับวิถีชีวิตคนไทยในดินแดนสุวรรณภูมิ”. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. ปีที่ ๙ ฉบับที่ ๓ (พฤษภาคม ๒๕๖๔): ๙๕๐-๙๖๔.

Georgakopoulou, A. & Goutsos, D. Discourse Analysis: An Introduction. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2001.