การวิเคราะห์เส้นทางสู่ความสำเร็จในตำแหน่งทางวิชาการ ของอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา

Main Article Content

ธานินทร์ สิทธิวิรัชธรรม
สุขุม เฉลยทรัพย์
พิทักษ์ จันทร์เจริญ
สุภาภรณ์ ตั้งดำเนินสวัสดิ์

บทคัดย่อ

         บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (๑) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อเส้นทางสู่ความสำเร็จในตำแหน่งทางวิชาการของอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา และ (๒) วิเคราะห์เส้นทางสู่ความสำเร็จในตำแหน่งทางวิชาการของอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ อาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษาที่มีตำแหน่งทางวิชาการ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ ขนาดของกลุ่มตัวอย่างเท่ากับ 396 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามปัจจัยที่ส่งผลต่อเส้นทางสู่ความสำเร็จในตำแหน่งทางวิชาการ มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.979 สถิติที่ใช้ใน
การวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์สหสัมพันธ์การวิเคราะห์การถดถอย และการวิเคราะห์เส้นทาง


         ผลการวิจัย 1) ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในตำแหน่งทางวิชาการในภาพรวมอยู่ในระดับมาก( = 4.30, SD = 0.351) โดยปัจจัยที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ ความสำเร็จของผลงานทางวิชาการ ( = 4.55, SD = 0.612) ซึ่งประกอบด้วยการมีผลงานที่มีคุณภาพตามเกณฑ์และการปฏิบัติตามจริยธรรมและจรรยาบรรณทางวิชาการ รองลงมาคือวิถีชีวิต ( = 4.54, SD = 0.447) โดยเฉพาะด้านการบริหารเวลาในการทำงานวิชาการ การสอน และภารกิจอื่น ๆ อย่างมีประสิทธิภาพ และความสำเร็จในชีวิต ( = 4.37, SD = 0.446) ที่เน้นการกำหนดเป้าหมายความสำเร็จและความภาคภูมิใจในคุณค่าของตนเอง 2) ผลการวิเคราะห์เส้นทางสู่ความสำเร็จในตำแหน่งทางวิชาการพบว่า โมเดลมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ โดยสามารถอธิบายความแปรปรวนของความสำเร็จในตำแหน่งทางวิชาการได้ร้อยละ 85.3 (R² = 0.853) และความสำเร็จของผลงานทางวิชาการได้ร้อยละ 58.4 (R² = 0.584) ปัจจัยที่มีอิทธิพลรวมสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ ปัจจัยความสำเร็จในวิชาชีพ(TE = 1.463) ความสำเร็จในชีวิต (TE = 1.350) และบทบาทการทำงาน (TE = 1.260)

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สิทธิวิรัชธรรม ธ., เฉลยทรัพย์ ส. ., จันทร์เจริญ พ. ., และ ตั้งดำเนินสวัสดิ์ ส. . “การวิเคราะห์เส้นทางสู่ความสำเร็จในตำแหน่งทางวิชาการ ของอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา”. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, ปี 12, ฉบับที่ 2, กรกฎาคม 2025, น. 232-5, https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMA/article/view/277414.
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. กฎกระทรวงมาตรฐานการขอตำแหน่งทางวิชาการในสถาบันอุดมศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๕. ราชกิจจานุเบกษา. ๑๓๙ (พิเศษ ๖๘ง). กรุงเทพมหานคร: กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม, ๒๕๖๕.

คณะกรรมการข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา. ประกาศ ก.พ.อ. เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการพิจารณาแต่งตั้งบุคคลให้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ พ.ศ. ๒๕๖๔. ราชกิจจานุเบกษา. ๑๓๘ (พิเศษ ๓๐๘ง). กรุงเทพมหานคร: คณะกรรมการข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา, ๒๕๖๔.

ฉลอง สุขทอง และศิรินทิพย์ ไตรเกษม. “ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของอาจารย์ในมหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์”. วารสารวิจัยวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์. ปีที่ ๒ ฉบับที่ ๒ (๒๕๖๑) : ๕๗-๖๗.

พรนิภา วิจารณ์จิต. “ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการทำผลงานวิชาการเพื่อขอกำหนดตำแหน่งทางวิชาการของอาจารย์ประจำ กลุ่มวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม”. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์. ปีที่ ๒๒ ฉบับที่ ๓ (๒๕๖๕) : ๘๑-๙๓.

สุจิตรา บุณยรัตพันธุ์. ระเบียบวิธีวิจัยสำหรับรัฐประศาสนศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ ๑๙. กรุงเทพมหานคร: เสมาธรรม, ๒๕๖๓.

Anderson, J. R., & White, S. M. “Path Analysis of Factors Affecting Academic Promotion in Higher Education”. Journal of Higher Education Research. Vol.42 No. 3 (2023) : 278-295.

Baker, M. “Career Confidence and Gendered Expectations of Academic Promotion”. Journal of Sociology. Vol.46 No. 3 (2010) : 317-334.

Cohen, J. Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, 1988.

Gardner, S. K., & Blackstone, A. “Putting in Your Time: Faculty Experiences in the Process of Promotion to Professor”. Innovative Higher Education. Vol. 38 No.5 (2013) : 411-425.

Guest, D. E. “Perspectives on the Study of Work-Life Balance”. Social Science Information. Vol.41 No. 2 (2002) : 255-279.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. Multivariate data analysis (8th ed.). Boston, MA: Cengage Learning, 2019.

Hinkle, D. E., Wiersma, W., & Jurs, S. G. Applied statistics for the behavioral sciences (5th ed.). Boston, MA: Houghton Mifflin, 2003.

House, J. S. Work Stress and Social Support. MA: Addison-Wesley, 1981.

Keith, T. Z. Multiple regression and beyond: An introduction to multiple regression and structural equation modeling (3rd ed.). New York, NY: Routledge, 2019.

Maslow, A. H. Motivation and Personality. 2nd ed. NY: Harper & Row, 1970.

McClelland, D. C. The achieving Society. NJ: Van Nostrand, 1961.

Thompson, K. L., Roberts, M. S., & Davis, P. “Direct and Indirect Effects on Academic Career Success: A Path Analysis Study”. Academic Career Development Journal. Vol.15 No. 2 (2024) : 89-104.

Wood, L. N. & Breyer, Y. A. Success in Higher Education. [Online]. Available: https://www.researchgate.net/publication/309499350_Success_in_Higher_Education. DOI:10.1007/978-981-10-2791-8_1 [2017, October 5].

Youn, T. I., & Price, T. M. “Learning from the Experience of Others: The Evolution of Faculty Tenure and Promotion Rules in Comprehensive Institutions”. The Journal of Higher Education. Vol.80 No. 2 (2009) : 204-237.

Zacher, H., Rudolph, C. W., Todorovic, T. & Ammann, D. “Academic Career Development: A Review and Research Agenda”. [Online]. Available: https://www.researchgate. net/publication/326968582_Academic_Career_Development_A_Review_and_Research_Agenda. DOI:10.31234/osf.io/qk9j7 [2018, August 10].