พัฒนาการและรูปแบบการรำหน้าแตรวง -

Main Article Content

ณัฐธิดา บุญมาทัน
สุรัตน์ จงดา
สุขสันติ แวงวรรณ

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ


         บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ (1) เพื่อศึกษาพัฒนาการ และองค์ประกอบของ การรำหน้าแตรวง (2) เพื่อศึกษาวิเคราะห์รูปแบบกระบวนท่ารำหน้าแตรวง โดยการศึกษางานวิจัยในครั้งนี้ผู้ศึกษาค้นคว้าจากเอกสารตำราที่เกี่ยวข้อง เก็บรวบรวมข้อมูลจากสถานศึกษา ได้แก่ เอกสาร ตำรา บทความ งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง  ตลอดจนค้นคว้าข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต


         ผลการวิจัยพบว่า บริบททางสังคมและวัฒนธรรมการแสดงนางรำหน้าแตรวง ของจังหวัดปทุมธานี แตรวงเป็นวงดนตรีที่มีตั้งแต่สมัยโบราณ  นอกจากบทบาทหน้าที่ในการบรรเลงดนตรีในงานทั่วไป และ ยังให้ความบันเทิงแก่ผู้ชมแล้ว  แตรวงยังมีบทบาทหน้าที่ในการอนุรักษ์และการสืบทอดที่สำคัญที่สุดคือการสืบทอดของนางรำ นอกจากนี้ทั้งคณะแตรวงและนางรำยังช่วยอนุรักษ์และสืบทอดการแสดงรูปแบบต่าง ๆ ที่นํามาแทรกไว้ในการรำหน้าแตรวง ได้แก่ เพลงลูกทุ่ง  ตามยุ 5


ตามสมัยนิยมเพลงร้องเล่น รวมถึงการช่วยอนุรักษ์และสืบทอดวงดนตรีแตรวง  ซึ่งเป็นวงดนตรีที่มีการรำประกอบหน้าแตรวงอีกด้วย  นอกจากนี้นางรำหน้าแตรวงยัง มีบทบาทในการให้ความบันเทิงแกผู้ชมในฐานะมหรสพพื้นบ้าน มอบความบันเทิงของผู้ชมเกิดจากการบรรเลงแตรวง และการรำ  ประการ สุดท้าย คือ บทบาทในการอนุรักษ์สืบทอดมหรสพพื้นบ้านและวรรณกรรมประกอบการแสดง การร้อง เล่น เต้น รำ รวมถึงศิลปวัฒนธรรมต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นลูกทุ่ง ลิเก การแหล่ เพลงร้องเล่น ซึ่งแทรกอยู่ ในเนื้อเรื่องที่แสดงนับได้ว่านางรำหน้าแตรวง จังหวัดปทุมธานี มีบทบาทที่สำคัญยิ่งต่อสังคมไทย ให้ความบันเทิง  และยังสามารถอนุรักษ์และสืบทอด มหรสพพื้นบ้าน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของศิลปะวัฒนธรรมไทยให้คงอยู่มาได้จนถึงทุกวันนี้

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บุญมาทัน ณ., จงดา ส. ., และ แวงวรรณ ส. . “พัฒนาการและรูปแบบการรำหน้าแตรวง: -”. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, ปี 12, ฉบับที่ 2, กรกฎาคม 2025, น. 397-19, https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMA/article/view/280434.
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ณรงค์ รัตนไทรแก้ว. ความเป็นมาแตรวงคณะบัวแก้วเกสร. สัมภาษณ์ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๖๓.

พันทิพา สิงหัษฐิต. “การแสดงพื้นบ้านอําเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์”. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๓๙.

พีระศักดิ์ หินเมืองเก่า. ปทุมธานีเมืองแห่งสายน้ำและวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร: บริษัทเซ็นเตอร์พีช, ๒๕๕๔.

พูนพิศ อมาตยกุล, ณัฐขยา นัจจนาวากุล. แตรสยาม. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงวัฒนธรรมร่วมกับมูลนิธิจุมภฎ-พันธุ์ทิพย์ และวิทยาลัยดุริยางคศิลป์ มหาวิทยาลัยมหิดล, ๒๕๕๙.

สุกรี เจริญสุข. แตรและแตรวงชาวสยาม. กรุงเทพมหานคร: ด๊อกเตอร์เช็คการพิมพ์, ๒๕๓๖.

สุดแดน สุขเกษม. “แตรวงชาวบ้านกับการรับใช้สังคม: กรณีศึกษาคณะถนอมศิลป์”. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหิดล, ๒๕๔๒.

อานันท์ นาคคง. แตรวง. กรุงเทพมหานคร: กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม, ๒๕๕๗.

อิทธิพล สวัสดิพฤกษา. การปรับตัวของแตรวงชาวบ้านในสังคมไทยปัจจุบัน. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๕๘.