การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการบริหารจัดการ ศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่

บทคัดย่อ

               การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษารูปแบบและกระบวนการบริหารจัดการของศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ 2) เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ และ 3) เพื่อนาเสนอรูปแบบการบริหารจัดการของศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ตามแนวพระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี ทั้งเชิงคุณภาพ ด้วยแบบสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนาเฉพาะกลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาความ และเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างได้แก่ประชาชนที่อาศัยอยู่บนพื้นที่สูง จานวน 387 ได้จากการคานวณขนาดกลุ่มตัวอย่างของทาโร่ ยามาเน่ โดยวิธีสุ่มแบบแบ่งกลุ่ม เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และทาการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสาเร็จรูปเพื่อการวิจัยทางสังคมศาสตร์ สถิติที่ใช้คือสถิติพื้นฐาน
               ผลการวิจัย พบว่า 1. รูปแบบการบริหารจัดการของศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ มีการบริหารร่วมกับกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ ในการสนับสนุนการตั้งถิ่นฐานถาวร การส่งเสริมอาชีพและการจัดสวัสดิการสังคม ส่วนกระบวนการบริหารมีการส่งเสริมและสนับสนุนให้มีที่อยู่อาศัย ที่ทากิน การศึกษา ระบบสาธารณสุขและบริการที่หลากหลายจากหน่วยงานของรัฐ 2. ความคิดเห็นของประชาชนที่อาศัยอยู่ในเขตพื้นที่บริการบนพื้นที่สูงต่อการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ พบว่าอยู่ในระดับเห็นด้วยมากทุกด้าน 3. รูปแบบการบริหารจัดการของศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ตามแนวพระพุทธศาสนา พบว่าด้านบุคลากร ด้านระบบงาน ด้านงบประมาณ ได้นาเอาหลักสังคหวัตถุ 4 อิทธิบาท 4 พรหมวิหาร 4 และหลักหิริโอตัปปะ มาประยุกต์ใช้ในการบริหารงาน ถึงแม้จะนาหลักธรรมมาประยุกต์ใช้กับการบริหารแต่ก็มีข้อจากัดและเงื่อนไข หากจะทาให้การบริหารจัดการเป็นด้วยดีทางศูนย์ควรนาเอานโยบายภาครัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ชุมชนและประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการจาทาให้เกิดประสิทธิภาพได้